20 Μαρτίου 2025
Ευάγγελος Βενιζέλος *
Ο Πάπας ως σάρκινος άνθρωπος. Απο την Ελπίδα στην Ανάσταση **
Το βιβλίο που παρουσιάζουμε έχει τον τίτλο «Ελπίδα» και τον υπότιτλο «Η Αυτοβιογραφία». Στην πραγματικότητα όμως περικλείει δύο διαφορετικά βιβλία. Περιέχει , πρώτον, μια αυτοβιογραφική αφήγηση που θα μπορούσε να την κάνει οποιοσδήποτε άνθρωπος, όχι κληρικός, και κυρίως όχι ο Πάπας. Και, δεύτερον, εμπεριέχει ένα θεολογικό και πολιτικό ταυτοχρόνως δοκίμιο.
Το εντυπωσιακό είναι ότι το σημαντικότερο θεολογικό μήνυμα που στέλνει το βιβλίο, δεν προκύπτει από το θεολογικό δοκίμιο, αλλά από το πραγματολογικό μέρος. Από την αφήγηση της ζωής ενός σάρκινου ανθρώπου. Γιατί ο Πάπας Φραγκίσκος εμφανίζεται στο βιβλίο αυτό ως ένας κανονικός άνθρωπος, με σάρκα. Άλλωστε η ενσάρκωση είναι το μέγα θαύμα. Η ενανθρώπιση. Και αυτό το λέει σε κάθε δυνατό τόνο ο Πάπας Φραγκίσκος.
18.3.2025
Ελλάδα Μετά VIIΙ: Η Ευρώπη, η Ελλάδα και ο καταιγισμός των νέων προκλήσεων. Αναζητώντας πλαίσιο αναφοράς
16-18 Μαρτίου 2025, ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρεταννία»
Καταληκτική συζήτηση: «Αναζητώντας πλαίσιο αναφοράς»
Ευάγγελος Βενιζέλος- Αλέξης Παπαχελάς
Α. Παπαχελάς: Κυρίες και κύριοι καλησπέρα. Κύριε Πρόεδρε, καταρχήν να σας ευχαριστήσω για αυτή την πρόσκληση και να πω ένα μεγάλο μπράβο γιατί θεωρώ ότι είμαστε σε μία χώρα και σε μία περίοδο που χρειαζόμαστε περισσότερη σκέψη, περισσότερο διάλογο, δυστυχώς δεν έχουμε μία παράδοση από ισχυρά think tank σε αυτή τη χώρα που θα κάνουν αυτή τη δουλειά και πολλές φορές έχω την αίσθηση ότι είμαστε στη χώρα της παραπολιτικής και αισθάνομαι ότι βρισκόμαστε στα πρόθυρα της διάσκεψης των Παρισίων και μιλάμε για το εάν ο Ελευθέριος Βενιζέλος έχει αυθαίρετο στη Θέρισο να πω την αλήθεια. Το δεύτερο που θα ήθελα να κάνω εισαγωγικά είναι να πω ένα μεγάλο μπράβο στην Αφροδίτη και σε όλη την ομάδα και ένα χειροκρότημα νομίζω που το αξίζουν για όλη αυτή τη δουλειά.
Αφού λοιπόν είπα ότι δεν πρέπει να μιλήσουμε για παραπολιτικά, θα βουτήξω κατευθείαν σαν δημοσιογράφος στον βούρκο του εφήμερου. Η πρώτη ερώτηση που ήθελα να σας ρωτήσω, το έχω έτσι περιέργεια, κρατήσατε μαζί με έναν ακόμα πολιτικό τη χώρα όρθια για κάποια χρόνια, αυτό σας το αναγνωρίζουμε νομίζω όλοι, αυτός είναι ο Αντώνης Σαμαράς. Ο Αντώνης Σαμαράς έχει χαράξει μία δικιά του πορεία τώρα, εάν τον βλέπατε απέναντί σας, τι θα του λέγατε, πολιτικά πάντα.
17.3.2025
Παρέμβαση Ευ. Βενιζέλου στο τέλος της δεύτερης μέρας του συνεδρίου, "Η Ελλάδα Μετά VIII: Η Ευρώπη, η Ελλάδα και ο καταιγισμός των νέων προκλήσεων. Αναζητώντας πλαίσιο αναφοράς", μετά τo πάνελ για τη δικαιοσύνη
Η συζήτηση αυτή ήταν συμπιεσμένη χρονικά, αλλά αποσυμπιεσμένη ουσιαστικά, γιατί ειπώθηκαν πολύ σημαντικά πράγματα. Πριν από δυόμιση χρόνια οργανώσαμε ένα συνέδριο για τη δικαιοσύνη, το οποίο φυσικά μπορούμε να το επαναλάβουμε, όπως έχουμε οργανώσει και ημερίδα ειδικά για τις επενδύσεις, που είναι ένα από τα μεγάλα θέματα που έθεσαν οι εκπρόσωποι της οικονομίας στη σημερινή συνεδρίαση. Ο Κύκλος Ιδεών θα οργανώσει στις 10 και 11 Ιουνίου του έτους αυτού ένα μεγάλο συνέδριο για τα πενήντα έτη του Συντάγματος.
Το Σύνταγμα του 1975 ψηφίστηκε στις 9 Ιουνίου, δημοσιεύθηκε στις 10 Ιουνίου, ετέθει σε ισχύ στις 11 Ιουνίου και στις 12 Ιουνίου ο Κωνσταντίνος Καραμαλής υπέβαλε την αίτηση ένταξης της χώρας στις τότε Ευρωπαϊκές Κοινότητες. 9 Ιουνίου είναι του Αγίου Πνεύματος και με την επιφοίτησή του στις 10 Ιουνίου και στις 11 θα κάνουμε το συνέδριο για τα πενήντα χρόνια από τη θέσπιση του Συντάγματος και για τα πενήντα χρόνια του συντάγματος, άρα εν πολλοίς για την αναθεώρηση του Συντάγματος και θα έχουμε την ευκαιρία να πούμε ,πιστεύω, πολλά πράγματα σε ένα περισσότερο επιστημονικό και αυστηρό περιβάλλον, αν και το σημερινό πολιτικό και κάπως πιο χαλαρό περιβάλλον είναι και αυτό πάρα πολύ ουσιαστικό.
16.3.2025
Συζήτηση Ευάγγελου Βενιζέλου με τον Παύλο Τσίμα στο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών, σε συνεργασία με το DEF, "Η Ελλάδα Μετά VIIΙ: Η Ευρώπη, η Ελλάδα και ο καταιγισμός των νέων προκλήσεων. Αναζητώντας πλαίσιο αναφοράς" και στην ενότητα "Ο καταιγισμός των εξελίξεων"
Π. Τσίμας: Καλησπέρα. Οι έμπειροι των συνεδρίων του Κύκλου ξέρετε ότι δεν υπάρχει χαμένος χρόνος, με το τέλος της μίας συζήτησης αρχίζει η επόμενη, άρα ξεκινάμε. Και στην πραγματικότητα αυτό το σχήμα τηρείται κάθε χρόνο, μία μεγάλη έρευνα που δίνει τη βάση, μία εισαγωγική συζήτηση και μετά αρχίζει να κυλάει. Μόνο που επειδή είχα, κύριε Πρόεδρε, το προνόμιο να συμμετέχω σε όλα τα συνέδρια από το πρώτο, δηλαδή τα τελευταία οκτώ χρόνια, ήταν πάντα εύκολο να φανταστεί κανείς όταν λέμε «Ελλάδα Μετά», τι εννοούμε, ήταν η Ελλάδα μετά τον κύκλο της κρίσης και της χρεοκοπίας, η «Ελλάδα Μετά» το αμέσως μετά την κρίση, η Ελλάδα μετά την υγειονομική κρίση, η Ελλάδα μετά τη μεγάλη διεθνή αναταραχή του πολέμου στην Ουκρανία. Το περσινό ήταν ειδικό, το «Μετά» ήταν η Μεταπολίτευση, τα πενήντα χρόνια της, η αποτίμησή τους. Τώρα, μετά από τι; Μετά την αποσυναρμολόγηση του κόσμου;
Θεσσαλονίκη, 10 Μαρτίου 2025
Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στην τελετή αναγόρευσης της κυρίας Μαρίας Τελαλιάν σε Επίτιμη Διδάκτορα της Νομικής Σχολής ΑΠΘ
Κύριε Πρύτανη,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Κυρίες και κύριοι,
το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, η Νομική του Σχολή, υποδέχεται σήμερα τη μεγάλη κυρία του εφαρμοσμένου Διεθνούς Δικαίου στη χώρα μας, την αγαπημένη μας Μάνια Τελαλιάν. Η αναγόρευσή της, ως επίτιμης διδάκτορος της Νομικής Σχολής, είναι επάξια. Συνιστά όχι μόνο τιμητική χειρονομία, αλλά και ουσιαστική αναγνώριση της συμβολής της Μάνιας Τελαλιάν στο πεδίο του δημοσίου Διεθνούς Δικαίου.
17 Φεβρουαρίου 2025
Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στο THESSALONIKI SUMMIT 2025 στην ενότητα «A World in flux» με τη συμμετοχή επίσης των: Ντόρα Μπακογιάννη, Δημήτρη Καιρίδη, Αθανάσιο Πλατιά, Ινώ Αφεντούλη. Συντονίζει: Σταύρος Τζίμας
Καταρχάς ζητώ συγνώμη για την απουσία μου η οποία οφείλεται σε μία πολύ σοβαρή επαγγελματική δικηγορική υποχρέωση, θα έπρεπε να είμαι εκεί για να υποδεχτώ τους φίλους που ήρθαν στη Θεσσαλονίκη, ευχαριστώ θερμά το ΣΒΕ και την κα. Σαράντη, το Forum τον Δελφών και τον κ. Τσομώκο και συνεχίζω τις σκέψεις της κας. Μπακογιάννη.
Κοιτάξτε, έχουμε διαπιστώσει όλοι τις τελευταίες εβδομάδες ότι όχι απλά ο νέος Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά και η Αμερική που εκφράζει ο Πρόεδρος Τραμπ, η Διοίκηση, αλλά και ένα πολύ μεγάλο μέρος της κοινωνίας, του επιχειρηματικού κόσμου, των διανοουμένων και ένα πολύ μεγάλο μέρος των θεσμών πέραν του Προέδρου, αμφισβητεί τη Δύση όπως την ξέραμε. Δηλαδή αμφισβητεί τη Δύση ως γεωπολιτική οντότητα η οποία έχει ως βασικούς πυλώνες τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη, την Ευρωατλαντική Συμμαχία, αμφισβητεί τη Δύση και ως φιλελεύθερη δημοκρατία όπως την ξέρουμε τουλάχιστον στην Ευρώπη. Το μόνο κριτήριο είναι το συμφέρον της Αμερικής, στην πραγματικότητα το μόνο κριτήριο είναι ο συσχετισμός δυνάμεων, η ισχύς, με ωμό τρόπο. Υπάρχει μία απέχθεια απέναντι σε οτιδήποτε είναι ήπιο και ασθενές και η Ευρώπη είναι κατεξοχήν πολιτισμένη, εκλεπτυσμένη και ασθενής, δεν αναλαμβάνει κινδύνους, δεν έχει την brutalité που θα επιθυμούσε ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών.
6 Φεβρουαρίου 2025
Ευάγγελος Βενιζέλος
Η επικαιρότητα της πολιτικής θεολογίας και της συνταγματικής ηθικής*
Για να κάνω πιο ελκυστική την τελευταία φάση αυτής της συζήτησης θα αρχίσω με περιγραφές. Αναφέρθηκαν ήδη όσα μνημονεύονται στο βιβλίο για την εξόδιο ακολουθία της βασίλισσας Ελισάβετ, πριν από περίπου δύο χρόνια. Στη συνέχεια το διεθνές τηλεοπτικό κοινό παρακολούθησε την επίσημη στέψη και ενθρόνιση του βασιλιά Κάρολου. Είδαμε τις δύο κατεξοχήν μεσαιωνικές τελετές που διατηρούνται στην πολιτειακή πραγματικότητα της σημερινής Ευρώπης με ισχυρή την ανάμνηση και της βυζαντινής αυτοκρατορίας. Είδαμε λοιπόν να διαχωρίζεται το «διπλό σώμα» της βασίλισσας, να κηδεύεται, το corpus naturalis, το φθαρτό και νεκρό και όταν απεκδύεται από τα σύμβολα της μοναρχίας, τα σύμβολα αυτά παραδίδονται στον πρωθιερέα του βασιλικού παρεκκλησίου, άρα παραδίδονται στα χέρια της Εκκλησίας της Αγγλίας ώστε να παραδοθούν στον νέο βασιλιά το corpus naturalis του οποίου πρέπει δια των συμβόλων της μοναρχίας να «διπλασιαστεί» αποκτώντας και τη διάσταση του corpus mysticum.
Όταν κατεβαίνει το φέρετρο στην κρύπτη, ακούγεται ο ήχος της γκάιντας από τον μοναχικό οργανοπαίκτη που αποχωρεί και στη θέση που ήταν το φέρετρο στέκεται ο Κάρολος ως νέος Βασιλιάς, δίνοντας ένα άλλο corpus naturalis, στο corpus mysticum της βασιλείας, της μοναρχίας, που είναι η προσωποποίηση του κράτους. Ο κάθε αρχηγός κράτους, ακόμη και ο αιρετός, ακόμη και αυτός που έχει ελάχιστες αρμοδιότητες, προσωποποιεί, ενσωματώνει αυτό το corpus mysticum που μας παραπέμπει στην ευχαριστιακή θεολογία, διά της οποίας προσεγγίζουμε το νομικό πρόσωπο του κράτους, το οποίο από ένα σημείο και μετά αποκτά και χαρακτηριστικά δημοκρατικά μέσα από την ανάπτυξη του κοινοβουλευτισμού, ο οποίος εμπνέεται υποδορίως από το συνοδικό σύστημα διοίκησης της Εκκλησίας.
28.1.2025
Ευάγγελος Βενιζέλος
Δημοκρατική διακυβέρνηση και Ένοπλες Δυνάμεις στην εποχή της επιστροφής της γεωπολιτικής
και του ‘Μεγάλου Πολέμου’ *
Α. Το θέμα της εισαγωγικής ομιλίας, όπως το έχουν προσδιορίσει οι οργανωτές, είναι γενικό, φιλόδοξο και αμφίσημο βεβαίως. «Δημοκρατική διακυβέρνηση και ένοπλες δυνάμεις στην εποχή της επιστροφής της γεωπολιτικής», καθόλου αθώος όρος. Για επιστροφή της γεωπολιτικής μιλούσαμε ξανά στην αρχή της δεκαετίας του ’90, μετά την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού, όταν το έργο που παιζόταν μπροστά μας ήταν αφενός μεν η διάλυση της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, αφετέρου δε η διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας και όλοι μιλούσαν για την επιστροφή της γεωπολιτικής εννοώντας ότι επιστρέφουμε στα γεωγραφικά και ιστορικά δεδομένα των παραμονών του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μετά από έναν πάρα πολύ μακρύ ιστορικό κύκλο που είχε διαγραφεί.
Άρα όταν μιλάμε για την εποχή της επιστροφής της γεωπολιτικής σήμερα, εννοούμε προφανώς την εποχή της ρευστοποίησης των μεγάλων ερμηνευτικών σχημάτων στις διεθνείς σχέσεις. Δεν ξέρουμε ποιο είναι το πλαίσιο αναφοράς, δεν ξέρουμε αν ισχύει το μοντέλο της μονοπολικής οργάνωσης της διεθνούς κοινότητας, εάν έχουμε περάσει σε έναν πολυπολικό κόσμο, εάν το μοντέλο είναι το λεγόμενο μονο-πολυπολικό. Έχουμε μία γενικευμένη αβεβαιότητα που επιτείνεται και από το γεγονός ότι η Δύση την περίοδο αυτή και ιδίως μετά την ημέρα της ορκωμοσίας του νέου Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, αναζητά τον εαυτό της, τη στρατηγική της ταυτότητα, την υπόστασή της, ενδεχομένως σε αντίθεση με τον ηγέτη της, ή πάντως είναι αδιευκρίνιστη η σχέση μεταξύ της Δύσης ως ιστορικής οντότητας και του εκ των πραγμάτων ηγέτη της.
27 Ιανουαρίου 2025
Εισαγωγή Ευάγγελου Βενιζέλου στην εκδήλωση με θέμα, "Η πολυεπίπεδη προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η επίμονη σημασία του εθνικού Συντάγματος" με την ευκαιρία της έκδοσης του συλλογικού έργου ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑ - ΚΑΤ’ ΑΡΘΡΟ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΟΜΟΣ Ι, Άρθρα 1 – 25 (εκδόσεις Σάκκουλα) στο Αμφιθέατρο του Μεγάρου «Θ. Καρατζάς» της Εθνικής Τράπεζας*
Κυρία Πρόεδρε της Ελληνικής Δημοκρατίας,
σας ευχαριστούμε πάρα πολύ για την παρουσία σας, η οποία τιμά ιδιαιτέρως τον εκδοτικό οίκο Σάκκουλα, την ομάδα που εκδίδει και επιμελείται τον τόμο αυτό, και τους 40 συγγραφείς. Η παρουσία σας εδώ είναι παρουσία όχι μόνο της αρχηγού του κράτους αλλά και μίας ομοτέχνου η οποία έχει τιμήσει την επιστήμη του δημοσίου δικαίου από τη θέση της Προέδρου του ΣτΕ, της πρώτης γυναίκας Προέδρου, και πραγματικά ευχαριστούμε θερμότατα γιατί είστε παρούσα στον τόμο, καθώς πολλές αποφάσεις που έχετε εισηγηθεί διαμορφώνοντας τη νομολογία βρίσκουν τη θέση τους στην ερμηνεία των επιμέρους άρθρων.
17.12.2024
[Για τις ομιλίες απο την παρουσίαση του Ανταποδοτικού Τόμου, δείτε εδώ [ PDF]
Αντιφώνηση Ευάγγελου Βενιζέλου στην εκδήλωση για την παρουσίαση και επίδοση του Ανταποδοτικού Τόμου «Η θεωρία της συνταγματικής πράξης. Μελέτες διαλόγου με το έργο του Ευάγγελου Βενιζέλου», εκδόσεις Σάκκουλα, στην Εθνική Πινακοθήκη (16.12.2024)*
Αγαπητή Κυρία Πρόεδρε της Δημοκρατίας, κυρίες και κύριοι, επιτρέψτε μου να αρχίσω ευχαριστώντας θερμά όλες και όλους εσάς. Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρίσταται εδώ όχι μόνο υπό τη θεσμική της ιδιότητα, αλλά και ως πολύ παλιά και πολύ καλή φίλη. Ευχαριστώ τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Γέροντα Χαλκηδόνος, κ. Εμμανουήλ, πρώτο τη τάξει μητροπολίτη του Οικουμενικού Θρόνου, που βρίσκεται εδώ ως εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριάρχου, τον θεοφιλέστατο Επίσκοπο Θεσπιών κ. Παύλο με τον οποίο συνδεόμασταν παλιότερα και ακαδημαϊκά που εκπροσωπεί τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος, όλους τους παριστάμενους αρχιερείς και λοιπούς εκ του ιερού καταλόγου με τους οποίους συνδεόμαστε ακαδημαϊκά, με όλους, τον Άγιο Περιστερίου που διετέλεσε μαθητής μου στη Νομική Σχολή Θεσσαλονίκης, καθηγητής του Κανονικού Δικαίου στη Θεολογική Σχολή Αθηνών, ο οποίος μετέχει στον τόμο, τον Άγιο Μεσσηνίας, συνάδελφο πανεπιστημιακό στη Θεολογική Σχολή, τον Μέγα Εκκλησιάρχη του Οικουμενικού Θρόνου τον κ. Αέτιο και Διευθυντή του ιδιαιτέρου γραφείου του Πατριάρχη που είναι κανονολόγος περιωπής, απόφοιτος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, τον πατέρα Αθηναγόρα Σουπουρτζή στην Επιτροπή που εξέτασε τη διδακτορική διατριβή του, ήμουν πριν από μερικούς μήνες και είναι τώρα διδάκτωρ του Κανονικού Δικαίου.
