Πέμπτη, 5 Ιουνίου 2014
Ομιλία του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελου Βενιζέλου στους υποψήφιους ευρωβουλευτές της Ελιάς-Δημοκρατικής Παράταξης
Φίλες και φίλοι, ξεκινώ από τις θερμές μου ευχαριστίες για την παρουσία σας σήμερα –αυτό είναι το λιγότερο. Τις θερμές μου ευχαριστίες γιατί δείξατε ότι είστε το πραγματικό, ζωντανό, αγωνιστικό πρόσωπο της παράταξης, της Ελιάς, της Δημοκρατικής Παράταξης, του ΠΑΣΟΚ που δεν κρύφτηκε, αλλά αγωνίστηκε και αγωνίζεται μέσα στους κόλπους της ευρύτερης Κεντροαριστεράς της ευθύνης. Και νιώθει ότι είναι ο κορμός και το στήριγμά της λόγω και της ευθύνης που φέρουν οι βουλευτές μας, στις πλάτες των οποίων στηρίζεται η κυβέρνηση συνεργασίας, η κυβέρνηση σταθερότητας, η κυβέρνηση που έχει την ευθύνη να ολοκληρώσει την έξοδο της χώρας από την κρίση και την επάνοδο στην κανονικότητα, στην ομαλότητα, μιας χώρας ισότιμης μέσα στην Ευρώπη.
Θέλω να σας συγχαρώ αδιακρίτως όλες και όλους γι’ αυτό το μεγάλο, έντιμο αγώνα με δύσκολους όρους, που είχε ένα αποτέλεσμα καλύτερο από όλες τις προβλέψεις, ένα αποτέλεσμα εξαιρετικά σημαντικό από πλευράς πολιτικής, όπως τουλάχιστον το ερμήνευσε και το ερμηνεύει όλη η ελληνική κοινωνία. Ειδικά φυσικά θέλω να συγχαρώ την Εύα Καϊλή και το Νίκο Ανδρουλάκη, που μέσα από μια πολύπλοκη, δύσκολη, πανελλαδική διαδικασία, εξελέγησαν οι δυο νέοι ευρωβουλευτές της παράταξης.
Όπως είμαι βέβαιος ότι θα κάνουν μια εξαιρετικά δουλειά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στους κόλπους της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, έτσι είμαι σίγουρος για όλους σας. Αξίζαμε περισσότερες θέσεις από τις δύο που έχουμε κατακτήσει, γιατί όλοι σας, όλοι οι υποψήφιοι είχαν και έχουν τα προσόντα για μια εξαιρετική παρουσία σε ευρωπαϊκό επίπεδο αλλά και σε εθνικό φυσικά επίπεδο. Η ομάδα των υποψηφίων μας, των 42 υποψηφίων μας στις ευρωεκλογές όπως και η πολύ μεγαλύτερη ομάδα των 420 υποψηφίων μας στις δύσκολες εθνικές εκλογές του 2012, είναι η μαγιά.
Είναι μια ομάδα που έχει αποδείξει στην πράξη, στο στίβο, ότι υπάρχει, ότι μπορεί, ότι συγκροτεί ένα πολύτιμο δίκτυο στελεχών σε όλη τη χώρα. Αυτές οι ευρωεκλογές διεξήχθησαν με το σύστημα του σταυρού προτίμησης. Αυτό δεν είναι ένα ιδεώδες σύστημα. Εάν η χώρα μας είχε κόμματα -θεσμούς, εάν υπήρχαν δημοκρατικές, διαφανείς, έγκυρες και αδιαμφισβήτητες διαδικασίες δημοκρατικής ανάδειξης των υποψηφίων, θα έπρεπε το σύστημα να είναι διαφορετικό.
Δεν είναι όμως τυχαίο το γεγονός ότι σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες ισχύει το σύστημα του σταυρού προτίμησης. Και δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι η κοινωνία το χάρηκε το σύστημα αυτό, το υποδέχθηκε, το υιοθέτησε και το αξιοποίησε. Γιατί είχε το δικαίωμα να κάνει τις δικές της, συγκεκριμένες και εξατομικευμένες επιλογές.
Ήταν λοιπόν ένας θεσμός συμμετοχής των πολιτών. Και τελικά αυτό βοήθησε ν’ αξιοποιήσουμε τη σύνθεση του ψηφοδελτίου μας που ήταν το πρώτο που εμφανίστηκε και, θα μου επιτρέψετε να πω -αυτή η μικρή, ας το πούμε, εγωιστική πράξη της παράταξης δικαιολογείται- ποιοτικά το καλύτερο.
Ζήσατε μια διάκριση που κάποιοι προσπαθούν να την ανυψώσουν σε πρόβλημα, ενώ είναι τελικά ένα πολύ μεγάλο πλεονέκτημά μας: Τη διάκριση ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ ως κόμμα, ως κόμμα με σημαντική και κρίσιμη κοινοβουλευτική παρουσία και την Ελιά ως εκφραστή της ευρύτερης Δημοκρατικής Παράταξης που συσπείρωσε κόμματα και κινήσεις. Που τα ευχαριστώ όλα, τις ηγετικές ομάδες, τα στελέχη τους, τους υποψηφίους τους μέσα στο ψηφοδέλτιό μας.
Αυτή η διάκριση είναι μια διάκριση προφανώς τεχνητή. Γιατί εσείς οι ίδιοι όσοι έτυχε να είστε, οι λιγότεροι, εκτός ΠΑΣΟΚ ή πέραν του ΠΑΣΟΚ, αγωνιστήκατε και για την παράταξη και για την Ελιά και για το ΠΑΣΟΚ, με αξιόπιστο τρόπο. Και βέβαια όλοι οι υποψήφιοι που ανήκαν και ανήκουν οργανωτικά στο ΠΑΣΟΚ, εξέφρασαν, εκφράσατε το εύρος της Ελιάς.
Αυτό άλλωστε αποτυπώθηκε και στη δική μου παρουσία ως Προέδρου του ΠΑΣΟΚ εκ μέρους της Ελιάς αλλά και στην παρουσία όλων των άλλων στελεχών, των εκπροσώπων όλων των κομμάτων και των κινήσεων. Σε τελευταία ανάλυση, η Κεντροαριστερά ξέρετε, πρέπει να ξεφύγει ως έννοια, ως δυναμική, από αυτό που λέει ο λαός μας: «Όποιος δε θέλει να ζυμώσει, δέκα μέρες κοσκινίζει». Και εσείς μπήκατε και ζυμώσατε πραγματικά τις ιδέες σας, τις απόψεις σας, τις θέσεις μας, τις επιδιώξεις μας, κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες, μέσα στο λαό, με το λαό, με τους πολίτες. Και τελικά, παράλληλα μ’ ένα πολύ σημαντικό αποτέλεσμα στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, παράλληλα με μια καταγραφή εντυπωσιακή σε περισσότερο από το 1/3 των Δήμων και σε σημαντικό αριθμό Περιφερειών, η Ελιά, η Δημοκρατική Παράταξη, το ΠΑΣΟΚ, κατέγραψε ένα 8% στις ευρωεκλογές, διαψεύδοντας, όπως είπα, όλες τις δημοσκοπήσεις.
Και αναρωτιούνται πολλοί: Είναι αρκετό αυτό το 8%; Προφανώς και δεν είναι αρκετό. Είναι ένα μικρό, μονοψήφιο νούμερο. Είναι όμως εξαιρετικά σημαντικό. Γιατί άλλαξε τα πολιτικά δεδομένα και προστάτευσε μείζονα αγαθά. Αυτό το 8%, που είναι φυσικά ένα διόλου ικανοποιητικό αριθμητικά αποτέλεσμα, είναι πολιτικά το πιο σημαντικό εργαλείο που έχουμε στη διάθεσή μας.
Γιατί ο κόσμος της παράταξης αποφάσισε να την κρατήσει όρθια και να κρατήσει όρθια τη χώρα, παρά την εύλογη δυσαρέσκεια, όταν έχει ν’ αντιμετωπίσει ο λαός μας, οι πολίτες μας, οι συμπολίτες μας επί 4 και πλέον χρόνια, μια δέσμη τόσο δύσκολων μέτρων, ασύλληπτων, πριν από το 2009-2010, πριν συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος της κρίσης.
Αλλά, φίλες και φίλοι, από πού μετράμε για να φτάσουμε σ’ αυτό το 8%; Από το 42% των εκλογών του 2009; Από το 48% της μεγάλης νίκης, της ιστορικής, του Ανδρέα Παπανδρέου; Μετράμε από το 12,4% του Ιουνίου του 2012 υπό συνθήκες τεχνητής πόλωσης και εκλογικών εκβιασμών; Όχι. Μετράμε κάθε φορά από το μηδέν. Και κάθε φορά πρέπει να επιβεβαιώσουμε τις σχέσεις μας με τους πολίτες, τις σχέσεις μας με την κοινωνία, τις σχέσεις μας με την παράταξη.
Ήταν αντίξοες οι συνθήκες γιατί έπρεπε να σπάσουμε τον τεχνητό διπολισμό ανάμεσα στη Νέα Δημοκρατία και το ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί έπρεπε ν’ αναδείξουμε την κρισιμότητα του ΠΑΣΟΚ, της Ελιάς, της Δημοκρατικής Παράταξης, χωρίς την οποία δεν υπάρχει ούτε κυβερνητική σταθερότητα ,ούτε εθνική στρατηγική, ούτε ασφαλής έξοδος από την κρίση.
Θέσαμε όχι εκβιαστικά διλήμματα, αλλά την πραγματικότητα πάνω στο τραπέζι. Και μας επιβεβαίωσαν, πρώτον, όλοι αυτοί που έθεσαν τα δικά τους εκβιαστικά διλήμματα προεκλογικά και, δεύτερον, όλες οι αναλύσεις που έγιναν μετεκλογικά. Φανταστείτε πού θα βρισκόταν η χώρα αν εμείς δεν είχαμε μιλήσει με την ευθύτητα και την καθαρότητα με την οποία μιλήσαμε. Γιατί έτσι διαλύσαμε κάθε σκόπιμη σύγχυση σε σχέση με το διακύβευμα των εκλογών.
Ήταν οι συνθήκες αντίξοες τεχνικά, γιατί αναγκαστήκαμε να κάνουμε μια φθηνή, εναλλακτική στην πραγματικότητα προεκλογική εκστρατεία με ελάχιστα χρήματα, με περιορισμένα τεχνητά μέσα. Και χαίρομαι γιατί φάνηκε ότι σημασία έχει τελικά η πολιτική ουσία, το πρόγραμμα, ο λόγος, το επιχείρημα και όχι τα τεχνητά μέσα, οι επικοινωνιακές μεθοδεύσεις.
Ήταν αντίξοες οι συνθήκες γιατί η επίθεση φθοράς κατά του ΠΑΣΟΚ και της Δημοκρατικής Παράταξης, ήταν ο κοινός παρανομαστής της στάσης όλων σχεδόν των άλλων πολιτικών δυνάμεων. Αλλά σ’ έναν μεγάλο βαθμό και αυτού που λέγεται επικοινωνιακό σύστημα.
Υπήρχε και η πέμπτη φάλαγγα, που δεν πρέπει να την ξεχάσουμε. Η πέμπτη φάλαγγα, ανάμεσα σ’ αυτούς που δηλώνουν ότι ανήκουν στην παράταξη. Αλλά, ξέρετε, αυτό πρέπει ν’ αποδεικνύεται κάθε φορά στην πράξη με εντιμότητα και ειλικρίνεια και διαφάνεια. Γιατί και η αδράνεια είναι πέμπτη φάλαγγα. Και η παθητικότητα είναι πέμπτη φάλαγγα. Και η αμφιθυμία είναι πέμπτη φάλαγγα. Και κυρίως η συνειδητή υπονόμευση, με ταπεινά ελατήρια.
Γιατί, τι είναι πιο ταπεινό ως ελατήριο από το να μη λογαριάζεις τη χώρα, την οικονομία, την κοινωνία, τον πολίτη, την παράταξη και την αξιοπρέπειά της για να υπηρετήσεις έναν δικό σου, μικρό, προσωπικό ή παρεϊστικο στόχο;
Κι έτσι, άνοιξε, ελπίζω θα κλείσει πολύ γρήγορα, μια ανιστόρητη συζήτηση, μια δήθεν ΠΑΣΟΚοκεντρική προσέγγιση και μια αντίθετα, ευρύτερη παραταξιακή κεντροαριστερή προσέγγιση. Αυτό προσβάλλει αν μη τι άλλο τη μνήμη της παράταξης, τη μνήμη του Ανδρέα Παπανδρέου που ανέδειξε εξαρχής το ΠΑΣΟΚ ως κίνημα, ως εκφραστή της ευρύτερης παράταξης που δε δίστασε ποτέ, ακόμη και τις πιο ισχυρές και άνετες στιγμές του ΠΑΣΟΚ, να μιλήσει για δημοκρατική συμπαράταξη και για αλληλεγγύη των γενεών.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν αυτός που έφερε στο ΠΑΣΟΚ ανθρώπους που τον κατήγγειλαν, που διεφώνησαν μαζί του, που ενώ ήταν κορυφαίοι υπουργοί έκαναν τα δικά τους κόμματα, όπως ο κ. Γεράσιμος Αρσένης. Είναι αυτός που έφερε στο ΠΑΣΟΚ το Γεώργιο Μαύρο, τον Ιωάννη Ζίγδη, το Μάρκο Βαφειάδη, τον Αντώνη Μπριλλάκη, το Μανώλη Γλέζο της ΠΑΣΟΚικής εποχής..
Αλλά μήπως έτσι δεν ήρθαν στο ΠΑΣΟΚ κάποια στιγμή σημαντικές προσωπικότητες; Η Μαρία Δαμανάκη και κάποια στιγμή αργότερα ο Μίμης Ανδρουλάκης;
Μήπως το ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 2004, δεν είναι αυτό που έκανε την επιλογή να τιμήσει με θέσεις βουλευτών Επικρατείας πολιτικές προσωπικότητες του νεοφιλελεύθερου και του συντηρητικού χώρου όπως ο Στέφανος Μάνος και ο Ανδρέας Ανδριανόπουλος; Πότε ήταν περίκλειστο το ΠΑΣΟΚ; Πότε δεν είχε πολυσυλλεκτικά, παραταξιακά ευρύτερα χαρακτηριστικά;
Ακούω επίσης το αβάσιμο επιχείρημα, ότι έχουμε δήθεν μια στρατηγική, εταιρική σχέση με τη Νέα Δημοκρατία που έχει ημερομηνία λήξεως. Ποιος είπε ότι εμείς έχουμε μία εταιρική στρατηγική σχέση με τη Νέα Δημοκρατία; Εμείς έχουμε τη δική μάς ταυτότητα, κατεβήκαμε στις ευρωπαϊκές εκλογές ως εκφραστές του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος. Η Νέα Δημοκρατία κατέβηκε με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, με διαφορετικό υποψήφιο, τον Ζαν Κλωντ Γιουνκέρ. Η Νέα Δημοκρατία ήταν ριζικά εναντίον μας την περίοδο 2009-2011, μέχρι το Νοέμβριο, όταν ζούσε την αντιμνημονιακή της φάση.
Η Νέα Δημοκρατία δεν ενέδωσε στην πρόταση που διατύπωσε ο Γιώργος Παπανδρέου στον Αντώνη Σαμαρά τον Ιούνιο του 2011, να συμπράξουν σε μια κυβέρνηση συνεργασίας τα δυο κόμματα. Αποδέχθηκε την πρόταση αυτή μαζί με τον κ. Καρατζαφέρη το Νοέμβριο του 2011 και εμείς από την αρχή θέσαμε, όπως θέτουμε πάντα, το ζήτημα της ευρύτερης συνεργασίας όλων των προοδευτικών φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων.
Αλλά όταν οι προοδευτικές δυνάμεις δεν επαρκούν, όλων των εθνικών φιλοευρωπαϊκών υπεύθυνων δυνάμεων, με τη συμμετοχή και του ΣΥΡΙΖΑ και της ΔΗΜΑΡ σ’ ένα ευρύτερο κυβερνητικό σχήμα που θα μπορούσε κάλλιστα να γίνει αποδεκτό ως λύση και το Μάιο του 2012 και τον Ιούνιο του 2012 και έγινε εν μέρει δεκτό με τη συμμετοχή της ΔΗΜΑΡ που μόνη της πήρε την απόφαση να εγκαταλείψει την προσπάθεια στη μέση, ένα χρόνο αργότερα, τον Ιούνιο του 2013.
Και νομίζω ότι έγινε αντιληπτό ότι κατέβαλε πολύ υψηλό κόστος γι’ αυτή την πολιτικά και ιστορικά εσφαλμένη επιλογή της αποχώρησης από την ευθύνη της κυβέρνησης. Το ΠΑΣΟΚ δε μετείχε ούτε μετέχει σε μια εταιρική στρατηγική σχέση με τη Νέα Δημοκρατία. Μετέχει σε μια κυβέρνηση εθνικής ανάγκης, γιατί αυτή η κυβέρνηση υπηρετεί το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο που το ΠΑΣΟΚ διαμόρφωσε αρχικά μόνο του και που κατέστησε στη συνέχεια το ευρύτερης αποδοχής και στήριξης στρατηγικό πλαίσιο της χώρας.
Βλέπω επίσης ν’ αχνοφαίνεται μια ανιστόρητη συζήτηση για τη σχέση του ΠΑΣΟΚ με το ΣΥΡΙΖΑ, λες και έχουμε τέτοια διλήμματα. Εμείς προτείναμε τη συμμετοχή του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση εθνικής ανάγκης και συνεργασίας. Προτείναμε τη συμμετοχή του έστω ως αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Εθνική Ομάδα Διαπραγμάτευσης. Και τώρα, μετά τις ευρωπαϊκές, δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, πρότεινα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας πέντε συγκεκριμένα μέτρα ανασύστασης της εθνικής ενότητα που έχει διαρραγεί.
Γιατί κάποιοι καλλιεργούν και αναπαράγουν συνθήκες έντασης, τεχνητά. Θέλουν η χώρα να ζει μέσα σ’ έναν συμβολικό εμφύλιο πόλεμο που έχει δυστυχώς πάντα πρώτο στόχο το ΠΑΣΟΚ. που δεν του αναγνωρίζουν, όχι το πολιτικό αλλά το ηθικό δικαίωμα να υπάρχει, να εκφράζεται, ν’ αγωνίζεται στο όνομα των προγραμματικών του προτάσεων και των ιδεών.
Γιατί ξέρουν πάρα πολύ καλά ότι το ΠΑΣΟΚ, εσείς, εμείς, όλοι μαζί η παράταξη, η Ελιά, η Κεντροαριστερά, είμαστε οι εγγυητές της σταθερότητας, αλλά και οι παραγωγοί ιδεών. Είμαστε αυτοί που έχουμε διαμορφώσει το πλαίσιο μέσα στο οποίο κινείται η χώρα.
Τι μας επιτρέπει, φίλες και φίλοι, να υπάρχουμε αυτή τη στιγμή, να είμαστε μια χώρα συγκροτημένη, που έχει το δικαίωμα να είναι πιο αισιόδοξη, έχει το δικαίωμα να νιώσει ασφαλής, έχει το δικαίωμα ν’ αλλάξει σελίδα; Το 8% της Ελιάς, της Δημοκρατικής Παράταξης του ΠΑΣΟΚ.
Τι είναι αυτό που μας επιτρέπει ν’ ανοίγουμε με αισιόδοξους όρους τη συζήτηση για τη μεγάλη Κεντροαριστερά της ευθύνης; Το 8%, αυτό, μαζί με τ’ αποτελέσματα των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών. Αυτό το αποτέλεσμα είναι που έχει στείλει μηνύματα σε όλους εκείνους που φάνηκαν να είναι πρώιμα αλαζονικοί ή αδικαιολόγητα προπετείς απέναντι στο ΠΑΣΟΚ.
Δεν ήθελαν να υπάρχει το ΠΑΣΟΚ, να εκφραστεί, δεν ήθελαν και δε θέλουν διάλογο μαζί του, θεώρησαν ότι μπορεί να εκφράζουν το νέο, το ανατρεπτικό, αυτό που διαμορφώνει νέες συνθήκες. Και τελικά, είδαμε πώς διαμορφώνεται ο συσχετισμός των δυνάμεων και πώς τοποθετείται ο καθένας στη θέση που ο λαός επιλέγει γι’ αυτόν. Γιατί τελικά ο λαός επιλέγει για όλους μας.
Αυτό λοιπόν μας επιτρέπει να συζητούμε για την προοπτική του ΠΑΣΟΚ και την προοπτική της ευρύτερης Δημοκρατικής Παράταξης. Κάποιοι περίμεναν την καταστροφή. Την επεδίωξαν. Προσευχήθηκαν γι’ αυτήν. Επένδυσαν σ’ αυτήν, στρεφόμενοι κατά της σταθερότητας της χώρας και της παράταξης. Και νομίζω ότι τώρα μπορούν να διαβάσουν την πραγματικότητα, να τη συνειδητοποιήσουν και κυρίως έχουν την υποχρέωση να σεβαστούν τους πολίτες που στάθηκαν δίπλα μας όρθιοι, για να σταθεί όρθια η παράταξη, όρθια η χώρα.
Εάν, φίλες και φίλοι, κάποιοι από μας νιώθουν άσχημα για την πολιτική που έχουμε εφαρμόσει, για την υπεύθυνη στάση μας, αν νιώθουν ότι έχουμε διαπράξει ένα λάθος, ότι κάναμε επιλογές οι οποίες δε δικαιολογούνται αξιακά, ιδεολογικά, ηθικά, τότε υπάρχει πράγματι ένα πρόβλημα. Να πούμε την ιστορική αλήθεια.
Αλλά η ιστορική αλήθεια λέει πως δεν υπήρχε άλλη επιλογή. Πως αυτή είναι η εθνικά υπεύθυνη επιλογή. Αυτή που προστάτευσε τον πολίτη, έστω και αν ο πολίτης δυσκολεύεται να κατανοήσει πώς είναι δυνατόν να πρέπει να πληρώσει τόσο μεγάλο κόστος σε θυσίες, σε περιορισμό των εισοδημάτων και των προσδοκιών του .
Αλλά, αν εμείς οι ίδιοι, κάποιοι από μας, δεν έχουν πιστέψει στο απλό, στο θεμελιώδες, ότι δεν υπήρχε Σχέδιο Β, δεν υπήρχε εύκολη επιλογή -γιατί θα ήμασταν αν μη τι άλλο ανόητοι και εχθροί του εαυτού μας αν υπήρχε άλλη επιλογή και δεν την ανακαλύψαμε και δεν την ακολουθήσαμε- εάν λοιπόν αυτό συμβαίνει τότε υπάρχει ένα πρόβλημα.
Γιατί πρέπει να μιλήσουμε με εντιμότητα και μεταξύ μας και απέναντι στους πολίτες. Και πρέπει να θυμόμαστε υπό ποιες συνθήκες, πότε ακριβώς, πώς διαμορφώθηκε σταδιακά η πολιτική αυτή από τις εκλογές του 2009 έως σήμερα. Αλλά έως σήμερα έχουν παρεμβληθεί οι δίδυμες βουλευτικές εκλογές του 2012 και οι τριπλές εκλογές, δημοτικές, περιφερειακές και ευρωπαϊκές, του 2014.
Ο στόχος μας τώρα, φίλες και φίλοι, είναι εξαιρετικά εμφανής, αυτονόητος. Γιατί τώρα στόχος μας είναι να συγκροτήσουμε την ευρύτερη Κεντροαριστερά της ευθύνης, με κορμό πάντα φυσικά το ΠΑΣΟΚ, στόχος μας είναι αν μη τι άλλο, το λιγότερο, να διεκδικήσουμε την καθαρή, τρίτη θέση στο συσχετισμό των δυνάμεων γιατί είναι ζήτημα δημοκρατικής τιμής για κάθε πολίτη, όχι προοδευτικό, απλώς δημοκρατικό, να μην είναι το ναζιστικό τρίτο κόμμα και αποδ διερευνητικής εντολής μετά τις βουλευτικές εκλογές, όποτε και να γίνουν αυτές. Και είναι αστεία η διαφορά της μιας ποσοστιαίας μονάδας που μας χωρίζει από τη Χρυσή Αυγή. Αυτό λοιπόν είναι ένα ζήτημα δημοκρατικής τιμής αλλά και λειτουργίας του πολιτεύματος, του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος πριν και πάνω από οποιαδήποτε προγραμματική αναφορά, προοδευτικού, σοσιαλιστικού, ευρωπαϊκού χαρακτήρα.
Και βέβαια ο άλλος τρόπος είναι να πούμε καθαρά σε όλους πως η χώρα θα πορευθεί επί πολλά χρόνια, γιατί αυτό είναι ζωτική ανάγκη αλλά και γιατί αυτή είναι η βούληση του λαού μέσα από κυβερνήσεις συνεργασίας με στίγμα προοδευτικό. Αυτή είναι η επιδίωξή μας. Γι’ αυτό και θέλαμε πάντα από τις ευρωπαϊκές εκλογές και τις δημοτικές και περιφερειακές να προκύψει όχι μια οποιαδήποτε σταθερότητα, αλλά μια προοδευτική σταθερότητα με ενισχυμένο τον προοδευτικό πόλο της κυβέρνησης.
Και έχω την αίσθηση ότι ο εσωτερικός συσχετισμός δυνάμεων στους κόλπους της κυβερνητικής συνεργασίας, έχει καταστεί σημαντικά καλύτερος για μας, για τις απόψεις μας, για τον προοδευτικό πόλο, για το προοδευτικό πρόσημο των επιλογών μας.
Γι’ αυτό θέσαμε ζήτημα επικαιροποίησης της προγραμματικής συμφωνίας, ώστε όλα όσα έχουμε προτείνει στο Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης με κορμό την απασχόληση, την απάντηση στην ανεργία , με κορμό την ανάπτυξη, με κορμό την κοινωνική ευαισθησία και την αποκατάσταση αδικιών, να γίνουν πράξη το ταχύτερο δυνατό τους επόμενους μήνες.
Αλλά αυτό δεν είναι ζήτημα διαπραγμάτευσης μόνο ή κυρίως με τη Νέα Δημοκρατία. Είναι και ζήτημα καθημερινής λειτουργίας των στελεχών μας μέσα στην κυβέρνηση και τον κρατικό μηχανισμό, πρωτίστως των Βουλευτών μας μέσα στη Βουλή, των ευρωβουλευτών μας μέσα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Γιατί αυτό εξαρτάται και από τη σκληρή διαπραγμάτευση με τους εταίρους, τώρα που αλλάζουμε σελίδα και τώρα που καταλαβαίνουν και αυτοί ότι εξαντλούνται οι έκτακτοι μηχανισμοί επιτήρησης τύπου τρόικας και γυρίζουμε ξανά στην ευρωπαϊκή ομαλότητα που ισχύει για τα 28 κράτη-μέλη και για τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης κάπως παραπάνω βέβαια, γιατί υπάρχει το κοινό μας νόμισμα.
Έχει λοιπόν πάρα πολύ μεγάλη σημασία να ολοκληρώσουμε αυτό που έχουμε θέσει ως στόχο. Την επικαιροποίηση της προγραμματικής συμφωνίας. Και είναι κάτι παραπάνω από πολιτικό έγκλημα. Είναι ιστορικό λάθος να υπονομεύεται η διαπραγματευτική θέση της παράταξης, τώρα που κάνουμε αυτή τη δύσκολη διαπραγμάτευση, τη διπλή διαπραγμάτευση και με τη Νέα Δημοκρατία και με τους θεσμικούς εταίρους, για την επικαιροποίηση και την εξειδίκευση της προγραμματικής συμφωνίας μέσα στις νέες συνθήκες.
Αυτό συμπεριλαμβάνει και τον ανασχηματισμό, τη μορφή και τη στελέχωση της κυβέρνησης και ευρύτερα του κρατικού μηχανισμού. Εάν εμείς, η παράταξη, το ΠΑΣΟΚ, η Ελιά, δεν εμφανιστούμε τώρα με ενιαίο, ισχυρό πρόσωπο, αλλά διολισθήσουμε στη μιζέρια και τη μικροπρέπεια, θα έχουμε αποδυναμώσει το δικό μας ρόλο και στη διαπραγμάτευση για την επικαιροποίηση της προγραμματικής συμφωνίας, αλλά και στη διαπραγμάτευση για τη στελέχωση ενός κυβερνητικού σχήματος που πρέπει να είναι σχήμα εθνικής μάχης για την ολοκλήρωση της εξόδου.
Και είναι προσωπική μου υποχρέωση αλλά και εντολή που μας έδωσαν και μου έδωσαν οι πολίτες, όσοι τίμησαν και όπως τίμησαν την παράταξη, να πετύχουμε αυτούς τους στόχους.
Την επικαιροποίηση της προγραμματικής συμφωνίας, το καλύτερο δυνατό κυβερνητικό σχήμα που εγγυάται το προοδευτικό πρόσημο για την ασφαλή έξοδο της χώρας από την κρίση και βεβαίως την ανάληψη πρωτοβουλιών για τη διαμόρφωση του ευρύτερου δυνατού παραταξιακού σχήματος με κορμό πάντα το ΠΑΣΟΚ.
Αυτό το νόημα είχε και η δήλωσή μου το βράδυ των εκλογών, ότι τον Οκτώβριο στοχεύουμε σ’ ένα ιδρυτικό συνέδριο της παράταξης. Φυσικά αυτό προϋποθέτει τη διεξαγωγή όλων των εσωκομματικών διαδικασιών που πρέπει να γίνουν στο ΠΑΣΟΚ στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο, με ολοκληρωμένο, συλλογικό, δημοκρατικό και εγγυημένο τρόπο.
Χωρίς μιζέριες και ατασθαλίες του παρελθόντος, ατασθαλίες οργανωτικές και δημοκρατικές τις οποίες έχω ζήσει στο πετσί μου μια πάρα πολύ κρίσιμη περίοδο. Και θα γίνει αυτό. Και επειδή κάποιοι ίσως έχουν αγωνία σε σχέση με την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ πρέπει να σας πω τι σημαίνει ηγεσία, τι σημαίνει να κουβαλάς το βάρος αυτής της ευθύνης και αυτών των χειρισμών.
Ένα βάρος που δε σου ανήκει προσωπικά, αλλά σου έλαχε ιστορικά, και για τη χώρα και για την παράταξη. Ούτε εγώ είμαι ευχαριστημένος. Υπάρχει θέμα ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ. Αλλά η ηγεσία δεν είναι μια ατομική υπόθεση, είναι μια συλλογική υπόθεση ευθύνης, συνέπειας, αξιοσύνης, εντιμότητας, ικανότητας να διατυπώνεις πολιτικό λόγο.
Και πράγματι χρειάζομαι κι εγώ μια διαδικασία κι ένα φόρουμ για να πω κι εγώ, γιατί αυτό είναι ηθική και ιστορική μου υποχρέωση, αυθεντικά, και χωρίς καμία σκοπιμότητα, αλλά και χωρίς καμία έκπτωση, τη γνώμη μου για τη στάση όλων των ανθρώπων της παράταξης. Ανθρώπων της παράταξης εντός ή εκτός εισαγωγικών.
Γιατί πραγματικά αυτό πρέπει να ξεκαθαρίσει. Και θα ξεκαθαρίσει μέσα από μια συνεδριακή διαδικασία του ΠΑΣΟΚ, όπου ο καθένας θα έρθει για να πει την άποψή του ολοκληρωμένα, υπεύθυνα, έντιμα Για ν’ ακούσει ο λαός, ποιος είναι ο καθένας και τι προτείνει ο καθένας.
Δε θα δεχθώ όμως κανένα εκβιασμό άμεσο ή έμμεσο σε σχέση με τον ανασχηματισμό και την επιλογή των στελεχών που θ’ απασχοληθούν στην κυβέρνηση για τον ευρύτερο κρατικό μηχανισμό. Και κανείς μα κανείς δε θ’ αποφύγει την αξιολόγηση, κρύβοντας την ανεπάρκειά του πίσω από όψιμες, δήθεν αριστερές ευαισθησίες.
Αυτό θέλω να είναι σαφώς μήνυμα για όλους. Όλοι δικαιούνται να λένε την άποψή τους. Γιατί το δημοκρατικό κόμμα, η παράταξη, είναι σαν την Εκκλησία. Μετά την Ανάσταση, έστω τη μικρή, του 8%, στη λειτουργία της Αναστάσεως, δικαιούνται να μεταλάβουν όλοι, νηστεύσαντες και μη νηστεύσαντες.
Αλλά ο καθένας στη συνείδησή του μέσα, ακόμη και δεν έχει εξομολογηθεί, γνωρίζει αν νήστευσε ή δε νήστευσε, αν αμάρτησε ή δεν αμάρτησε. Και όλους μας αξιολογεί ο λαός της παράταξης και η ιστορία του τόπου.
Φίλες και φίλοι, έχουμε την ευθύνη ν’ αναδείξουμε τους κινδύνους που υπάρχουν αυτή τη στιγμή. Κίνδυνοι που απορρέουν και από την αδυναμία μας να συνεννοηθούμε ως χώρα, ως κοινωνία, με συνείδηση κοινής εθνικής ευθύνης. Γι’ αυτό έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία να επιμείνουμε στις προτάσεις που κάνουμε για όλα αυτά τα θέματα.
Και έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία να δούμε τι μας ενώνει. Μας ενώνει η αγωνία και η ευθύνη για τη χώρα. Μας ενώνει ο αγώνας στην πράξη. Μας ενώνει ο σεβασμός των συλλογικών αποφάσεων και η στρατηγική καθαρότητα των στοχεύσεών μας.
Τι μας διχάζει: Μας διχάζει η μικροπρέπεια, η μωροφιλοδοξία, η υπονόμευση, μας διχάζουν οι ατομικές στρατηγικές, ή οι δήθεν ατομικές υπερευαισθησίες, λες και οι άλλοι δεν είναι εξίσου ευαίσθητοι. Μας διχάζει η έλλειψη συνείδησης της ευθύνης για κρίσιμες αποφάσεις που αφορούν την πορεία της χώρας.
Χρειάζεται λοιπόν πρωτίστως έντιμος και καθαρός λόγος για τη χώρα και την παράταξη. Και ανταπόκριση στις ανάγκες και τις προτεραιότητες της κοινωνίας, για τις οποίες έχουμε μιλήσει με άξονα την απασχόληση. Γιατί αυτό είναι το Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης το δικό μας, ένα Εθνικό Σχέδιο Απασχόλησης. Αυτή είναι η θεμελιώδης αξίας των Ευρωπαίων Δημοκρατών και Σοσιαλιστών.
Τώρα είναι η στιγμή να μιλήσουμε για όλα. Τώρα θα επιβεβαιωθεί και η βιωσιμότητα του χρέους με παραμετρικές αλλαγές, τώρα θ’ αλλάξει σιγά σιγά το κλίμα και μετά γρήγορα, με γεωμετρική πρόοδο. Τώρα θα φανεί τι σημαίνει να μπορούν οι επιχειρήσεις να βρουν εύκολα χρηματοδότηση και να επενδύσουν.
Τώρα θ’ απαντήσουμε σε όσους προσπαθούν ν’ ανακυκλώσουν τη συζήτηση για δήθεν δημοσιονομικό και χρηματοδοτικό κενό, γιατί δεν τους αρέσει η ιδέα ότι η Ελλάδα ξεφεύγει από την κρίση.
Τώρα θα μιλήσουμε όχι απλά και μόνο για κοινωνικό μέρισμα, αλλά πραγματικά για κοινωνική συνοχή, για φορολογικές ελαφρύνσεις, για μια μεγάλη εθνική κοινωνική συμφωνία.
Τώρα θα θέσουμε και το μεγάλο ζήτημα το οποίο το λέω ως έναν τίτλο, κάτω από τον οποίο προτείνω ν’ ανοίξουμε την κεντρική συζήτηση: Πρέπει τώρα να πείσουμε τους θεσμικούς μας εταίρους, ότι η πορεία μας στο μέλλον, η αποκλιμάκωση του χρέους, η βιωσιμότητα της χώρας και της οικονομίας, η ανταγωνιστικότητα, η εθνική ανταγωνιστικότητα, συνδέονται με το θετικό ρυθμοί ανάπτυξης περισσότερο απ’ ό,τι με το πολύ υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα της δημοσιονομικής διαχείρισης.
Γιατί πρέπει να έχουμε το περιθώριο και αναπτυξιακών παρεμβάσεων αλλά και κοινωνικών παρεμβάσεων. Αυτή η αλλαγή στο κλάσμα ανάμεσα στο πρωτογενές πλεόνασμα και το θετικό ρυθμό ανάπτυξης, δεν είναι ένα αριθμητικό πρόβλημα. Είναι μια ολόκληρη στρατηγική που θα μας επιτρέψει πραγματικά να αλλάξουμε την αίσθηση στη χώρα και να δώσουμε περιεχόμενο σ’ αυτή την εθνική κοινωνική συμφωνία για την οποία μιλάω.
Αυτά λοιπόν έχουμε μπροστά μας. Και καλώ εσάς, τους δυο νέους Ευρωβουλευτές μας, την Εύα και το Νίκο, τους υπόλοιπους 40 ισάξιους, επάξιους, λαμπρούς υποψηφίους μας, τους βουλευτές μας στη Βουλή των Ελλήνων, που είναι πάντα αυτοί που κουβαλάνε το κύριο βάρος, τα στελέχη μας στην κυβέρνηση που είναι στελέχη στην κυβέρνηση όχι χάριν του εαυτού τους, αλλά χάριν της παράταξης και της χώρας, να στρατευθούν, να στρατευθούμε όλοι, να πούμε το «άνω σχώμεν τας καρδίας».
Για να μπορέσουμε να πετύχουμε αυτό που επιτάσσει η ιστορική μας υποχρέωση απέναντι στον τόπο. Να ξανακάνουμε την Ελλάδα εθνικά υπερήφανη, πραγματικά κυρίαρχη, ανεξάρτητη.
Σας ευχαριστώ πολύ.
5.06.2014 Ομιλία στους υποψήφιους ευρωβουλευτές from Evangelos Venizelos on Vimeo.
