19.2.2023

Ευάγγελος Βενιζέλος

Αποχαιρετισμός στον Μωυσή Ελισάφ. Ιερά Συναγωγή Ιωαννίνων, 19 Φεβρουαρίου 2023

Αναρωτιέμαι αν αυτή την πολύ δύσκολη στιγμή του αποχαιρετισμού, υπάρχει κάτι που να μας παρηγορεί.

Σκεφτόμουν πολύ τον Μωυσή σ’ αυτήν τη δύσκολη πορεία προς τον θάνατο και έβλεπα την αξιοπρέπεια, την ευγένεια, τη στοχαστικότητα με την οποία αντιμετώπιζε την κοινή ανθρώπινη μοίρα.

Τι μας παρηγορεί; Μας παρηγορεί ότι ο Μωυσής ως διανοούμενος, ως λόγιος, ως ένας φιλόσοφος της ζωής, της ιστορίας, της ανθρώπινης μοίρας ήταν έτοιμος από καιρό, από πολύ νωρίς. 

Ως γιατρός, ως επιστήμονας, ως ερευνητής, είχε όλη τη γνώση, πλήρη συνείδηση της κατάστασης.

Περισσότερα...

15 Φεβρουαρίου 2023

Ευάγγελος  Βενιζέλος 

Η πολιτική θεολογία και η σχέση χριστιανικής και συνταγματικής ηθικής *

Είχα προγραμματίσει να πω λίγα λόγια για τις σχέσεις θεολογίας και κοινωνικών επιστημών, όμως τώρα, μια που ακούσαμε τα κρίσιμα αποσπάσματα του κειμένου της ομιλίας του αγίου  Περγάμου, θα έλεγα να συνεχίσω στο ίδιο πνεύμα παίρνοντας αφορμή από τις τρεις πληγές που ανέδειξε ο Ιωάννης Ζηζιούλας, τον ψυχολογισμό, τον ηθικισμό και, ας πούμε, τον τεχνολογισμό, για να δούμε πώς αντιμετωπίζονται τα θέματα αυτά όχι μόνο από τη σύγχρονη ορθόδοξη μαρτυρία, αλλά και από εμάς, θύραθεν. Διότι ευχαριστώ που με χαρακτηρίσατε «θεολόγο της πολιτικής» και βεβαίως είμαι επηρεασμένος, όπως κάθε επιστήμονας των κοινωνικών και ανθρωπιστικών σπουδών, από τη θεολογία, από τη θεολογική επιστήμη, από το εκκλησιαστικό φαινόμενο, αλλά  θύραθεν είναι οι προσεγγίσεις οι δικές μου. Νομικός είμαι πρωτίστως και οι κλάδοι με τους οποίους εφάπτομαι, οι πέραν της νομικής, όπως είναι κατ’ ανάγκη η οικονομία, η πολιτική επιστήμη, η κοινωνιολογία, η ιστορία, οι διεθνείς σχέσεις είναι και αυτοί κλάδοι θύραθεν προερχόμενοι.

Ως εκ τούτου, θα ήθελα να μου επιτρέψετε, παίρνοντας ως αφορμή τις τρεις έννοιες και τις τρεις αγωνίες του Ιωάννη Ζηζιούλα, να σας αναπτύξω δύο θέματα. Το πρώτο θέμα θα το ονόμαζα, πώς εμφανίζεται σήμερα η πολιτική θεολογία από τη σκοπιά της Εκκλησίας, της θεολογίας αλλά και από τη σκοπιά της νομικής επιστήμης και της θεωρίας του κράτους, η οποία ασχολείται με την πολιτική θεολογία.

Περισσότερα...

9 Φεβρουαρίου 2023

Μπορεί να υπάρχει Ευρώπη εκτός  Δύσης; *

Το βιβλίο του Λουκά Τσούκαλη είναι βιβλίο ισχυρών πεποιθήσεων και βαθιάς γνώσης. Ο συγγραφέας είναι πεπεισμένος και μαχητικός ευρωπαίος, αλλά και ένας βαθυστόχαστος  ψύχραιμος, ρεαλιστής, μετριοπαθής αναλυτής που εντοπίζει τα ουσιώδη και θέτει με σαφήνεια τα διλήμματα. Η ενηλικίωση της Ευρώπης προϋποθέτει ή και προκαλεί την ενηλικίωση της ευρωπαϊκής θεωρίας και το γεγονός ότι ο Λουκάς Τσούκαλης είναι ένας διεθνώς πασίγνωστος, έγκυρος και αποδεκτός Έλληνας ευρωπαίος επιστήμων της ευρωπαϊκής θεωρίας είναι ένα πολύ μεγάλο πλεονέκτημα για τη χώρα μας.

Βέβαια summa summarum, η αφετηρία της ανάλυσης του Λουκά Τσούκαλη είναι ότι η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση είναι ένα success story. Το ερώτημα είναι, υπό τις παρούσες συνθήκες, έχοντας την εμπειρία των αλλεπάλληλων κρίσεων, πώς μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τα μεγάλα θέματα που τίθενται.  Μετά από τη βιωματική όψη των πραγμάτων που βλέπουμε στο πρώτο μέρος του βιβλίου, ο συγγραφέας τα αναλύει όλα αυτά ευσύνοπτα, με πρακτικό και υποδειγματικά στοχευμένο τρόπο στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, ταξινομώντας τα σε επτά μεγάλα κεφάλαια, το καθένα από τα οποία έχει βαρύνουσα σημασία.

Περισσότερα...

6 Φεβρουαρίου 2023

 Ευάγγελος Βενιζέλος*

Η Συνθήκη της Λωζάνης ως παράμετρος της εθνικής στρατηγικής

εκατό χρόνια μετά την υπογραφή της **

Θα μου επιτρέψετε, επειδή πρωτίστως είμαι νομικός, να θυμίσω ότι η Συνθήκη της Λωζάνης  είναι μία εκτεταμένη δέσμη διεθνών πράξεων, συνθηκών, πρωτοκόλλων, δηλώσεων. Η τελική πράξη  η οποία υπεγράφη στη Λωζάνη φέρει τον αριθμό  XXVIII. Όλη αυτή η δέσμη που είναι γνωστή συνεκδοχικά ως «Συνθήκη της Λωζάνης» κυρώθηκε από την Ελλάδα στις 25 Αυγούστου 1923 ( ΦΕΚ Α ´ 238 )  με νομοθετικό διάταγμα της επαναστατικής κυβέρνησης.

Η Συνθήκη της Λωζάνης είναι πρωτίστως η Συνθήκη της ήττας για την Ελλάδα σε σχέση με τη Συνθήκη των Σεβρών και σε σχέση με το όραμα, με την αισιοδοξία, με την προσδοκία, αλλά και με την πολύ μεγάλη παρεξήγηση που προκάλεσε η Συνθήκη των Σεβρών η οποία, θυμίζω, υπεγράφη αφού είχε αρχίσει η Μικρασιατική Εκστρατεία. Άρα δεν είναι η Συνθήκη των Σεβρών που επέβαλε στην Ελλάδα την απόφαση να βρεθεί στη Σμύρνη και στην Ιωνία. Είχαν άλλωστε προηγηθεί οι εμπειρίες του 1914 και η ανάγκη να υποδεχθούμε στο μητροπολιτικό έδαφος ένα πρώτο πολύ μεγάλο κύμα προσφύγων από τη Μικρά Ασία.

Περισσότερα...

26 Ιανουαρίου 2023

Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στο αμφιθέατρο του Ινστιτούτου Γκαίτε,  σε εκδήλωση για τις υποκλοπές 

Α. Μένουμε Ευρώπη

Ευχαριστώ  τους οργανωτές για την πρόσκληση. Την αποδέχθηκα γιατί οι επιστημονικές ιδιότητες των συνομιλητών και η μακροχρόνια πανεπιστημιακή μας συνύπαρξη εγγυώνται την ποιότητα του διαλόγου. Άλλωστε συζητούμε συνεχώς μεταξύ μας σε μαθήματα και μεταπτυχιακά σεμινάρια.

Είναι προφανές ότι οι οργανωτές έχουν μια πολιτική προδιάθεση έντονα κριτική προς την κυβέρνηση και έντονα φιλική προς την αντιπολίτευση, κυρίως τον ΣΥΡΙΖΑ.

Το ότι καλούν εμένα συνιστά μεγάλο βήμα για αυτούς, μια εκδήλωση επιστημονικού, αντιλαμβάνομαι, σεβασμού προς πολιτικό τους αντίπαλο. Τους ευχαριστώ για αυτό.

Είναι παράδοξο ότι αυτή η κίνηση, έστω και αν υποκρύπτει κάποια πολιτική σκοπιμότητα, γίνεται αφορμή για εκδηλώσεις έντονης κριτικής ή και ανοικτής αμφισβήτησης από  πολιτικούς μου ομοϊδεάτες, υποτίθεται.

Περισσότερα...

25 Ιανουαρίου 2023

Ομιλία Ευ. Βενιζέλου στα εγκαίνια της ατομικής έκθεσης ζωγραφικής του Δημήτρη Λιντζέρη  «Κατάθεση Ψυχής», στο Κέντρο Πολιτισμού «Μάνος Λοϊζος» της Νίκαιας

 Χαίρομαι καταρχάς γιατί βρίσκομαι στον χώρο αυτό, στη Νίκαια, στο Πολιτιστικό Πολυκέντρο, γιατί ζω μαζί σας αυτή την ωραία ατμόσφαιρα της αποκάλυψης ενός άλλου προσώπου, πιο ιδιωτικού , πιο αυθεντικού, του αγαπημένου μου φίλου και παλιού συναδέλφου στη Βουλή των Ελλήνων, του Δημήτρη Λιντζέρη.

Μιλώ τα τελευταία χρόνια για την προσωπική μου μετακίνηση από το πεδίο της πολιτικής, της μαχόμενης πολιτικής, της κομματικής πολιτικής, της συμβατικής, στη σφαίρα της μεταπολιτικής. Η μεταπολιτική είναι βεβαίως τμήμα του δημόσιου χώρου, είναι μία βαθιά και ουσιαστικά πολιτική δραστηριότητα, με μία θεμελιώδη διαφορά από αυτό που λέγεται συμβατική πολιτική, δεν διεκδικεί κανείς την ψήφο του εκλογικού σώματος, άρα δεν υπακούει στους καταναγκασμούς αυτής της σχέσης με την κοινωνία, με το εκλογικό σώμα. Μπορεί να εκφρασθεί πολύ πιο ελεύθερα, με έναν τρόπο που είναι ειλικρινέστερος, δεν εξυπηρετεί σκοπιμότητες και ως εκ τούτου μπορεί να είναι κανείς πιο γνήσιος,  εφόσον το θέλει να αποκαλύπτει πτυχές της συνείδησής του και βεβαίως να παρουσιάζει τις σκέψεις του, τα συναισθήματά του και άλλες του ιδιότητες που όταν ο πολιτικός είναι μάχιμος και μαχόμενος είναι αναγκασμένος πολλές φορές να τις κρύψει γιατί μπορεί να «μειώνουν» τη σοβαρότητα, τον επαγγελματισμό και την αφοσίωση του πολιτικού.

Περισσότερα...

24 Ιανουαρίου 2023

Παρεμβάσεις Ευάγγελου Βενιζέλου στη συζήτηση με θέμα «Ουκρανία: Το αυτοκέφαλο κι ο πόλεμος που άλλαξαν τον κόσμο» που διοργανώθηκε από τον Οργανισμό Ανάδειξης Ελληνικού και Ορθόδοξου Πολιτισμού μέσω της δράσης «Ορθοδοξία in forum» στις 24.1.2023. 

Συντονίζει ο Ανδρέας Λουδάρος

Α΄ Παρέμβαση

Ανδρ. Λουδάρος: Πώς τα βλέπετε τα πράγματα τώρα εσείς; Εκκλησιαστικά ο Σεβασμιότατος μου τα περιέγραψε πιο μαύρα από όσο τα είχαμε δει να μαζεύονται τα σύννεφα.

Αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας κ. Μακάριος : Συγνώμη εάν σας απογοήτευσα.

Ανδρ. Λουδάρος: Είναι η πραγματικότητα Σεβασμιότατε, και εγώ δημοσιογράφος είμαι, πάντα λέω, μην κυνηγάτε το δίαυλο και τον ταχυδρόμο.

Ευ. Βενιζέλος: Όταν κάναμε την πρώτη συζήτηση το Νοέμβριο του 2018, δεν υπήρχε ο πόλεμος. Υπήρχε το αυτοκέφαλο και το εκκλησιαστικό πρόβλημα. Τους τελευταίους όμως έντεκα μήνες έχουμε τον πόλεμο, έχουν αλλάξει ριζικά οι συνθήκες και μπορούμε να διαπιστώσουμε τώρα ότι η πρωτοβουλία του Πατριάρχη να χορηγήσει τον Τόμο ήταν κατά κάποιον τρόπο προφητική, διότι στην πραγματικότητα έδωσε μία προκαταβολική, καθ’ υποφορά –όπως λέμε στα νομικά– απάντηση, στα ιδεολογικά και πολιτικά επιχειρήματα με τα οποία ο Βλαντιμίρ Πούτιν προσπαθεί να νομιμοποιήσει τη στρατιωτική εισβολή και τον πόλεμο στην Ουκρανία.

Περισσότερα...

19 Ιανουαρίου 2023

Ομιλία Ευ. Βενιζέλου στην παρουσίαση του βιβλίου του Σταύρου Τζίμα «Κρυφές πτυχές του Μακεδονικού» εκδ. Επίκεντρο 

Ίσως έχετε καταλάβει ότι εδώ υπάρχει μία πτέρυγα Θεσσαλονίκης την οποία ξεκινά  ο συγγραφέας, ο Σταύρος Τζίμας, παλιός φίλος, στέρεος, πιστός σε αυτό που κάνει, έγκυρος, με μεγάλη επαγγελματική πειθαρχία και ικανότητα, που ασχολείται συστηματικά με τα Βαλκάνια, που εξακολουθεί και σήμερα να ασχολείται με τα Βαλκάνια, σήμερα που αναρριπίζονται τα φαντάσματα των Βαλκανίων και μπορεί να έχουμε ανακύκλωση των μεγάλων διενέξεων και των μεγάλων προβλημάτων.  Χαίρομαι  γιατί αποφάσισε να συμπληρώσει και να επανεκδώσει αυτό το βιβλίο αναφοράς για το Μακεδονικό, για το ονοματολογικό, παρότι βεβαίως φθάσαμε στη Συνθήκη των Πρεσπών για την οποία αξίζει να πούμε δύο λόγια. Είναι η πιο έγκυρη υπογραφή και η πιο επίμονη υπογραφή ο Σταύρος. Τώρα εδώ συμβαίνει και το εξής ενδιαφέρον από πλευράς συμπαραδηλώσεων ,όπως λένε, έχουμε τον Σταύρο Τζίμα, έχουμε τον Παύλο Τσίμα και υπονοείται ο Ανδρέας Τζήμας ή Βασίλης Σαμαρινιώτης, ο οποίος είχε παίξει την περίοδο της κατοχής , της αντίστασης και του εμφυλίου  πολύ σημαντικό ρόλο στην περιοχή. Υπάρχει μία εμμονή ή μία σύμπτωση των ονομάτων, μία μουσική εάν θέλετε των ονομάτων.

Περισσότερα...

 16 Ιανουαρίου 2023

Παρουσίαση του βιβλίου του Ευάγγελου Βενιζέλου, Εκδοχές πολέμου 2009-2022, στη Λάρισα (13.1.2023). Με τον Με τον Ευάγγελο Βενιζέλο συζητούν οι δημοσιογράφοι: Ανδρέας Γιουρμετάκης, Δημήτρης Κατσανάκης, Θανάσης Σαμαράς και η Ευαγγελία Τσικρίκα 

Α. Γιουρμετάκης: Πανοσιολογιώτατε, κ. Βουλευτές, κ. πρώην Βουλευτές, κ. Περιφερειάρχα, κ. Δήμαρχε, κ. εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, κ. Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας, εκπρόσωποι των φορέων, σας καλησπερίζουμε στη σημερινή εκδήλωση που διοργανώνουν οι εκδόσεις Πατάκη και ο Κύκλος Ιδεών, αφορά βεβαίως την παρουσίαση του βιβλίου του κ. Ευάγγελου Βενιζέλου «Εκδοχές Πολέμου». Καλωσορίζω στη Λάρισα λοιπόν τον Πρόεδρο που θα μας δώσει σήμερα την ευκαιρία να ακούσουμε για μία ακόμα φορά το μεστό ουσίας πολιτικό του λόγο. Ένα λόγο που είναι κοινή διαπίστωση αυτή, φίλων και εχθρών, ότι λείπει από το Ελληνικό Κοινοβούλιο και η αναγνώριση φίλων και εχθρών είναι πράγμα σπάνιο στην Ελλάδα, σε μία εποχή μάλιστα που χαρακτηρίζεται από έντονη εχθροπάθεια.

Παρά την απουσία του από το Κοινοβούλιο δεν σταμάτησε να παράγει πολιτική ο κ. Βενιζέλος όλα αυτά τα χρόνια, κατά μία άποψη μάλιστα ίσως να παράγει περισσότερο πολιτική τώρα που είναι εκτός Κοινοβουλίου, απαλλαγμένος καθώς είναι από τα δεσμά της κομματικής ένταξης, παρεμβαίνοντας με κύριες επισημάνσεις σε κρίσιμα ζητήματα της πολιτικής επικαιρότητας. Οι πρόσφατες τοποθετήσεις του στην υπόθεση των τηλεφωνικών υποκλοπών, της γνωμάτευσης Ντογιάκου, των γλυπτών του Παρθενώνα, της εκδημίας του πρώην Βασιλιά και η αποδοχή των απόψεών του από όλες τις πλευρές του πολιτικού φάσματος, αποδεικνύουν την πολιτική του οξυδέρκεια και τη δυναμική του λόγου του στα δημόσια πράγματα.

Περισσότερα...

20 Δεκεμβρίου 2022

Ομιλία Ευ. Βενιζέλου στην παρουσίαση του βιβλίου του πρέσβη ε.τ., κ. Γιώργου Γεννηματά «Ακόμη και με δανεικό στυλό γράφεται η Ιστορία», εκδ. Κάκτος

Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι Υπουργοί, κυρίες και κύριοι, φίλες και φίλοι, αποδέχθηκα με πολύ μεγάλη προθυμία και χαρά την ευγενική πρόταση του Πρέσβη επί τιμή κ. Γιώργου Γεννηματά να μετάσχω και εγώ στην παρουσίαση του βιβλίου του, γιατί ήθελα να τιμήσω  τη λαμπρή διπλωματική του διαδρομή, η οποία είναι πολύ πλούσια σε εμπειρίες, γιατί είχε την τύχη να εισέλθει πολύ νέος στη Διπλωματική Υπηρεσία και ως εκ τούτου να υπηρετήσει σε πάρα πολλές διπλωματικές Αρχές, σε πολλές από αυτές, ασυνήθιστα πολλές, ως επικεφαλής, και σε πολλές κρίσιμες θέσεις της Κεντρικής Υπηρεσίας μέχρι και του επιπέδου του υπηρεσιακού Γενικού Γραμματέα, πριν μεταβεί  στη Γενική Γραμματεία της Προεδρίας της Δημοκρατίας.

Περισσότερα...