Αθήνα 20 Οκτωβρίου 2016
Συνέντευξη στο ΒΗΜΑ FM και στον Μπάμπη Παπαπαναγιώτου
και στον Αργύρη Παπαστάθη
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Κατ΄αρχήν, να ξεκινήσουμε λίγo από τον κ. Παρασκευόπουλο και τις ενέργειές του το τελευταίο κρίσιμο διάστημα. Τί συμπεράσματα βγάζετε εσείς;
Ευ. Βενιζέλος: Υπάρχει τεράστιο θεσμικό πρόβλημα στη χώρα. Το έχουμε πει. Το πρόβλημα δεν είναι τα Μέσα Ενημέρωσης όσο η Δικαιοσύνη. Εδώ, προκύπτει ότι οι βασικές εγγυήσεις του κράτους δικαίου καταλύονται, καταστρατηγούνται και αυτό δημιουργεί συνθήκες ανασφάλειας και πρέπει να διεγείρει τις αντιδράσεις και τα ανακλαστικά των προοδευτικών, δημοκρατικών ανθρώπων.
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Αυτό τώρα, τις αντιδράσεις τις βλέπουμε. Και με διάφορο τρόπο τις εισπράττουμε και εμείς εδώ, από τους ακροατές μας κλπ. Το ερώτημα είναι το εξής : ότι υπάρχουν σειρά ενεργειών πια, από το πώς έγινε όλη η ιστορία με το ΣτΕ, από το πώς ξεκίνησε η αναβολή, μάθαμε μετά στοιχεία που αφορούν προσωπικά τον Πρόεδρο του ΣτΕ. Μέχρι τώρα, να σας πω, χρόνια δημοσιογράφοι , λίγες φορές ξέραμε ποιός είναι ο Πρόεδρος του ΣτΕ.
Ευ. Βενιζέλος: Και ορθώς. Γιατί, σημασία δεν έχει να ξέρεις ποιος είναι ο Πρόεδρος του ΣτΕ. Σημασία έχει να υπάρχει ένας θεσμός, το Συμβούλιο της Επικρατείας, που λειτουργεί, με παράδοση, με ευαισθησία και που εκδίδει αποφάσεις οι οποίες έχουν αξιοπιστία, σοβαρότητα και γίνονται αποδεκτές ούτως ή άλλως με την δύναμη του δεδικασμένου τους και με την υποχρέωση συμμόρφωσης που έχει η Διοίκηση στις αποφάσεις. Αλλά έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία να γίνονται δεκτές και από την κοινωνία των νομικών, δηλαδή, από τους επιστήμονες οι οποίοι αντιλαμβάνονται τις πτυχές του περιεχομένου μιας απόφασης και προσδίδουν κύρος και οντότητα στην απόφαση αυτή.
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Μάλιστα. Τώρα, να σας ρωτήσω. Υπάρχουν δύο σενάρια. Δεν ξέρω εάν εσείς σαν έγκριτος νομικός μπορείτε να ερμηνεύσετε με κάποιο τρόπο την κατ΄αρχήν απόφαση του ΣτΕ για το παραδεκτό των προσφυγών αν αυτό οδηγεί μονοδρομικά στη μια ή στην άλλη απόφαση.
Ευ. Βενιζέλος: Όχι. Τίποτα δεν οδηγεί αυτομάτως σε καμία απόφαση. Αλλά, έχει πολύ μεγάλη σημασία να μην υπάρχουν αδικαιολόγητες αποκλίσεις από τη νομολογία του Δικαστηρίου.
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Δηλαδή;
Ευ. Βενιζέλος: Διότι, στροφές στη νομολογία δεν μπορεί να υπάρχουν. Δηλαδή, όταν προσβάλλεις μια διοικητική πράξη και έπονται άλλες συναφείς πράξεις, αυτές είναι συμπροσβαλλόμενες. Έως εκ τούτου δεν θα μπορούσαν να απορριφθούν οι αιτήσεις ακυρότητας, οι οποίες τώρα τελούν υπό διάσκεψη, επειδή υπήρξαν μεταγενέστερες πράξεις οι οποίες οδήγησαν στην τελική εκτελεστή πράξη στην οποία ενσωματώνονται όλες οι προηγούμενες.
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Έτσι, όπως το λέτε, αν καταλαβαίνω καλά, δεν είναι πάρα πολλά τα περιθώρια των αποκλίσεων...
Ευ. Βενιζέλος: Όχι, με συγχωρείτε, αυτό αφορά το παραδεκτό, δηλαδή αφορά αν υπάρχει προσβαλλόμενη πράξη και εάν έχει ασκηθεί η αίτηση ακυρώσεως κατά μιας πράξεως που έχει εκτελεστό χαρακτήρα και ως εκ τούτου είναι δεκτική ακυρώσεως. Τώρα, μην μπούμε στην τεχνική του ζητήματος αλλά σημασία έχει ότι κάποιοι πρότειναν στη Διάσκεψη να απορριφθούν ως απαράδεκτες οι αιτήσεις ακυρώσεως και αυτό απορρίφθηκε. Λοιπόν, το ότι απορρίφθηκε, είναι σημαντικό.
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Ναι. Υπάρχουν δύο άλλες αποφάσεις του ΣτΕ με αφορμή το μαύρο στην ΕΡΤ, το οποίο ακριβώς στεκόταν και στο ρόλο του ΕΣΡ. Έτσι δεν είναι;
Ευ. Βενιζέλος: Κοιτάξτε. Το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης, όπως έχει πει κατ΄επανάληψη το Συμβούλιο της Επικρατείας ασκεί την αρμοδιότητα αδειοδότησης. Με πάρα πολλές αφορμές, λοιπόν, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας και με τις πρόσφατες αποφάσεις σχετικά με την ΕΡΤ, έχει πει ότι κατά το άρθρο 15 παράγραφος 2 του Συντάγματος, το όργανο που χορηγεί τις άδειες είναι το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Αυτό το έχει πει ως παρεμπίπτουσα σκέψη, δεν το έχει πει στο διατακτικό των αποφάσεών του. Το έχει πει στην πορεία των δικανικών του συλλογισμών, αλλά είναι κάτι πολύ σημαντικό αν και απολύτως αυτονόητο. Διότι το γράμμα του άρθρου 15 παράγραφος 2, η διατύπωση είναι τόσο σαφής, τόσο απλή, ανεπίδεκτη οποιασδήποτε παρερμηνείας. Το επιχείρημα της κυβέρνησης, όπως το είπε χθες για πολλοστή φορά ο κ. Παππάς στην τηλεοπτική του εμφάνιση, είναι ότι «τί να κάνουμε, δεν έχουμε δυνατότητα να συγκροτήσουμε το ΕΣΡ, δεν συμφωνεί η Αντιπολίτευση, άρα, ποιος ασκεί την αρμοδιότητα αυτή; Την ασκεί η Βουλή δια της πλειοψηφίας της. Άρα την ασκεί ο νόμος, που την αναθέτει στον υπουργό και ο υπουργός την αναθέτει στον Γενικό του Γραμματέα».
Μα το 2001, η μεγάλη τομή που έγινε με την αναθεώρηση του Συντάγματος ήταν ακριβώς ότι τα ζητήματα των μέσων ενημέρωσης αφαιρέθηκαν από την αρμοδιότητα της κυβέρνησης και της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας και ανατέθηκαν στην αρμοδιότητα μιας ανεξάρτητης αρχής, ακριβώς επειδή το Σύνταγμα, ο συντακτικός νομοθέτης δεν εμπιστεύεται το Σύνταγμα, την εκάστοτε πλειοψηφία, για τέτοια θέματα για τα οποία θέλει μία συναινετική, δηλαδή μεταπλειοψηφική εγγύηση.
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Ο κ. Παππάς είπε χθες ότι αν είναι αντισυνταγματικός ο νόμος μου εμένα μου αφαιρείται η αρμοδιότητα.....
Ευ. Βενιζέλος: Μα δεν την είχε την αρμοδιότητα. Η αρμοδιότητα αυτή ανήκει στο ΕΣΡ.
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Την πήρε με το νόμο που έκανε.
Ευ. Βενιζέλος: Είναι η κλασσική περίπτωση υφαρπαγής της αρμοδιότητας κατά παράβαση του Συντάγματος, διότι οι ανεξάρτητες αρχές είναι όργανα του κράτους άμεσα, προβλέπονται από το Σύνταγμα, αυτά, οι αρμοδιότητες τους και ο τρόπος συγκρότησης τους και διαρκή – δεν υπάρχει κενό στη λειτουργία τους. Όταν ένα όργανο είναι διαρκές για να λήξει η θητεία των μελών του πρέπει ταυτοχρόνως να προβλέπεται η έναρξη της θητείας νέων μελών. Δεν μπορεί να υπάρξει κενό στην ανάδειξη των μελών. Βεβαίως και θα έπρεπε να κινηθεί η διαδικασία ανάδειξης νέων μελών, αλλά ως τότε έπρεπε να διατηρηθεί η θητεία των υφισταμένων μελών. Το κενό δεν το δημιουργεί η αντιπολίτευση που θέλει εγγυήσεις για να συναινέσει. Το κενό είναι τεχνητό και το δημιούργησαν οι νόμοι με τους οποίους έληξε η θητεία των μελών και αυξήθηκε ο αριθμός. Αυτοί είναι δυο νόμο που εισηγήθηκε ο κ. Παππάς.
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Πολιτικά, τι συμβαίνει την επόμενη μέρα τότε;
Ευ. Βενιζέλος: Πολιτικά τι;
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Για τις άδειες.
Ευ. Βενιζέλος: Αν είναι αντισυνταγματικός ο νόμος, που κατά τη γνώμη μου την επιστημονική και πολιτική είναι, ακυρώνονται οι πράξεις.
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Ακριβώς. Ναι. Και τι θα γίνει με τις άδειες.
Ευ. Βενιζέλος: Θα κινηθούν οι διαδικασίες από το ΕΣΡ.
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Με πρωτοβουλία της κυβέρνησης; Με συναίνεση των άλλων κομμάτων απ΄ότι καταλαβαίνω.
Ευ. Βενιζέλος: Όχι με συναίνεση των άλλων κομμάτων θα γίνει η επιλογή των νέων μελών του ΕΣΡ. Αλλά αυτό ούτως ή άλλως έχει διασφαλιστεί. Τα κόμματα είπαν ότι δεν έχουν αντιρρήσεις στα πρόσωπα. Δηλαδή δεν έχουμε διαφωνία με τα πρόσωπα τα οποία προτείνονται. Η διαφωνία έγκειται στο ότι υπάρχει ένα νόμος κατάφωρα αντισυνταγματικός, ο οποίος δίνει τις άδειες και μετά αφού γίνει το μείζον, πρέπει να κάνουμε και ένα ΕΣΡ, το οποίο θα ασχολείται με τα ελάσσονος σημασίας θέματα.
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Απ΄ότι πληροφορούμαι σήμερα ο κ. Παππάς επανήλθε και είπε ότι υπάρχει ενδεχόμενο να κατατεθεί η τροπολογία του πριν την απόφαση .
Ευ. Βενιζέλος: Αυτό είναι μία προσβολή στο Συμβούλιο της Επικρατείας,, μία προσπάθεια να δημιουργηθούν de facto καταστάσεις. Αλλά πρέπει να ξέρει ο κ. Παππάς ότι όταν το δικαστήριο κρίνει την προσωρινή δικαστική προστασία, όταν το δικαστήριο κρίνει τις αιτήσεις αναστολής εκτελέσεως, στην περίπτωση που υπάρχει ανεπανόρθωτη βλάβη και ανεπανόρθωτη βλάβη είναι να διακοπεί η λειτουργία μιας επιχείρησης μέσου ενημέρωσης, δηλαδή να πάψει να εκπέμπει και να καταστραφεί οικονομικά αλλά ταυτόχρονα να υπάρξει και περιορισμός της πολυφωνίας. Το δικαστήριο είναι αναγκασμένο να δώσει την προσωρινή αναστολή εκτελέσεως, την οποία προσωρινή αναστολή εκτελέσεως κανονικά έπρεπε να δώσει και ο ίδιος ως υπουργός γιατί δυνατότητα αναστολής εκτελέσεως έχει και ο υπουργός. Αλλά συνιστά θεσμικό θράσος και προσβολή του Συμβουλίου της Επικρατείας να λέει ότι θα καταθέσω μία τροπολογία η οποία προκαταλαμβάνει τα πράγματα, δημιουργεί de facto καταστάσεις, τετελεσμένα, ενώ είναι σε διάσκεψη η υπόθεση και επίκειται η έκδοση και δημοσίευση της αποφάσεως για τη συνταγματικότητα του νόμου.
Και δεν είναι μόνο το ΕΣΡ, είναι και το άλλο μεγάλο κεφάλαιο του αριθμού των αδειών. Οι τέσσερις άδειες είναι μια τεχνητή στένωση του φάσματος το οποίο είναι διαθέσιμο. Και εδώ το Σύνταγμα και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου λέει ότι μπορείς να έχεις άδειες, όχι υποχρεωτικά- θα μπορούσες να μην έχεις και άδειες, να έχεις προηγούμενη δήλωση ότι εκπέμπω ή άλλους τρόπους προληπτικού ελέγχου, με καταβολή τελών και άλλων οικονομικών ανταλλαγμάτων. Αλλά εν πάση περιπτώση, μπορείς να έχεις άδειες, αλλά ο αριθμός των αδειών να είναι ο μεγαλύτερος δυνατός τεχνητά, και υπάρχει πολύ συγκεκριμένη νομολογία σχετικά πρόσφατη του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Άλλωστε υπάρχει προειδοποιητική επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του κ. Έτινγκερ, που ασχολείται με τα τηλεπικοινωνιακά ζητήματα, ότι η Ελλάδα αφήνει αδιάθετο φάσμα γιαυτό παραβιάζει το ευρωπαϊκό κοινοτικό δίκαιο. Διότι έχεις φάσμα για παραπάνω σταθμούς και δεν το χρησιμοποιείς. Εδώ έρχεται ο Πρόεδρος της Επιτροπής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, που επέλεξε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ -ΑΝΕΛ, στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας και τον ρωτάω: «κ. καθηγητά, πόσες άδειες ευρυζωνικής μετάδοσης , υψηλής ευκρίνειας (HD), μπορεί να χωρέσει το φάσμα;». Και μου λέει ο άνθρωπος αυθόρμητα και άνετα: «δεν θα έλεγα παραπάνω από δέκα»
Άλλωστε το λέει και η Επιτροπή η οποία βρίσκει ότι και οι υφιστάμενες επτά πανελλήνιες άδειες τώρα, οι επτά πανελλήνιοι σταθμοί, είναι λιγότεροι από αυτούς που επιτρέπει το φάσμα και άρα μένουν αδιάθετες συχνότητες.
Άρα έχουμε δύο μεγάλα θέματα τα οποία θα κριθούν και διεθνώς.
Τι λέει λοιπόν ο κ. Παππάς; «Προσέξτε, αν συμβεί οτιδήποτε, αν το δικαστήριο ασκήσει την αρμοδιότητά του, αν λειτουργήσουν στην Ελλάδα οι εγγυήσεις του κράτους δικαίου, αν υπάρχει ανεξάρτητη δικαιοσύνη στην Ελλάδα και πει ότι ο νόμος είναι αντισυνταγματικός, θα έχουμε πρόβλημα με τα 85 εκ που πήραμε, την πρώτη δόση»!
Εάν έχουμε οκτώ άδειες και τις προκηρύσσουμε και κατά μέσο όρο παίρνουμε από κάθε άδεια 30 εκατ. χωρίς ανισότητες μεταξύ των αδειών, χωρίς υπερβολικά ποσά αδικαιολόγητα από την αγορά, θα μπορούσε να μαζέψει πιο πολλά λεφτά και να τα μαζέψει και εφ’απαξ.
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Τώρα βλέπετε αν βγει αντισυνταγματικός ο νόμος να επιστρέφει η κυβέρνηση Τσίπρα θα χρήματα στους καναλάρχες;
Ευ. Βενιζέλος: Δεν είναι αυτό αναγκαίο γιατί μπορεί να περιμένει να γίνει ο διαγωνισμός σωστά από το ΕΣΡ και να εισπράξει το κράτος τελικά πολύ περισσότερα.
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Κάποιοι άνθρωποι όμως που έχουν δώσει παραπάνω λεφτά, τι τα κάνουν;
Ευ. Βενιζέλος: Κάποιοι άνθρωποι που δώσανε παραπάνω λεφτά βεβαίως θα τα πάρουν πίσω, αλλά κάποιοι άλλοι θα δώσουν λεφτά και θα τα υπερκαλύψουν. Δηλαδή το θέμα είναι τα 85 εκατ. αντί του Συντάγματος, και της πολυφωνίας και της δημοκρατίας; Δηλαδή αυτό συνιστά πια τον απόλυτο εκχυδαϊσμό, μια εξωφρενικά αγοραία αντίληψη για το τι σημαίνει δημοκρατία και πολυφωνία.
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Όλα μεταφράζονται σε χρήμα ..
Ευ. Βενιζέλος: Όχι, δεν μεταφράζονται σε χρήμα, μεταφράζονται σε προπαγάνδα. Ότι ταχαμ δήθεν τα παίρνουμε από αυτούς που θέλουν να έχουν σταθμούς και τα δίνουμε στους φτωχούς, σε αυτούς που έχουν ανάγκη. Διότι δεν πρόκειται περί αυτού. Αν η λογική του κ. Παππά είναι ότι δίνω τέσσερις άδειες γιατί η αγορά, η διαφημιστική δαπάνη επιτρέπει να υπάρχουν τέσσερις άδειες, πρέπει οι οικονομικές επιλογές, οι οικονομικές συμπεριφορές να είναι ορθολογικές. Πρέπει το τίμημα που καταβάλει κάποιος, η συμμετοχή στον πλειστηριασμό, να δικαιολογείται από την αγορά κι όχι από χρήματα που έχει κανείς από άλλες πηγές. Πρέπει να δικαιολογείται από την αγορά των ΜΜΕ και μόνον. Αλλιώς δεν έχεις το ορθολογικό στοιχείο που απαιτείται για την επιχειρηματική αυτή συμπεριφορά. Άρα υπάρχει ένα ζήτημα διαφάνειας. Άρα όταν λες έχω μεγαλύτερο φάσμα, τεχνητά μπορώ να δώσω πιο πολλές άδειες, αλλά για λόγους διαφανούς λειτουργίας της αγοράς και επειδή η αγορά είναι μικρή δίνω τέσσερις, πώς παίρνεις μεγάλα τιμήματα, άνισα μεταξύ τους, δυσανάλογα και μη δικαιολογούμενα από τη συγκεκριμένη αγορά, κι όχι από την υπόλοιπη περιουσία των ενδιαφερομένων. Διότι αν έχω άλλα έσοδα και τα επενδύω μη ορθολογικά στα ΜΜΕ, δημιουργώ ένα πρόβλημα που πρέπει να εξεταστεί.
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Τώρα όλα αυτά μπορούν να επιταχύνουν τις εξελίξεις ή να τις επιβραδύνουν;
Ευ. Βενιζέλος: Μα είναι μόνον αυτά; Εδώ έχουμε συνεχώς θέματα στη δικαιοσύνη, συνεχώς θέματα στη λειτουργία της Βουλής, θέματα με τις ανεξάρτητες αρχές, θέματα κράτους δικαίου και δημοκρατίας, και κυρίως έχουμε τα θέματα της οικονομίας. Δημιουργούν αντιπερισπασμούς ώστε να θολώνει η εικόνα του οικονομικού αδιεξόδου.
Αργ. Παπαστάθης: Βλέπουμε στις δημοσκοπήσεις, ο κόσμος παίρνει μεγάλες αποστάσεις από το ΣΥΡΙΖΑ, ο κόσμος που παλιά ήταν στην κεντροαριστερά, και στέκεται στο διάσελο, δεν έρχεται στην πλευρά σας.
Ευ. Βενιζέλος: Δεν είναι μόνον από την κεντροαριστερά. Υπάρχει και κόσμος που ψήφιζε παλιά ΝΔ και πήγε στο κόμμα που πλησίαζε τη νίκη. Υπάρχει μια απογοήτευση από τον ΣΥΡΙΖΑ τεράστια, υπάρχει ένα μικρό ποσοστό ιδεολογικής απογοήτευσης το οποίο νομίζω στρέφεται προς αντισυστημικές επιλογές και αντιευρωπαϊκές, και υπάρχει μια πιο μεγάλη «πελατειακού» χαρακτήρα αντιπολίτευση, επειδή οι πελατειακές, δημαγωγικές υποσχέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, τα πάντα στους πάντες, φυσικά κατέρρευσαν. Ε αυτοί, κάποια στιγμή θα προσανατολιστούν σε άλλες επιλογές.
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Αυτές οι άλλες επιλογές ποιες είναι;
Ευ. Βενιζέλος: Για μένα είναι βεβαίως ο χώρος της δημοκρατικής παράταξης. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία. Η οποία σήκωσε το βάρος όλης της προσπάθειας, χάραξε την στρατηγική, εγγυάται τη εθνική στρατηγική κοκ
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Εκλογές δηλαδή δεν βλέπετε..
Ευ. Βενιζέλος: Ο κ. Τσίπρας αν είχε στοιχειώδη αίσθηση εθνικής ευθύνης και στοιχειώδη προβλεπτικότητα για το μέλλον του κόμματός του, θα έκανε το ταχύτερο δυνατό εκλογές. Αλλά νομίζω πως έχει γίνει και ο ίδιος θύμα της αφήγησής του, ότι θα έχουμε success story, το ελατήριο που θα εκτιναχθεί ... Εδώ αντί να εκτιναχθεί το ελατήριο της οικονομίας, θα εκτιναχθεί το ελατήριο της πιεζόμενης δικαιοσύνης.
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Επομένως είναι κρίσιμη η στιγμή και για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης
Ευ. Βενιζέλος: Για να γίνει τι; Τι θα συμβεί με τη δεύτερη αξιολόγηση; Θα λυθούν τα κόκκινα δάνεια; Θα βρουν δουλειά οι άνεργοι; Θα αυξηθεί το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών; Τίποτα δεν θα γίνει.
Μπ. Παπαπαναγιώτου: Για να σταθεί το αφήγημα του το οποίο λέτε ότι επικαλείται.. το success story
Ευ. Βενιζέλος: Το success story δεν έχει σχέση με αριθμούς. Ο κ. Τσίπρας πιστεύει ότι success story είναι αριθμοί, να λέμε διάφορες ιστορίες. Το success story είναι κλίμα. Το 2014 υπήρχε κλίμα αισιοδοξίας στη χώρα, όλοι ένιωθαν ότι κάτι κινείται. Ότι όλα πηγαίνουν καλύτερα. Τώρα αυτό δεν μπορούμε να το βρούμε ούτε το 2018 ούτε το 2019. Γυρίσαμε πάρα πολλά χρόνια πίσω κι έχει προκληθεί μια βλάβη τεράστια, η οποία προβαλλόμενη στο μέλλον βαραίνει τις επόμενες γενεές.
Ο κ. Τσίπρας λέει ξανά την ιστορία του χρέους, λέει ότι για την κατάστασή μας φταίει ότι έχουμε μεγάλο χρέος. Του λένε οι άλλοι, μα τι μεγάλο χρέος; Αφού είναι μειωμένα δραστικά τα τοκοχρεολύσια, και οι δαπάνες του χρέους είναι 3 δις, 1,5 % του ΑΕΠ. Οι τόκοι φέτος. Και έχουμε ακόμη περίοδο χάριτος μέχρι το 2021, κι αυτά όλα θα τα λυσουν οι εταίροι μας, δεν θα κολλήσουν σε αυτά. Αλλά θα τα λύσουν στο πλαίσιο ενός τετάρτου μνημονίου με όρους. Ενώ το 2012 είχαμε συμφωνήσει πως αυτά θα δοθούν μόλις πετύχουμε θετικό ρυθμό ανάπτυξης και πρωτογενές πλεόνασμα, χωρίς άλλους όρους. Γιαυτό είχε μεγάλη σημασία το 2015 η προσπάθεια να πάμε στην προληπτική πιστωτική γραμμή και να αλλάξουμε κατάσταση. Αλλά ο ελληνικός λαός κατά πλειοψηφία έκανε την επιλογή να δοκιμάσει την υπόσχεση του κ. Τσίπρα, τον εύκολο και ανωδυνο δρόμο όπου θα μπορούσαμε να έχουμε πετύχει τα πάντα χωρίς κόπο και χωρις πίεση, χωρίς σκληρά μέτρα. Κάποιοι πίστεψαν σε αυτό το αφήγημα, σε αυτό το ψέμα, και τώρα βρισκόμαστε στο να εκλιπαρούμε να πάμε το 2019 εκεί που ήμασταν το 2014, αλλά δυστυχώς δεν θα πάμε.
