17 Ιουνίου 2007
Το Σύνταγμα στον 21ο αιώνα
του Ευ. Βενιζέλου
Το Σύνταγμα στην πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα δείχνει να αντέχει και να ανταποκρίνεται σε μία σειρά από πιέσεις και προκλήσεις. Ανθίσταται απέναντι στην κρίση κυριαρχίας του εθνικού συνταγματικού κράτους, απέναντι στη διεθνοποίηση, την ιδιωτικοποίηση και την αποπολιτικοποίηση της κρατικής εξουσίας που κινείται με τη σειρά της μέσα στο νέο πλαίσιο της διεθνούς οικονομίας και μέσα στα συμφραζόμενα ενός νέου συστήματος διεθνούς ισχύος, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί μετά το 1989-1990.
Το σύνταγμα προσαρμόζεται στους περιορισμούς που θέτουν στην ίδια τη συντακτική εξουσία και την αναθεωρητική αρμοδιότητα των κρατών η διεθνοποίηση του συνταγματικού φαινομένου και ο διεθνής δικαστικός έλεγχος των κρατικών συμπεριφορών μέσω περιφερειακών ιδίως δικαστικών οργάνων, όπως το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
12 Μαΐου 2007
Το Διαδίκτυο ο φυσικός μας χώρος
του Ευ. Βενιζέλου
Το Διαδίκτυο είναι πλέον ο φυσικός μας χώρος. Είναι το πιο δυναμικό και άμεσο μέσο επαφής με ένα ευρύτερο ακροατήριο. Οχι μόνο παρέχει δυνατότητες συζήτησης και ανταλλαγής απόψεων, αλλά λειτουργεί ως εργαστήριο στο οποίο δοκιμάζονται αμέσως θέσεις, απόψεις, τάσεις, προδιαθέσεις.
Υπάρχουν μεγάλες ομάδες ανθρώπων, ιδίως νέων πολιτών, που αντιδρούν απέναντι στα ραδιοτηλεοπτικά μέσα ενημέρωσης, που δεν γοητεύονται από τη διαμεσολάβηση του Τύπου, αλλά είναι ανοικτοί στην απευθείας προσωπική επικοινωνία χωρίς τους τυπικούς κανόνες και τις συμβάσεις της πολιτικής επικοινωνίας. Αυτό ώς ένα βαθμό μόνον γίνεται με τις ιστοσελίδες που λειτουργούν ως εξαιρετικά αρχεία. Από την άλλη μεριά, το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο είναι ένα μέσο προσωπικής και όχι δημόσιας επικοινωνίας.
Το μπλογκ / ιστολόγιο διαθέτει πάμπολλα πλεονεκτήματα: είναι γρήγορο, είναι αντισυμβατικό, είναι άμεσο, είναι δημόσιο και προσωπικό ταυτόχρονα, είναι διαδραστικό. Το δικό μου μπλογκ είναι -όπως λέει και το όνομά του- ένα πολιτικό ημερολόγιο. Ο καθένας και η καθεμιά μπορεί να θέσει ό,τι ζήτημα θέλει και όπου μπορώ δίνω απάντηση. Σχολιάζω και σχολιάζομαι. Νιώθω ότι συμμετέχω σε μια κοινότητα συνομιλητών. Δέχομαι την κριτική, ακόμη και όταν αυτή είναι πολύ σκληρή και ισοπεδωτική, γιατί ξέρω ότι πολλοί είναι αυτοί που θα προσέξουν και τις δικές μου απαντήσεις.
Πιστεύω ότι αποκτώ έτσι μια πολύ καλύτερη αίσθηση των τάσεων της κοινωνίας των πολιτών. Εντοπίζω προβλήματα και επαναπροσδιορίζω πολιτικές προτεραιότητες. Το όφελος για μένα είναι πολύ μεγάλο. Ελπίζω το ίδιο να ισχύει και για κάποιους από τους συνομιλητές μου.
*Άρθρο Ευ. Βενιζέλου στην Ελευθεροτυπία, 12 Μαΐου 2007
7 Φεβρουαρίου 2007
Τα κλούβια αυγά και το μέλλον του πανεπιστημίου
του Ευ. Βενιζέλου
Στήριξα και στηρίζω την πρωτοβουλία του προέδρου του ΠΑΣΟΚ να αποχωρήσει η αξιωματική αντιπολίτευση από τη διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος γιατί, στο σημείο στο οποίο έφτασε πλέον η διαδικασία αυτή, η αποχώρηση λειτουργεί ως θώρακας για την προστασία του αυστηρού χαρακτήρα του Συντάγματος.
Καμία διάταξη δεν έπρεπε και δεν πρέπει να εισαχθεί στην επόμενη, αναθεωρητική Βουλή, έχοντας συγκεντρώσει στην παρούσα Βουλή πλειοψηφία υπέρ της ανάγκης αναθεώρησής της ίση ή μεγαλύτερη των 180. Κάτι τέτοιο θα σήμαινε εν λευκώ εξουσιοδότηση στην απλή πλειοψηφία της επόμενης Βουλής να διαμορφώσει κατά το δοκούν το περιεχόμενο της αναθεωρημένης διάταξης. Τέτοια ευχέρεια δεν πρέπει να διαθέτει ούτε το ΠΑΣΟΚ που φιλοδοξούμε να είναι η πλειοψηφία της νέας Βουλής. Οι πολίτες αξιώνουν συναινετικούς και μακροπρόθεσμους διακανονισμούς ως προς τους θεσμούς καθώς και ως προς κάποια μεγάλα θέματα, όπως η παιδεία.
4 Φεβρουαρίου 2007
Η ιστορική αυστηρότητα
του Ευ. Βενιζέλου
Αυτό που λέγεται σύνταγμα και τους τελευταίους δυόμισι αιώνες συνιστά τη βάση της αντιπροσωπευτικής/συνταγματικής δημοκρατίας και του κράτους δικαίου αποκτά την ικανότητα να οργανώνει γλωσσικά, πολιτικά και κανονιστικά τον μακρύ ιστορικό χρόνο, επειδή διαθέτει αυξημένη νομική ισχύ και κατά τον τρόπο αυτό διαφοροποιείται από τον κοινό νόμο, που υπόκειται στις διακυμάνσεις της συγκυρίας.
Το σύνταγμα είναι σύνταγμα επειδή είναι γραπτό και αυστηρό. Επειδή θεσπίζεται και αναθεωρείται (τροποποιείται, συμπληρώνεται ή ερμηνεύεται αυθεντικά) με ειδική διαδικασία, που περιέχει εγγυήσεις πολύ αυστηρότερες από αυτές που αφορούν τον κοινό νόμο. Συνεπώς, η διαδικασία της αναθεώρησης βρίσκεται στον πυρήνα του συνταγματικού φαινομένου και όλων των σχετικών θεσμικών εγγυήσεων.
7 Ιανουαρίου 2007
Ατζέντα 16
του Ευ. Βενιζέλου
Η συζήτηση για το άρθρο 16 λειτουργεί ήδη ως μηχανισμός παραγωγής παρεξηγήσεων για τις δυνατότητες του συντάγματος, αλλά και για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, αλλοιώνει τις προτεραιότητες της εκπαιδευτικής πολιτικής, συγκαλύπτει κερδοσκοπικές επιχειρηματικές επιδιώξεις και καλλιεργεί φρούδες ελπίδες σε γονείς και παιδιά.
Στην κατάσταση αυτή είναι αναγκαίο να αντιταχθεί μία ολοκληρωμένη «Ατζέντα 16»:
1. Ένα αναβαθμισμένο, διεθνώς αξιόπιστο και ανταγωνιστικό δημόσιο πανεπιστήμιο δεν επιτυγχάνεται με το προσχέδιο της κυβέρνησης, αλλά με την άμεση νομοθετική χειραφέτηση των ελληνικών δημοσίων ΑΕΙ και ΤΕΙ από το υπουργείο Παιδείας, έτσι ώστε το καθένα από αυτά, με την ευθύνη της ακαδημαϊκής του κοινότητας, να διαμορφώσει τη φυσιογνωμία του.