Τρίτη 12 Οκτωβρίου 2021

 

Παρεμβάσεις Ευάγγελου Βενιζέλου στη συζήτηση στο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών, Η Ελλάδα Μετά V. Στην ενότητα συμμετείχαν επίσης, ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος, MYTILINEOS και ο Βασίλης Ψάλτης, Διευθύνων Σύμβουλος, Αlpha Bank. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος, Κώστας Καλλίτσης

 

«Οι δύο όψεις των πραγμάτων στη διεθνή και την ευρωπαϊκή οικονομία: η θέση της Ελλάδας»

 

Α’ παρέμβαση

 

Κ. Καλλίτσης: Βεβαίως, το χρέος έχει παραταθεί για πολύ και αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο avantage που έχουμε. Οφείλεται και στη δουλειά που έχετε κάνει στα χρόνια που ήσασταν Υπουργός Οικονομικών, κ. Βενιζέλο. Ήθελα, λοιπόν, περνώντας σε εσάς, επειδή έχετε μία μακρά εμπειρία στη διαχείριση των δημοσιονομικών θεμάτων και των Ευρωπαϊκών θεμάτων, από τα δύσκολα χρόνια της χώρας, να μας κάνατε ένα σχόλιο και να μας λέγατε τι σκέπτεστε, πώς βλέπετε, πώς προβλέπετε να εξελίσσεται το δημοσιονομικό πλαίσιο στην Ευρώπη. Είχαμε τώρα τις Γερμανικές εκλογές –τελείωσαν– θα γίνει η Κυβέρνηση, θα γίνουν και οι Γαλλικές εκλογές το Μάιο –φαντάζομαι, αυτή η συζήτηση θα ξεκινήσει έντονα μετά– και έχουμε και έναν ισχυρό παράγοντα καινούριο, τον πρώην Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Ευρώπης, που έχει τα ηνία σε μία ισχυρή οικονομικά χώρα, την Ιταλία. Πώς θα πάνε τα πράγματα, λέτε, για την Ελλάδα;

Ευ. Βενιζέλος: Κύριε Καλλίτση, νομίζω ότι πρέπει να ξεκινήσω από μία διαπίστωση ως προς τις αφηγήσεις για την ανάπτυξη και για την πορεία της οικονομίας. Είναι προφανές ότι καλούμαστε να διαλέξουμε ανάμεσα σε δύο αφηγήσεις. Η μία είναι κάπως μονοδιάστατη και απλουστευτική. Είναι η αφήγηση της κανονικότητας, της ανάπτυξης η οποία θα γίνει με πολύ έντονους ρυθμούς και η οποία πλέον δεν έχει να φοβηθεί τίποτα, το μέλλον είναι αισιόδοξο και ρόδινο, μπορούμε να πορευόμαστε χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη άλλες παραμέτρους.

Κ. Καλλίτσης: Σε σιδερένιες ράγες.

Ευ. Βενιζέλος: Η άλλη προσέγγιση είναι πιο πολύπλοκη, είναι πιο επιφυλακτική, έχει διδαχθεί περισσότερα μαθήματα από τα τελευταία 12 χρόνια. Δεν νομίζω ότι μπορούμε να είμαστε ανυποψίαστοι, πρέπει να είμαστε πάντα έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε καινοφανείς καταστάσεις. Ξέρετε, η κρίση είναι πρωτίστως ένα γνωσιολογικό ζήτημα, κάτι συμβαίνει και εμείς δεν μπορούμε να το αντιληφθούμε, δεν μπορούμε να διαγνώσουμε τους κανόνες που διέπουν τα πράγματα. Δεν είναι τα πράγματα χωρίς εσωτερική λογική, απλώς εμείς δυσκολευόμαστε να την κατανοήσουμε.

Κ. Καλλίτσης: Λέγεται, συνήθως, ότι επωάζεται για πολύ μακρά χρονική περίοδο, αλλά, όταν σκάει, σκάει πολύ ξαφνικά και μας πιάνει εξαπίνης.

Ευ. Βενιζέλος: Ναι, αλλά αυτό ήταν το πρόβλημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, ιδίως, το πρόβλημα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πριν από την κρίση του 2008 και, στη συνέχεια, οι κυβερνήσεις, με επικεφαλής τη Γερμανική Κυβέρνηση, αμφισβήτησαν την ικανότητα των Ευρωπαϊκών θεσμών, κυρίως της Επιτροπής να αντιλαμβάνεται, να προλαβαίνει και να διαχειρίζεται κρίσεις. Αυτό μας οδήγησε σε ένα σπιράλ, που το πληρώσαμε εμείς πάρα πολύ ακριβά, ιδίως η Ελλάδα που λειτούργησε ως εργαστήριο. Χάρη στην εμπειρία την Ελληνική των μνημονίων βρέθηκε με το ξέσπασμα της πανδημίας η Ευρωπαϊκή Ένωση να διαθέτει μηχανισμούς που της επέτρεψαν να διαχειριστεί με γενναιοδωρία την οικονομική κρίση λόγω πανδημίας.

Κ. Καλλίτσης: Πολύ σωστά.

Ευ. Βενιζέλος: Όλα αυτά από εμάς έχουν ξεκινήσει. Άρα, λοιπόν, πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι μπορεί να συμβούν διάφορα πράγματα. Το διεθνές οικονομικό τοπίο, όπως το περιγράψατε εσείς και ο κ. Μυτιληναίος και ο κ. Ψάλτης, επηρεάζεται τώρα πάρα πολύ έντονα από πολιτικούς παράγοντες. Δηλαδή, η γεωπολιτική διάσταση υφέρπει, η νέα Αμερικανική πολιτική, το μέτωπο Δύσης-Κίνας το οποίο προβάλλει ως βασική προτεραιότητα ο Πρόεδρος Biden, η διεκδίκηση με πιεστικό τρόπο μίας εμπορικής συμφωνίας άλλου τύπου μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Κίνας, αυτά όλα συνδέονται με τις εφοδιαστικές αλυσίδες, με την κρίση των τιμών στην ενέργεια, συνδέονται με τον κίνδυνο του πληθωρισμού, με τον κίνδυνο ανόδου των επιτοκίων.

Πάντα, εάν θέλετε να σας μιλήσω πιο βιωματικά, εμένα με διακατέχει ο φόβος μίας νέας Ντοβίλ. Τον Οκτώβριο του 2010 ο Sarkozy και η Merkel, στο περιθώριο μίας συνάντησης με το Ρώσο Πρόεδρο, έκαναν την περιβόητη δήλωση της Ντοβίλ –στην ωραία Γαλλική πόλη– ότι οι αγορές πρέπει να αξιολογούν κάθε χώρα με βάση τα ατομικά της χαρακτηριστικά.

Κ. Καλλίτσης: Και τίναξαν στον αέρα την Ιρλανδία και εμάς.

Ευ. Βενιζέλος: Δεν νοείται να δίνουν ίδια επιτόκια, ίδιες αποδόσεις σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης. Αυτό οδήγησε στην κατάρρευση του πρώτου Προγράμματος και, βέβαια, έβαλε και άλλες χώρες στο μνημόνιο.

Τώρα, πράγματι, είναι τεχνητοί οι λόγοι για τους οποίους έχουμε όλοι ίδιους όρους πρόσβασης στις αγορές. Αυτό μπορεί κάποια στιγμή να μεταβληθεί με βάση τα μακροοικονομικά δεδομένα, τα δημοσιονομικά δεδομένα, την πιστοληπτική ικανότητα ατομικά κάθε χώρας. Έχουμε και αυτό το μεγάλο φαινόμενο του νέου τύπου λογιστικού χρήματος που γεννούν οι Κεντρικές Τράπεζες, το οποίο πρέπει να διευθετηθεί με κάποιον τρόπο. Χρειαζόμαστε, στην πραγματικότητα, μία νέα παγκόσμια σύμβαση, ένα είδος Bretton Woods   είχα πει άλλη φορά, που θα αφορά αυτό το μπαλόνι που έχει δημιουργηθεί από τις μεγάλες νομισματικές χρηματοδοτήσεις που έχει δώσει η FED, πρώτη και καλύτερη πάντα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η Τράπεζα της Αγγλίας, οι πάντες.

Κ. Καλλίτσης: Ένα κούρεμα θέλει, κατ’ ουσία.

 

B’ παρέμβαση

 

Ευ. Βενιζέλος: Υπάρχουν πολλοί τρόποι. Το κούρεμα δεν ακούγεται ευχάριστα και είναι μία απειλή η οποία μπορεί να τινάξει στον αέρα τις αποδόσεις και τα επιτόκια. Θα έλεγα ότι χρειάζεται πιο κομψά και πιο υπαινικτικά μέσα για να διαχειριστεί η παγκόσμια οικονομία και οι μεγάλες Κεντρικές Τράπεζες αυτό το φαινόμενο.

Από την άλλη μεριά, η Γερμανία, για παράδειγμα, η οποία τώρα ψάχνει κυβέρνηση, ζει πάντα με το ιστορικό άγχος του πληθωρισμού. Έτσι έχει αντιληφθεί τα πράγματα μετά το Μεσοπόλεμο. Δεν θέλει να ξαναζήσει αυτό τον κίνδυνο του Μεσοπολέμου. Θα μου πείτε, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αντιδρά, δίνει αξιόπιστες απαντήσεις, θέλει να συνεχίσει την ποσοτική χαλάρωση. Αλλά, επειδή εμείς πρέπει να βλέπουμε ένα βήμα μπροστά, θα συμφωνήσω με αυτό που είπε και ο κ. Στουρνάρας χθες, ότι πρέπει να έχουμε ως βασική μας επιδίωξη τώρα η Ελλάδα να αποκτήσει επενδυτική βαθμίδα στις αξιολογήσεις, γιατί διαφορετικά θα έχουμε προβλήματα ως χώρα, ως τραπεζικό σύστημα, ως επιχειρήσεις στο δανεισμό.

Τώρα, το χρέος. Το είπε ο κ. Ψάλτης πολύ ωραία και τον ευχαριστώ πάρα πολύ. Το 2012 καταφέραμε να κάνουμε ένα υβριδικό δημόσιο χρέος. Έχουμε ένα χρέος το οποίο στην πραγματικότητα είναι κατά μεγάλο ποσοστό εκτός αγορών, το οφείλουμε στο διεθνή Δημόσιο Τομέα και βεβαίως, ως εκ τούτου, μπορούμε να προβάλλουμε τα πλεονεκτήματα του, τη μεγάλη διάρκεια, το μικρό μέσο επιτόκιο, τις καλές ωριμάνσεις. Αλλά, πάντα έχουμε μία εκκρεμότητα, να συμφωνήσουμε σε ένα σχήμα για το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση μετά την έξοδο από τα ειδικά μέτρα της πανδημίας.

Κ. Καλλίτσης: Από το 2023 δηλαδή και μετά.

Ευ. Βενιζέλος: Εδώ, λοιπόν, υπάρχει το θέμα πώς θα αντιμετωπίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ευρωζώνη πιο συγκεκριμένα, το ζήτημα της δημοσιονομικής σταθερότητας, της πειθαρχίας. Θα επικρατήσει αυτό το πνεύμα ευελιξίας και διορατικότητας;

Κ. Καλλίτσης: Υπάρχει περίπτωση να γυρίσουμε ξανά εκεί που ήμασταν πριν το 2020;

Ευ. Βενιζέλος: Όχι, δεν νομίζω. Δηλαδή, το στοίχημα είναι πάρα πολύ απλό, το Δημοσιονομικό Σύμφωνο πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα μακροοικονομικά δεδομένα;

Κ. Καλλίτσης: Προφανώς.

Ευ. Βενιζέλος: Είναι δυνατόν η Ευρωζώνη να εφαρμόζει προ-κυκλικές πολιτικές, επειδή το επιβάλλει ένας νομικός κανόνας; Όχι. Άρα, χρειαζόμαστε ένα πιο έξυπνο Σύμφωνο Σταθερότητας που να λαμβάνει υπόψη την πορεία της οικονομίας συνολικά.

Επίσης, υπάρχει ένα πρόβλημα Δημοκρατίας, ένα πρόβλημα πολιτικής, ένα πρόβλημα κοινωνίας. Τώρα φαντάζομαι ότι ο Mario Draghi το καταλαβαίνει πάρα πολύ καλά αυτό, ως Πρωθυπουργός –πάντα το καταλάβαινε επαρκώς, αλλά τώρα, νομίζω, πολύ περισσότερο– ότι, όταν υπονομεύεις την Ευρωπαϊκή ιδέα, ας το πούμε, τη νομιμοποίηση της Ευρώπης, όταν δημιουργείς αντιδράσεις στην κοινωνία, ηττάται η Δημοκρατία και ανέρχονται οι αντι-ευρωπαϊκές και οι αντι-συστημικές δυνάμεις. Γιατί να το τροφοδοτείς αυτό, επειδή έχεις ένα φόβο ιστορικό πληθωρισμού, ας το πούμε έτσι;

Αλλά, βλέπετε ότι ήδη οι φιλογερμανικές χώρες έχουν βγει στη γύρα, αρχίζουν να λένε, τι γίνεται με τη δημοσιονομική πειθαρχία. Η λεγόμενη γενική ρήτρα διαφυγής από το Σύμφωνο Σταθερότητας, που ισχύει εδώ και δύο χρόνια λόγω πανδημίας, και η απελευθέρωση των κρατικών ενισχύσεων, που επίσης ισχύει λόγω πανδημίας, είναι δύο εργαλεία που θα πάψουν να υπάρχουν. Από εκεί και πέρα, για εμάς το στοίχημα είναι να μείνουμε στην ποσοτική χαλάρωση την κανονική. Άρα, χρειαζόμαστε επενδυτική βαθμίδα, χρειαζόμαστε και ένα βάθος αγοράς ομολόγων και χρειαζόμαστε και τα εργαλεία που πρέπει να χρησιμοποιήσουν οι επιχειρήσεις για το δανεισμό τους, πολύ συχνά με ομολογιακά δάνεια, αλλά και οι τράπεζες για τις δικές τους εκδόσεις ομολόγων, που πρέπει να κάνουν για τους δικούς τους εποπτικούς ή άλλους σκοπούς.

Άρα, υπό την έννοια αυτή, όταν βάζουμε πολλές παραμέτρους και κάνουμε το σχήμα πολύπλοκο, γινόμαστε κουραστικοί και δυσάρεστοι. Επικρατεί η πιο απλή και ευχάριστη αφήγηση. Νομίζω ότι το μήνυμα που πρέπει να στείλουμε τώρα είναι –όπως είπαμε όλοι, νομίζω– ότι το πράγμα είναι πιο πολύπλοκο από ό,τι φαίνεται διά γυμνού οφθαλμού, από ό,τι παρουσιάζεται συνήθως, και πρέπει να έχουμε υπόψη μας όλοι ότι το σύστημα εξισώσεων είναι απαιτητικό.

 

Γ’ παρέμβαση

 

Κ. Καλλίτσης: Κύριε Βενιζέλο, υπάρχει και η πολιτική εδώ ή έχει φύγει αυτή από τη μέση; Δεν είδα ένα μεγάλο σχέδιο να υπάρχει για το πώς θα αξιοποιηθούν αυτά τα λεφτά, δεν είδα να γίνεται και μία ουσιαστική συζήτηση σε κάποια συγκεκριμένα τραπέζια για το πώς θέλουμε να αξιοποιηθούν αυτά τα λεφτά. Φυσικά, με τους δεδομένους περιορισμούς και το χρόνο που υπήρχε, νομίζω ότι ο Θόδωρος Σκυλακάκης έκανε μία δουλειά –ας πούμε, για το ΕΣΠΑ θα χρειάζονταν τρία χρόνια για να γίνει αυτή η δουλειά που έγινε τώρα. Είναι αρκετό όμως αυτό το πράγμα;

Ευ. Βενιζέλος: Κοιτάξτε, οι όροι διαχείρισης του Ταμείου Ανάκαμψης είναι πάρα πολύ αυστηροί. Δηλαδή, για να χρησιμοποιήσω μία ποδοσφαιρική έκφραση, οι κινήσεις είναι forcé σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό. Θα πάνε τα χρήματα εκεί που έχουν καθορισθεί οι μεγάλες προτεραιότητες.

Τώρα, το σχήμα είναι πάρα πολύ απλό. Πιστεύω ότι οι μεσαίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις θα ωφεληθούν κυρίως από το ΕΣΠΑ, όχι από το Ταμείο Ανάκαμψης. Άρα, με τους παραδοσιακούς όρους επαφής με το ΕΣΠΑ και, σε πολύ μεγάλο βαθμό, μέσα από τα περιφερειακά προγράμματα του ΕΣΠΑ, γιατί εκεί οι Περιφέρειες παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο και υπάρχει και μία γεωγραφική, ας το πούμε έτσι, διασπορά. Στο Ταμείο Ανάκαμψης έχουμε μεγάλα δημόσια έργα και έχουμε και ιδιωτικές επενδύσεις οι οποίες θέλουν τεχνογνωσία, κεφάλαια και ικανότητα που μόνο μεγάλες και οργανωμένες επιχειρήσεις μπορούν να παρουσιάσουν. Άρα, οι μεσαίες και μικρές επιχειρήσεις μέσα από το θεσμό της υπεργολαβίας κυρίως θα λειτουργήσουν, ένα θεσμό που είναι, κατά το Ενωσιακό Δίκαιο, οργανωμένος.

Τώρα, σε σχέση με τις δημόσιες επενδύσεις και τις ιδιωτικές επενδύσεις θα έκανα μία περαιτέρω διάκριση. Όταν έχουμε επενδύσεις που δεν έχουν σχέση με τον χώρο, δηλαδή δεν συνδέονται με χρήσεις γης, τα πράγματα μπορούν να κινούνται πιο γρήγορα. Όταν παρεμβάλλεται χρήση γης, έχουμε μεγάλα νομικά προβλήματα, όχι τόσο της Διοίκησης, γιατί τη Διοίκηση μπορείς να την παρακάμψεις με φορείς όπως είναι, ας πούμε, το ΤΑΙΠΕΔ ή όπως είναι το τραπεζικό σύστημα. Δεν μπορείς να παρακάμψεις τη Δικαιοσύνη. Η Δικαιοσύνη παίζει πάρα πολύ σημαντικό ρόλο. Έχουν γίνει βήματα εκσυγχρονισμού, κυρίως στο Ελεγκτικό Συνέδριο, αλλά πρέπει να γίνουν και στα Τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια και στο Συμβούλιο Επικρατείας, προκειμένου να προχωρήσουν όλες οι επενδύσεις οι οποίες συνδέονται με δημόσιες συμβάσεις και με χρήσεις γης, ακόμα και εάν δεν υπάρχει δημόσια σύμβαση, είναι αμιγώς ιδιωτική επένδυση, αλλά με χρήση γης.

Κ. Καλλίτσης: Αλλιώς δεν θα προλάβουμε.

Ευ. Βενιζέλος: Τώρα, από εκεί και πέρα, το ίδιο το Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πρόβλημα, γιατί είναι πάρα πολύ απαιτητικό. Άρα, η νομική, δικαστική διάσταση είναι πάρα πολύ κρίσιμη γιατί συνδέεται και με την προστασία του περιβάλλοντος. Βεβαίως, συνδέεται με την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, του χώρου γενικότερα.

Τα πράγματα αυτά είναι παλιά, γνωστά. Έχουμε διαχειρισθεί κατά καιρούς το πρόγραμμα όλων των ολυμπιακών έργων –εκεί είχαμε εφαρμόσει ειδικές μεθόδους επιτάχυνσης– ,έχουμε διαχειριστεί την κρίση. Έχουμε, δηλαδή, διαχειρισθεί πολύ μεγάλα projects και έχουμε μία εμπειρία. Πιστεύω ότι τώρα έχουμε ενσωματώσει πολλές προσλαμβάνουσες παραστάσεις και η Κυβέρνηση οφείλει αυτά όλα να τα αξιοποιήσει. Η πολιτική διάσταση ποτέ δεν λείπει, αλλά δεν ασκεί πολιτική μόνον η Κυβέρνηση και το κομματικό σύστημα, και ο ιδιωτικός τομέας και ο τραπεζικός τομέας και αυτοί κάνουν πολιτική.

 

Δ’ παρέμβαση

 

Ευ. Βενιζέλος: Ναι, θα έχουμε δύσκολο χειμώνα. Είναι και αυτό μία παράμετρος που πρέπει να τη λέμε, γιατί, επειδή διακηρύσσουμε την κανονικότητα και την αισιοδοξία, καμία φορά παραλείπουμε να προετοιμάζουμε τον εαυτό μας για τις αντιξοότητες.

Υπάρχει μία πολιτική διάσταση στην ενεργειακή κρίση –το ανέφερε ο κ. Μυτιληναίος. Πρέπει να εξομαλυνθεί πολιτικά η σχέση με τη Ρωσία. Αυτή τη στιγμή υπάρχει μία αντιδικία για τους όρους λειτουργίας του Nord Stream 2 στη Γερμανία, κατά παράκαμψη της Ουκρανίας. Δηλαδή, θέλουν να μη διαχωρίσουν τον ιδιοκτήτη του φυσικού αερίου από το διαχειριστή του αγωγού, να είναι υπό συνθήκες bundling , όπως λέμε. Θα βρεθεί μία λύση, πιστεύω.

Επίσης, και η υψηλή ζήτηση της Κίνας και η συμπεριφορά της σε σχέση με το φυσικό αέριο θα είναι ένα αντικείμενο αυτής της πολύ σκληρής διαπραγμάτευσης στην εμπορική συμφωνία –που θα γίνει, πιστεύω, σύντομα– νέου τύπου μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Κίνας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πήγε να κάνει μία εμπορική συμφωνία δική της στο μεσοδιάστημα μεταξύ εκλογής Biden και ανάληψης καθηκόντων, αλλά ο αιφνιδιασμός δεν πέτυχε. Άρα, υπάρχει μία πολιτική διάσταση.

Κ. Καλλίτσης: Μετά την ανάληψη καθηκόντων από τον Biden πάντως υπήρχε πάγος.

Ευ. Βενιζέλος: Πιστεύω, επίσης, όπως είπε και ο κ. Μυτιληναίος και, νομίζω, το απεδέχθη και ο κ. Ψάλτης, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να πάρει μεγάλες πρωτοβουλίες και για την προμήθεια αλλά και για την αποθήκευση. Μπορεί να γίνουν και έκτακτες υποδομές. Δηλαδή, λέω ένα παράδειγμα, έχεις τη Ρεβυθούσα, μπορεί να έχεις όμως και μονίμως ενοικιασμένα πλοία τα οποία να λειτουργούν ως αποθηκευτικοί χώροι , γιατί τώρα φυσικά δεν μπορείς να οργανώσεις τον αποθηκευτικό χώρο στον Πρίνο ή να κάνεις οτιδήποτε άλλο.

Πιστεύω ότι οι άνθρωποι που κινούνται στην αγορά ενέργειας, όπως ο κ. Μυτιληναίος, μπορούν να υποδείξουν στις πολιτικές Αρχές λύσεις οι οποίες να είναι εφικτές, γιατί πιστεύω ότι η αγορά είναι πιο διορατική, από την άποψη αυτή, σε σχέση με τις κυβερνήσεις.

 

Ε’ Παρέμβαση

 

Ευ. Βενιζέλος: Το Συνέδριο, όπως ορθά ειπώθηκε, είναι μία πρόκληση, μία πρόσκληση να σκεπτόμαστε πολυδιάστατα και διεισδυτικά, να μην επαναπαυόμαστε σε απλά σχήματα. Και νομίζω ότι η σημερινή συζήτηση το απέδειξε αυτό και σας ευχαριστώ πάρα πολύ και τους τρεις σας.

 

Ελλάδα Μετα V : Οι δύο όψεις των πραγμάτων στη διεθνή και την ευρωπαϊκή οικονομία: η θέση της Ελλάδας [12-10-2021] from Evangelos Venizelos on Vimeo.

 

Tags: Μοντέλο ΑνάπτυξηςΧρηματοοικονομική ΣφαίραΟμιλίες σε Συνέδρια | Ημερίδες | Εκδηλώσεις, 2021

Save the Date: 5-7 Νοεμβρίου 2023. Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΤΑ VΙΙ: Ασυμμετρίες και εθνική ατζέντα

2.5.2023, Ch. Dallara - Ευ. Βενιζέλος: "Ελληνική κρίση: Μαθήματα για το μέλλον"

https://ekyklos.gr/ev/839-ch-dallara-ev-venizelos.html 

Περισσότερα …

Ευ. Βενιζέλος, Μικρή εισαγωγή στο Σύνταγμα και στο Συνταγματικό Δίκαιο, ebook

Περισσότερα …

Πρακτικά του συνεδρίου "Δικαιοσύνη: Η μεταρρύθμιση μιας εξουσίας και η αφύπνιση μιας ιδέας", ebook, 2022

Περισσότερα …

Εκδοχές Πολέμου 2009 - 2022, εκδ. Πατάκη

Περισσότερα …

Δικαστικός Έλεγχος της Συνταγματικότητας των Νόμων και Ερμηνεία του Συντάγματος - Μαθήματα εμβάθυνσης στο Συνταγματικό Δίκαιο, Εκδόσεις Σάκκουλα, 2022



Περισσότερα …

23.9.2020 Ο Παύλος Τσίμας συζητά με τον Ευάγγελο Βενιζέλο | Η Ελλάδα Μετά IV: Μετά (; ) την πανδημία 

https://vimeo.com/461294009

6.6.2019 Αποχαιρετιστήρια ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στην Ολομέλεια της Βουλής

https://vimeo.com/340635035

13.2.2019, Ευ. Βενιζέλος Βουλή: Οδηγούμε τη χώρα σε θεσμική εκκρεμότητα, κολοσσιαίων διαστάσεων

https://vimeo.com/316987085

20.12.2018, Ομιλία Ευ. Βενιζέλου στην παρουσίαση του βιβλίου «Η Δημοκρατία μεταξύ συγκυρίας και Ιστορίας» 

https://vimeo.com/307841169

8.3.2018, Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στη Βουλή κατά τη συζήτηση επί της πρότασης της ΝΔ για τη σύσταση Ειδικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης 

https://vimeo.com/259154972 

21.2.2018, Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου για την υπόθεση Novartis | "Πάρτε το σχετικό"

https://vimeo.com/256864375