31 Δεκεμβρίου 2000
Άρθρο του Υπουργού Πολιτισμού, Ευάγγελου Βενιζέλου, στο ΒΗΜΑ
Σε ποιον ανήκει η ταμπακέρα;
[Συνταγματικά πραξικοπήματα δεν κάνει η δημοκρατικώς λειτουργούσα Βουλή των Ελλήνων έκανε το «παλάτι» με τη βοήθεια αυλικών και αυλοκολάκων]
1. Υποθέτω κατ' αρχάς ότι οφείλω να πω Μπράβο (με κεφαλαίο μάλιστα το αρχικό) στον «Τριβωνιανό» γιατί είναι τόσο επιμελής και επίμονος συνήγορος του έκπτωτου βασιλιά και των απόψεών του. Η χρήση και πάλι ψευδωνύμου ούτε προσθέτει μυστικιστικό κύρος στα επιχειρήματα ούτε αποκρύπτει τον ρόλο του καθενός.
Οταν δε την προηγούμενη Κυριακή έλεγα ότι θα μπορούσα να έχω απαντήσει ως «Αρμενόπουλος» στον «Τριβωνιανό», το έλεγα λόγω Θεσσαλονίκης και όχι επειδή ο Αρμενόπουλος είχε άκρως απαξιωτική άποψη για τον Τριβωνιανό, όπως είχε την καλοσύνη να μου επισημάνει με επιστολή του ο καθηγητής Γ. Κουμάντος. Ο ίδιος μού τόνισε ότι ως μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής δεν είχε ούτε καν κληθεί να εκφέρει άποψη για τη συνταγματικότητα της συμφωνίας και του νόμου του 1992.
24 Δεκεμβρίου 2000
Άρθρο του Υπουργού Πολιτισμού, Ευ. Βενιζέλου, στο ΒΗΜΑ
Η ψευδώνυμη περιουσία
[Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της 8.12.1974 υπέρ της αβασίλευτης μορφής του πολιτεύματος ενσωματώνεται στην πρωτογενή διαδικασία παραγωγής του Συντάγματος του 1975 και άρα στο ίδιο το ισχύων Σύνταγμα της χώρας (άρθρο 1 και 110). Αμεση νομική συνέπεια αυτού του γεγονότος είναι πως η λεγόμενη βασιλική περιουσία καθίσταται δημόσια ]
1. Λυπούμαι που δεν υπέγραψα το άρθρο μου για το «Βάρος της ιστορίας και τη "βασιλική" περιουσία» («Το Βήμα της Κυριακής» 10.12.2000) ως «Αρμενόπουλος».
10 Δεκεμβρίου 2000
[Τι προτιμούν όσοι εκφράζουν αντιρρήσεις; Να διαθέτει ο έκπτωτος βασιλιάς ως ατομική ιδιοκτησία το Μον Ρεπό με το πλήθος των αρχαιολογικών θησαυρών του, το Πολυδένδρι με τα δάση του και το Τατόι με τα δάση, τα αρχαία και τους συμβολισμούς του ή να καταβληθεί μια κάποια αποζημίωση; Ελπίζω το δεύτερο]
Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου για τη λεγομένη βασιλική περιουσία έδωσε την αφορμή να επανεμφανιστούν μια σειρά συμπτώματα που δυστυχώς επιχωριάζουν στον δημόσιο βίο και λόγο:
21 Νοεμβρίου 2000
Στην ασθένεια και στην αντιμετώπισή της η κοινωνική ανισότητα εμφανίζεται με τον πιο ωμό και απλό τρόπο, γιατί αφορά την ίδια την ανθρώπινη υπόσταση, την ίδια την ανθρώπινη ζωή. Αυτό άλλωστε που ονομάζουμε κοινωνικό κράτος έχει προκύψει τους δύο περίπου τελευταίους αιώνες μέσα από μια εξέλιξη των πολιτικών και κοινωνικών αντιλήψεων για την ασθένεια, τα γηρατειά, την αναπηρία, τη φτώχεια που τώρα μας φαίνεται αυτονόητη, αλλά κάποτε δεν ήταν καθόλου έτσι.
20 Νοεμβρίου 2000
[Για την αναθεώρηση του άρθρου 24 του Συντάγματος]
Tην περίοδο αυτή βρίσκονται υπό αναθεώρηση 114 συνταγματικές διατάξεις που αφορούν το σύνολο, σχεδόν, της συνταγματικής ύλης: από τους αντιρρησίες συνείδησης και τα όρια της προφυλάκισης μέχρι τη διάκριση των διαφορών σε ιδιωτικές και διοικητικές και από την ισχύ των συνταγματικών δικαιωμάτων στις σχέσεις μεταξύ ιδιωτών μέχρι τη συνταγματική προστασία των δωρεών και των διαθηκών.
11 Νοεμβρίου 2000
Από την ως τώρα συζήτηση για τις εργασιακές σχέσεις δεν αναδείχθηκαν μόνο διαφορές αντιλήψεων και νοοτροπιών, αλλά προέκυψε και ένα πολύ σημαντικό αυτονόητο που μοιραζόμαστε όλοι μας: Το πρωτογενές πρόβλημα δεν είναι η αναζήτηση και η επιβολή μιας νέας ρύθμισης στις εργασιακές σχέσεις γιατί αυτή η νέα ρύθμιση είναι οπωσδήποτε αναγκαία ως αυταξία στη σημερινή εποχή. Το πρωταρχικό ζητούμενο είναι η απασχόληση, δηλαδή η διατήρηση και η δημιουργία θέσεων εργασίας. Εάν η νέα ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων συντελεί προς τον σκοπό αυτό, τότε βεβαίως και αυτή είναι και πρέπει να είναι ένα από τα αναγκαία μέτρα.
5 Νοεμβρίου 2000
1. Το ζήτημα των σχέσεων Κράτους και Εκκλησίας δεν έχει δυστυχώς συζητηθεί ποτέ στη χώρα μας κάτω από συνθήκες ψυχραιμίας και νηφαλιότητας. Αφθονούν συνεπώς οι παρεξηγήσεις, οι υπεραπλουστεύσεις και οι υπερβολές. Αυτό έγινε και πρόσφατα με αφορμή την υπόθεση των ταυτοτήτων, όπως και στη δεκαετία του '80 με αφορμή την υπόθεση της εκκλησιαστικής περιουσίας. Στόχος μου είναι να συμβάλω στη διαμόρφωση των προϋποθέσεων ενός ήρεμου διαλόγου βασισμένου στον εκατέρωθεν σεβασμό αλλά και στη γνώση των συνταγματικών, ιστορικών, εκκλησιολογικών και πολιτειολογικών δεδομένων με συγκεκριμένες συγκριτικές αναφορές, όπου αυτό είναι αναγκαίο.
30 Οκτωβρίου 2000
Αξίζει τον κόπο να δούμε τις σχέσεις κράτους και Εκκλησίας με θέλω να ελπίζω ψύχραιμο και συστηματικό τρόπο, και όχι κάτω από συγκυριακές φορτίσεις. Στη μελέτη μου αυτή υποστηρίζω μία σειρά από θέσεις, που θέλω να συνοψίσω με επιγραμματικό αλλά και σαφή τρόπο.
1. Το ζήτημα των σχέσεων κράτους και Εκκλησίας είναι μία ουσιαστική και κρίσιμη εκδοχή του ευρύτερου ζητήματος των σχέσεων κράτους και κοινωνίας των πολιτών. Οι θρησκευτικές συσσωματώσεις ήταν και είναι βασικό συστατικό της κοινωνίας των πολιτών.
26 Οκτωβρίου 2000
Η τοπική αυτοδιοίκηση έχει το θεσμικό πλεονέκτημα να είναι αφενός μεν πεδίο άσκησης της λαϊκής κυριαρχίας και ο χώρος όπου ασκείται στην πράξη το δικαίωμα πολιτικής συμμετοχής των δημοτών-πολιτών, αφετέρου δε μια από τις πιο κρίσιμες πλέον όψεις της κρατικής εξουσίας που έρχεται σε άμεση επαφή με τους δημότες-πολίτες, οι οποίοι είναι όμως και διοικούμενοι. Διαμορφώνεται έτσι το διπλό πρόσωπο της τοπικής αυτοδιοίκησης που είναι ταυτοχρόνως θεσμός πολιτικής συμμετοχής σε τοπική κλίμακα και μηχανισμός άσκησης πίεσης προς την κεντρική εξουσία αλλά και ισχυρή εκδοχή της ίδιας της κρατικής εξουσίας όπως την αντιλαμβάνεται ο πολίτης.
25 Οκτωβρίου 2000
Στις σύγχρονες δημοκρατίες το μείζον ίσως θεσμικό και πολιτικό πρόβλημα είναι η λειτουργία της δικαιοσύνης και η σχέση μεταξύ πολιτικών και δικαστικών οργάνων του κράτους. Ο δικαστής εκδίδει τις αποφάσεις του στο όνομα του ελληνικού λαού και διεκδικεί έτσι τη δημοκρατική τους νομιμοποίηση, το θεμέλιο όμως της δικαστικής εξουσίας είναι ο δικαιοκρατικός χαρακτήρας του πολιτεύματός μας που αποκτά πρακτική σημασία όταν περιορίζει τις δυνατότητες των δημοκρατικά νομιμοποιημένων, δηλαδή των πολιτικών, οργάνων του κράτους.