Σάββατο, 1 Δεκεμβρίου 2012
Ομιλία του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελου Βενιζέλου στην Κεντρική Οργανωτική Επιτροπή του Συντακτικού Συνεδρίου
Φίλες και φίλοι, συντρόφισσες και σύντροφοι, σας καλωσορίζω στην 1η Συνεδρίαση της Κεντρικής Οργανωτικής Επιτροπής του Συντακτικού μας Συνεδρίου. Σας ευχαριστώ προσωπικά, την κάθε μια και τον καθέναν από σας, για την ανταπόκρισή σας, γιατί δεχθήκατε να αναλάβετε για μια ακόμη φορά οι περισσότεροι, για πρώτη φορά οι νεώτεροι, ένα πολύ σημαντικό βάρος στην πορεία προς το συνέδριό μας.
Φίλες και φίλοι, πέντε μήνες μετά τις εκλογές και εννιά ολόκληρους μήνες μετά την ουσιαστική έναρξη της προεκλογικής περιόδου για τις εκλογές του Μαΐου, ήρθε με καθυστέρηση προφανώς η απόφαση του Eurogroup της προηγούμενης Δευτέρας, που θέτει τέρμα σε μία περίοδο αμηχανίας και αγωνίας.
Εννιά ολόκληρους μήνες, η Ελλάδα ήταν ουσιαστικά και για τους πολίτες της και για την οικονομία της, αλλά και για τη διεθνή κοινότητα, μια αμφίβολη χώρα. Έτσι η απόφαση αυτή, πέρα από το ουσιαστικό της περιεχόμενο, αποκτά ένα πολιτικό, συμβολικό βάρος. Συνιστά -σε κάθε περίπτωση πρέπει να συνιστά- μια νέα αφετηρία για την πατρίδα μας. Οι λεπτομέρειες, πολιτικές και τεχνικές, έχουν πολύ μεγάλη σημασία. Το κατεξοχήν όμως κρίσιμο είναι η μεγάλη εικόνα κι αυτή, όπως έχω πει από την πρώτη στιγμή, είναι αναμφίβολα θετική.
Αναφέρθηκα αναλυτικά στα θέματα αυτά στην τελευταία κοινή συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας και της Πολιτικής και Οργανωτικής Γραμματείας του Κινήματος και στην έντονη και ουσιαστική συζήτηση που είχαμε την Πέμπτη στη Βουλή, με αφορμή την πρόταση για τη σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής, που ξεκίνησε για το πρώτο πρόγραμμα, για το δεύτερο πρόγραμμα και προφορικά από την Αντιπολίτευση επεκτάθηκε πριν το μελάνι στεγνώσει και για το τρίτο πρόγραμμα, αυτό που τώρα είναι σε διαμόρφωση.
Φίλες και φίλοι, πρέπει να είμαστε ειλικρινείς και μεταξύ μας και κυρίως απευθυνόμενοι στους Έλληνες πολίτες. Τίποτα δεν έχει γίνει απλό και εύκολο, όλα εξακολουθούν να είναι σύνθετα και δύσκολα. Είμαστε απολύτως ακριβείς ως προς την περιγραφή και την αξιολόγηση των δεδομένων, δεν υποτιμάμε κανένα πρόβλημα, δεν αποσιωπούμε κανέναν κίνδυνο.
Είμαστε όμως θετικοί και αισιόδοξοι ως προς το κλίμα. Δεν πετύχαμε το σύνολο των στόχων μας, γιατί μέσα στους ευρωπαϊκούς και διεθνείς συσχετισμούς, αυτό είναι κάτι εξαιρετικά δύσκολο. Έχουμε απέναντί μας μια μη ορθολογική συντηρητική Ευρώπη, μυωπική, που δεν αντιλαμβάνεται τα προβλήματα με κοινωνικούς και πολιτικούς όρους, που οδηγεί τις κοινωνίες στα όρια της αντοχής τους και ιδίως τις κοινωνίες των χωρών που είναι εντεταγμένες σε πρόγραμμα και αυτές είναι περισσότερο από τις μισές χώρες της Ευρωζώνης.
Δεν επανήλθαμε πλήρως στο πολύ σημαντικό κεκτημένο του Φεβρουαρίου, γιατί το Φεβρουάριο πράγματι είχαμε διαμορφώσει ένα πλαίσιο που έδινε απάντηση στα προβλήματα, αρχής γενομένης από το πρόβλημα της βιωσιμότητας του χρέους, που καλώς ή κακώς συμπίπτει με τη βιωσιμότητα της χώρας.
Έχουμε όμως και τώρα ένα πλαίσιο που μας επιτρέπει να πορευτούμε προς την έξοδο από την κρίση, μας επιτρέπει να στρέψουμε επιτέλους την προσοχή μας στην πραγματική οικονομία, στην απασχόληση, στην ανάπτυξη, στην ανταγωνιστικότητα. Τώρα έχουμε στα χέρια μας πολύ σημαντικά επιχειρήματα και τώρα μπορούμε να δώσουμε ξανά περιεχόμενο στο κεντρικό προεκλογικό μας σύνθημα, που ήταν να γίνει ξανά η Ελλάδα αυτοδύναμη, ουσιαστικά ισότιμη μέσα στην Ευρώπη.
Ειδικά εμείς, το ΠΑΣΟΚ, θα είχαμε πολλά να πούμε για τις προτάσεις και τις επισημάνσεις μας, ως προς τη στρατηγική και ως προς τους χειρισμούς. Ένα μικρό απάνθισμα: Εμείς μιλήσαμε πρώτοι για επιμήκυνση της περιόδου δημοσιονομικής προσαρμογής, επικαλούμενοι τη σχετική ρήτρα της βαθύτερης ύφεσης που είχαμε βάλει το Φεβρουάριο στη συμφωνία. Εμείς μιλούσαμε διαρκώς για την ανάγκη πολιτικής λύσης, ως προς τη βιωσιμότητα του χρέους, ως προϋπόθεση για ένα ολοκληρωμένο και αξιόπιστο πλαίσιο.
Εμείς λέγαμε ότι πρέπει να ζητηθεί η μεταφορά των κερδών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και των κεντρικών τραπεζών, όπως είχε γίνει σε πρώτη φάση με το επενδυτικό χαρτοφυλάκιό τους το Φεβρουάριο. Εμείς λέγαμε ότι πρέπει να οργανωθεί η επαναγορά ομολόγων, πριν βγουν στην επιφάνεια τα διεθνή κερδοσκοπικά κεφάλαια και αρχίσουν να ανεβάζουν τεχνητά τις τιμές.
Πέντε μήνες η Ελλάδα έζησε μέσα στην αγωνία των μέτρων, σε μία ακατάσχετη μετρολογία. Αυτό επηρέασε τη ζωή του έθνους, επηρέασε τη λειτουργία της Κυβέρνησης, τη λειτουργία της οικονομίας, τις αντιλήψεις της κοινωνίας. Βεβαίως επηρέασε και τα κόμματα της κυβερνητικής συνεργασίας, επηρέασε και το ίδιο το ΠΑΣΟΚ στους εσωτερικούς του ρυθμούς.
Αλήθεια, τι θα έπρεπε να κάνουμε σε σχέση με την ιστορία των μέτρων, αφού δε γινόταν δεκτή η δική μας αντίληψη πως έπρεπε ευθύς εξ αρχής στις αρχές Ιουλίου να θέσουμε πολιτικά, μέσα στο momentum των εκλογών και με επιχείρημα τη βούληση του ελληνικού λαού, τα πολιτικά ζητήματα της επιμήκυνσης και της βιωσιμότητας; Να οδηγήσουμε τη χώρα σε κρίση; Όχι βεβαίως.
Μήπως έπρεπε να δηλώσουμε εκ προοιμίου την αποδοχή μας για οποιοδήποτε πακέτο μέτρων, με τη θεωρία ότι σημασία έχει να μας στηρίξει η Ευρωζώνη ανεξαρτήτως του περιεχομένου των μέτρων που θα συμφωνηθούν, γιατί ο λαός έχει άπειρες αντοχές και δε μας ενδιαφέρει να σπάσει ο φαύλος κύκλος της ύφεσης; Δε νομίζω ότι μπορεί κανείς να το ισχυριστεί αυτό, δεν έχει άπειρες αντοχές ο λαός, ούτε μπορούμε να τροφοδοτούμε τον φαύλο κύκλο της ύφεσης.
Μήπως η λύση ήταν να προτάσσουμε προσωπικές ή αποσπασματικές κόκκινες γραμμές, μέσα σε μία πλειοδοσία προσωπικής ή κομματικής ευαισθησίας; Μήπως πιστεύει κανείς το άθλιο δημαγωγικό τέχνασμα του ΣΥΡΙΖΑ και όλης της Αντιπολίτευσης πως τάχατες εμείς, το ΠΑΣΟΚ και τώρα και η Νέα Δημοκρατία και η ΔΗΜΑΡ, θέλαμε ή θέλουμε περικοπές μισθών και συντάξεων, χαιρόμαστε γι΄ αυτό, το θεωρούμε ως μέτρο το οποίο λύνει το πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας ή μήπως χαιρόμαστε για τις φορολογικές επιβαρύνσεις στα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα;
Έχω πει κατ΄ επανάληψη, μήνες τώρα το λέω, ότι τα μέτρα αυτά της σύντομης δημοσιονομικής προσαρμογής υπό συνθήκες βαθιάς και ακόμη βαθύτερης ύφεσης μας επιβλήθηκαν. Μας επιβλήθηκαν αυτές οι λεγόμενες προκυκλικές πολιτικές γιατί αυτό απορρέει από τις ευρωπαϊκές αντιλήψεις, τις συντηρητικές, αυτές που θέλουν να τιμωρήσουν τις χώρες που ξέφυγαν δημοσιονομικά και δεν εφάρμοσαν προγράμματα εξυγίανσης την περίοδο των θετικών ρυθμών ανάπτυξης.
Είναι άλλο πράγμα τα διαρθρωτικά μέτρα, είναι άλλο πράγμα η αναμόρφωση του τόπου, η μετατροπή της Ελλάδας σε μια κανονική χώρα που σέβεται τους πολίτες της και τον ιδρώτα τους και την προοπτική των παιδιών της και άλλο πράγμα μια δημοσιονομική προσαρμογή σε 2,5 χρόνια υπό αγωνιώδεις, πιεστικές και εκβιαστικές συνθήκες.
Η επιλογή που κάναμε για τα μέτρα ήταν ότι παρουσιάσαμε με συστηματικό και υπεύθυνο τρόπο συγκεκριμένες γραπτές αντιπροτάσεις ώστε να αποφευχθούν στο μέτρο του δυνατού οριζόντιες περικοπές μισθών και συντάξεων, εσωτερικές αδικίες, εσφαλμένες ή ανεφάρμοστες επιλογές. Με κορυφαίο σημείο επιμονής την προστασία των αναπήρων που και πάλι συνιστά ένα πρόβλημα μετά την οπισθοχώρηση της πράξης νομοθετικού περιεχομένου, μια υποχώρηση που θα την θεραπεύσουμε κατά τη ψήφιση του κυρωτικού νόμου στη Βουλή.
Αυτά όλα βάδισαν παράλληλα με πολύ σημαντικές πρωτοβουλίες του ΠΑΣΟΚ, με παρεμβάσεις για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, για τους κανόνες του «Τειρεσία», για το Ταμείο Αλληλεγγύης των Γενεών από τους πόρους εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων. Από την παρέμβασή μας για τους ανασφάλιστους, άνεργους και άλλους που μένουν χωρίς ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
Αυτά όλα συνοδεύονται με τη σαφή αντίρρησή μας για πολιτικές και νομοθετικές πρωτοβουλίες, όπως οι πρόσφατες για την ιθαγένεια και βέβαια με την ολοκληρωμένη αντιπρότασή μας σε σχέση με το φορολογικό νομοσχέδιο που δεν μπορεί να θέσει στο στόχαστρο τα παιδιά, τις οικογένειες με παιδιά.
Εμείς, το ΠΑΣΟΚ που ζήσαμε χυδαίες επιθέσεις για το λεγόμενο χαράτσι της ΔΕΗ που φυσικά όλοι το υιοθέτησαν, όλοι το εφαρμόζουν και τι ήταν μπροστά στο πακέτο των 13,5 δισεκατομμυρίων που τώρα είμαστε αναγκασμένοι να εφαρμόσουμε. Εμείς στο ΠΑΣΟΚ που έπρεπε στις αρχές Φεβρουαρίου του 2012 να φτύσουμε αίμα για να πείσουμε τη Νέα Δημοκρατία σχετικά με τα 325 εκατομμύρια, όχι τα 13,5 δισεκατομμύρια που χρειαζόντουσαν προκειμένου να κλείσει το πακέτο του Φεβρουαρίου, εμείς στο τέλος έπρεπε να κάνουμε μια συνολική πολιτική εκτίμηση, εθνικά και κοινωνικά υπεύθυνη.
Φίλες και φίλοι, ας αναρωτηθούμε και εμείς αλλά κυρίως ας αναρωτηθούν όλοι οι συμπολίτες μας. Τι θα συνέβαινε αν δεν ψηφιζόντουσαν τα μέτρα με 151 θετικές ψήφους στη Βουλή; Αν δεν συγκέντρωνε δηλαδή η Κυβέρνηση τη δεδηλωμένη εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας της Βουλής και αυτό πριν φτάσουμε στη ψήφιση του προϋπολογισμού που προϋπέθετε την ύπαρξη των μέτρων και συνιστούσε ψήφο εμπιστοσύνης στην Κυβέρνηση για να εφαρμόσει τα μέτρα που κάποιοι δεν ψήφισαν.
Τι θα συνέβαινε; Με τη Νέα Δημοκρατία συνεργαζόμαστε καλόπιστα -τουλάχιστον από δικής μας μεριάς και πιστεύω ότι και από τη δική τους έτσι θα γίνει- και καθαρά στο πλαίσιο μιας Κυβέρνησης εθνικής ανάγκης. Αλλά το επαναλαμβάνω για πολλοστή φορά δεν ταυτιζόμαστε ιδεολογικά και αξιακά.
Προσέξτε, για να μην έχουμε παρεξηγήσεις. Δεν αλλάξαμε εμείς το στρατηγικό μας πλαίσιο σε σχέση με τη διαχείριση της κρίσης. Η Νέα Δημοκρατία προσχώρησε στην πραγματικότητα στο δικό μας στρατηγικό πλαίσιο.
Δεν φλερτάραμε εμείς ποτέ με την αντιμνημονιακή δημαγωγία. Δεν συγκροτήσαμε εμείς το ετερόκλητο αντιμνημονιακό μέτωπο της πρώτης φάσης. Δεν μιλήσαμε εμείς με ευκολία για ανάπτυξη αντί περικοπών, λες και αν ήταν εφικτό να λύσουμε το πρόβλημα με αναπτυξιακά μέτρα θα υιοθετούσαμε περικοπές αυτοκτονώντας κοινωνικά και πολιτικά. Δεν παρουσιάσαμε εμείς με ευκολία ισοδύναμα μέτρα στο «Ζάππειο 1, 2 και 3».
Εμείς συνεπώς, το ΠΑΣΟΚ είμαστε που έχουμε το πρώτο ενδιαφέρον για την επιτυχία της εθνικής στρατηγικής εξόδου από την κρίση. Είναι όμως λάθος να αρκείται κανείς στον εντοπισμό των κενών ή να προβλέπει διαρκώς κάποιο πρόβλημα ή να επενδύει σε αυτό.
Η χώρα χρειάζεται χρόνο, χρειάζεται σταθερότητα και χρειάζεται δουλειά εκ μέρους όλων μας όχι μόνο εκ μέρους της Κυβέρνησης και του κράτους, εκ μέρους της κοινωνίας, εκ μέρους όλων των παραγωγικών δυνάμεων. Χωρίς δουλειά δεν γίνεται.
Τώρα βεβαίως, ας το πούμε καθαρά, υπάρχει -επειδή τα μέτρα είναι πάρα πολύ νωπά – η αντίδραση πολιτική, κοινωνική, δημοσκοπική, όλων εκείνων που θίγονται από τα μέτρα αυτά και ιδίως στρωμάτων όπως οι συνταξιούχοι και οι αγρότες που στάθηκαν κοντά μας και στις τελευταίες εκλογές.
Δεν είναι αλώβητη η εκλογική επιρροή των τριών κομμάτων, αλλά είναι μεγάλο λάθος από τη δική μας πλευρά να τροφοδοτούμε με εσωκομματική γκρίνια, με τυφλές παρατηρήσεις την αντίδραση της κοινωνίας που πρέπει να αφομοιώσει την πολιτική που εφαρμόζεται, γιατί χρειαζόμαστε χρόνο προκειμένου να εφαρμοστεί και να αποδώσει η πολιτική αυτή.
Χτες στη Συνδιάσκεψη του κόμματός του ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δήλωσε, προφανώς έχοντας άγνοια κινδύνου ότι το κόμμα του είναι τώρα, πέντε μόλις μήνες μετά τις εκλογές, έτοιμο να κυβερνήσει. Τον άκουσα στη Βουλή θλιμμένο, αμήχανο για την απόφαση του EUROGROUP. Σε πλήρη αδυναμία να διατυπώσει αντιπρόταση.
Αυτή είναι η αντιπολίτευση που λειτουργεί στη χώρα. Είναι για μένα όχι απλά θλιβερό αλλά πραγματικά ύποπτο το γεγονός ότι η ίδια η αξιωματική αντιπολίτευση έρχεται να υπονομεύσει με πολιτικές δηλώσεις όχι απλά και μόνο κάθε επενδυτική προσπάθεια, κάθε σχέδιο ιδιωτικοποίησης που δεν συνιστά εκποίηση δημόσιας περιουσίας αλλά ευκαιρία για επενδύσεις και απασχόληση.
Έρχεται να υπονομεύσει στην αφετηρία το σχέδιο της επαναγοράς ομολόγων μιλώντας εξ αντικειμένου, ουσιαστικά, στο όνομα των θιγομένων συμφερόντων, των κερδοσκοπικών hedge funds και κάποιων τραπεζιτών που βλέπουν να θίγονται για δεύτερη φορά μετά το PSI τα συμφέροντά τους στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα ενόψει ενός αναδασμού που είχαν στο μυαλό τους μέσα από την ανακεφαλαιοποίηση.
Τι να πει κανείς για το γεγονός ότι ο προνομιακός συνομιλητής του κ. Τσίπρα ο αρχηγός του Die Linke στη Γερμανία δήλωσε ότι θα δώσει δικαστική μάχη στο γερμανικό συνταγματικό δικαστήριο για να ακυρώσει την απόφαση της Γερμανικής Ομοσπονδιακής Βουλής με την οποία εγκρίθηκε το πρόγραμμα στήριξης της ελληνικής οικονομίας.
Είναι αυτό υπεύθυνη εθνικά στάση; Είναι αυτό αντιπρόταση στρατηγική, προοπτική για τη χώρα; Ο ΣΥΡΙΖΑ, φίλες και φίλοι, το ξεκαθαρίζω ήδη από τώρα, δεν ανήκει στις δυνάμεις της κεντροαριστεράς. Δίνει μια συντηρητική μάχη οπισθοφυλακής με ριζοσπαστικό προσωπείο χωρίς αντιπρόταση και χωρίς αξιακό πρόταγμα κεντροαριστερού χαρακτήρα.
Όσοι φλερτάρουν με την ιδέα ενός ΠΑΣΟΚ που θα μπορούσε να έχει κοινό πεδίο με αυτόν τον ΣΥΡΙΖΑ, είναι επικίνδυνα ανιστόρητοι.
Η δική μας στάση είναι υπεύθυνη και δημιουργική, εντοπίζουμε τα προβλήματα για να βοηθήσουμε στη λύση τους, με προτάσεις, διεθνείς επαφές, χειρισμούς, ανάληψη ευθύνης.
Κερδίζουμε πολύτιμο χρόνο για τον τόπο, θα έρθει και σημειώστε το αυτό, θα έρθει και η ώρα περαιτέρω πιο ριζοσπαστικών κινήσεων σε σχέση με το χρέος. Αλλά όλα θα γίνουν στην ώρα τους και θα γίνουν στην ώρα τους επειδή εμείς έχουμε θέσει τα θεμέλια μιας στρατηγικής, που οδηγεί τη χώρα στην οριστική έξοδο από την κρίση, στην αυτοδυναμία, στην ισοτιμία μέσα στην Ευρώπη και μέσα στο ευρώ.
Ας πουν καθαρά στους πολίτες τι θα συνέβαινε αν ακολουθούσαμε το 2010, το 2011 ή αν ακολουθήσουμε τώρα την άλλη γραμμή. Θα είναι καλύτερα για τους ανέργους; Θα είναι καλύτερα για τις επιχειρήσεις; Θα είναι καλύτερα για τα νοικοκυριά; Θα είναι καλύτερα για τους φορολογουμένους; Θα αυξηθούν τα εισοδήματα;
Θα υπήρχε μεγαλύτερη προστασία και άρα μικρότερη περικοπή των μισθών και των συντάξεων; Θα υπήρχαν περισσότερες επενδύσεις; Η Ελλάδα θα ήταν περισσότερο ανταγωνιστική, οι έλληνες πιο ευτυχισμένοι, περισσότεροι ασφαλείς; Όχι, τους το είπα στη Βουλή, θα ήμασταν δυστυχώς η Αλβανία του υπαρκτού σοσιαλισμού, η Αλβανία του Χότζα.
Φίλες και φίλοι, ξέρουμε πολύ καλά ότι ως ΠΑΣΟΚ κατεβήκαμε εκλογικά και κοινοβουλευτικά και συναισθηματικά, μαζί με τη χώρα. Αλλά θα ανέβουμε μαζί με τη χώρα. Η χώρα χρειάζεται μια νέα αφετηρία και αυτήν πρέπει να τη διαμορφώσουμε εμείς εδώ έχοντας τώρα την απόφαση των Ευρωπαίων εταίρων μας.
Έχω μιλήσει στη συζήτηση για τον προϋπολογισμό πριν λίγες εβδομάδες, για τους εξωτερικούς και εσωτερικούς όρους της εθνικής ανάκαμψης. Ο κορυφαίος εσωτερικός όρος είναι η πολιτική σταθερότητα, όχι απλά και μόνον η κυβερνητική σταθερότητα, αλλά ευρύτερα η θεσμική, πολιτειακή, πολιτική και κοινωνική σταθερότητα της χώρας.
Άρα χρειάζεται και κοινωνική συνοχή και εθνική συστράτευση. Μόνον έτσι μπορούμε να στηρίξουμε την πραγματική οικονομία και την απασχόληση, μόνον έτσι μπορούμε να μιλήσουμε πραγματικά για ανάπτυξη. Μόνον έτσι μπορούμε να εφαρμόσουμε το εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης, που το έχουμε παρουσιάσει ήδη από τις εκλογές προεκλογικά και που η εξειδίκευσή του τώρα είναι βασικό αντικείμενο της προσυνεδριακής διαδικασίας.
Η χώρα χρειάζεται επιλεγμένες προτεραιότητες, ξεκινώντας από τις αναγκαστικές και όπως και να το κάνουμε η πρώτη προϋπόθεση της ανάπτυξης, η πρώτη προϋπόθεση για την ανάσχεση της ύφεσης, είναι η δημοσιονομική εξυγίανση. Είναι η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, είναι η άρση του νομισματικού κινδύνου, να ακυρωθεί το θανατηφόρο ερώτημα αν η Ελλάδα είναι μέσα ή έξω από το ευρώ, αν θα πληρώσει τις συμβάσεις σε ευρώ ή δραχμές.
Θεμελιώδης προϋπόθεση είναι να πέσει χρήμα στην αγορά, να υπάρχει ρευστότητα, να μειωθεί το κόστος δανεισμού. Χρήμα στην αγορά δε σημαίνει μόνον πληρωμή των ληξιπροθέσμων υποχρεώσεων του κράτους για τα νοσοκομεία, για τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης, για τα ασφαλιστικά ταμεία, για τα υπουργεία, σημαίνει και πιο απλά πράγματα, ότι θα καταβληθούν για παράδειγμα τα εφάπαξ που χιλιάδες συμπολίτες μας περιμένουν και περιμένουν.
Και βέβαια, πρώτη προτεραιότητα είναι η ασφάλεια δικαίου στη χώρα αυτή, μια διοίκηση και μια δικαιοσύνη φιλική στο εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης.
Εμείς, το ΠΑΣΟΚ, είμαστε οι εγγυητές της πολιτικής σταθερότητας και της εθνικής στρατηγικής εξόδου από την κρίση.
Αλλά για να παίξουμε το ρόλο αυτό, με αποτελεσματικότητα, θα πρέπει, φίλες και φίλοι, να συνεννοηθούμε με θάρρος μεταξύ μας, σε σχέση με την κατάσταση της παράταξης. Η παράταξη, εδώ και πάρα πολύ καιρό, ουσιαστικά από τον Μάιο του 2010, βιώνει ένα πολλαπλό σοκ.
Το πρώτο και κορυφαίο σοκ είναι η δραματική αλλαγή των εκλογικών και κοινοβουλευτικών μεγεθών της παράταξης, η αλλαγή των πολιτικών συσχετισμών. Το δεύτερο, ουσιαστικά προηγείται του πρώτου, είναι η διάλυση του κοινωνικού μπλοκ που εξέφραζε παραδοσιακά το ΠΑΣΟΚ, γιατί η ίδια η κοινωνία προσέκρουσε στον τοίχο της κρίσης, διαλύθηκε και πρέπει να ξαναγνωριστεί με τον εαυτό της και άρα πρέπει να ξαναγνωριστεί και το ΠΑΣΟΚ με την κοινωνία και τον κοινωνικό συνασπισμό που εξέφραζε.
Υπάρχει το σοκ των έντονων αναδρομικών ιστορικών ευθυνών της παράταξης, όχι βεβαίως μόνον της δικής μας παράταξης, αλλά εμείς θα μιλήσουμε για τις δικές μας αναδρομικές ιστορικές ευθύνες. Έχουμε δυστυχώς και στο εσωτερικό μας κορυφαία φαινόμενα έλλειψης αυτογνωσίας και αυτοκριτικής, από ανθρώπους που διαχειρίστηκαν κρίσιμες περιόδους και καθοριστικής σημασίας θέματα.
Σοκ έχει προκαλέσει και η εσφαλμένη επιλογή της μοναχικής πορείας στη διαχείριση της κρίσης. Σοκ προκαλεί η αλλαγή των προσωπικών ρόλων και των προοπτικών των στελεχών μας, ζήτημα απολύτως σεβαστό και κατανοητό, αλλά βλέπετε και τα πρόσωπα πολύ συχνά σαρώνονται από την ιστορία.
Σοκ προκάλεσε η τεχνητή πόλωση στις εκλογές του Ιουνίου, λόγω εκλογικού συστήματος, που για πρώτη φορά στα χρονικά της μεταπολίτευσης λειτούργησε εναντίον του ΠΑΣΟΚ, ενώ είχε λειτουργήσει πάμπολλες φορές υπέρ του ΠΑΣΟΚ.
Σοκ προκαλεί η συνεχιζόμενη αντίδραση της κοινωνίας στα μέτρα, παρά τη νωπή εντολή του Ιουνίου. Η αντίδραση και στο τελευταίο πακέτο μέτρων, παρότι προεκλογικά είχαμε μιλήσει με πολύ μεγάλη ειλικρίνεια για το τι πρόκειται να γίνει και για το τι πρέπει να γίνει.
Και βέβαια, πολύ μεγάλο σοκ έχει προκαλέσει η συμμετοχή στην Κυβέρνηση συνεργασίας από τη θέση του δεύτερου και μάλιστα με απόσταση από πλευράς κοινοβουλευτικής και εκλογικής δύναμης, κυβερνητικού εταίρου. Για ορισμένους, φίλους και συντρόφους, αυτό είναι το καταλυτικό ζήτημα.
Υπάρχουν φυσικά κάποιοι που λένε ότι κακώς μετέχουμε σε αυτή την Κυβέρνηση, χωρίς να λένε στη συνέχεια ποια θα ήταν η λύση. Οι τρίτες εκλογές, το αδιέξοδο, η Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τον κ. Καμμένο, η δική μας συμμετοχή ως τρίτου εταίρου σε αυτό το μπλοκ;
Υπάρχει όμως και η άλλη άποψη, η άποψη που λέει ότι αν μετείχαμε με πολιτικά ισχυρά στελέχη μας στο κυβερνητικό σχήμα, θα ήταν διαφορετική όχι η κατάσταση της παράταξης, αλλά αυτή καθεαυτή η κατάσταση της χώρας. Δε θα υπήρχε η ύφεση, δε θα υπήρχε η αμηχανία, θα είχαν επιταχυνθεί οι διαδικασίες με τους εταίρους, άρα θα είχε αναφανεί ο λόγος ύπαρξης, η raison d’etre της παράταξης, μέσα από μία ενεργότερη συμμετοχή στα αναπτυξιακά Υπουργεία.
Ξέρετε πολύ καλά ότι ο τρόπος συμμετοχής ήταν μια σταθμισμένη συλλογική απόφαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, με συνείδηση της ήττας, με συνείδηση της επιθυμίας του εκλογικού μας Σώματος και γιατί έπρεπε το ΠΑΣΟΚ να δείξει ότι μπορεί να απαλλαγεί σταδιακά από το άγχος του κυβερνητισμού και να ασχοληθεί με τη στρατηγική πολιτική της χώρας.
Από τη μια μεριά ασκείται κριτική γιατί δεν μετέχουμε ενεργότερα στην Κυβέρνηση, από την άλλη μεριά ασκείται κριτική γιατί δεν διαφοροποιούμαστε επαρκώς από τη Νέα Δημοκρατία στην εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής από την Κυβέρνηση.
Από τη μια μεριά ασκείται κριτική από πολλά οργανωμένα συμφέροντα γιατί δεν εμπιστευθήκαμε, σιωπώντας απολύτως, τους χειρισμούς στον Πρωθυπουργό και τον Υπουργό Οικονομικών και δεν αποδεχτήκαμε τα οποιαδήποτε μέτρα χειροκροτώντας με σεμνότητα. Από την άλλη ασκείται κριτική γιατί σηκώσαμε το βάρος της ψήφισης των μέτρων χωρίς μικροκομματικά παιχνίδια και προσχήματα στις πλάτες των κυβερνητικών μας εταίρων, όπως έκαναν άλλοι.
Βλέπετε πόσο αντιφατικά είναι τα πράγματα και πόσο δύσκολο είναι να κρατηθεί η παράταξη σε μια καθαρή και ευθεία γραμμή; Αυτή είναι όμως που μας επιτρέπει να κερδίσουμε στρατηγικά. Το ΠΑΣΟΚ κερδίζει στρατηγικά λόγω της καθαρής και υπεύθυνης θέσης του. Μπορεί όμως να χάνει προσωρινά, δημοσκοπικά από κακές συμπεριφορές και φυσικά λόγω της σεβαστής αντίδρασης ομάδων, κοινωνικών ομάδων που θίγονται από τα πρόσφατα μέτρα. Θα δουν όμως το συνολικό εθνικό αναπτυξιακό αποτέλεσμα και θα κρίνουν τη στιγμή που πρέπει.
Υπάρχουν συνεπώς φωνές που λένε, με καταπληκτική άνεση, πως το ΠΑΣΟΚ δεν έχει καθαρή γραμμή, έχει πρόβλημα στρατηγικής. Θα μου επιτρέψετε να πω, έλεος. Που ήσαν όσοι το λένε αυτό την άνοιξη του 2010; Δεν άκουσαν, δεν κατάλαβαν, δεν είδαν τίποτε; Πού ήσαν όταν αγωνιζόμουν τότε να επιβάλλω τη λύση της αυξημένης πλειοψηφίας των 180 βουλευτών που θα έσωζε το ΠΑΣΟΚ από τα λάθη και τα αδιέξοδα του μοναχικού δρόμου και θα απέτρεπε τη συγκρότηση του ετερόκλητου αντιμνημονιακού μετώπου που εκφάσισε την κοινωνία;
Ποιος έχει διαμορφώσει την εθνική στρατηγική; Δεν την έχει διαμορφώσει το ΠΑΣΟΚ όπως είπα και προηγουμένως; Θέλετε να θυμηθούμε, γιατί πρέπει να θυμόμαστε διαρκώς και εμείς μεταξύ μας τι λέγαμε προεκλογικά;
Λέγαμε Κυβέρνηση συνεργασίας των υπεύθυνων φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων. Αυτό έγινε.
Λέγαμε πως είναι αναγκαία η παράταση της περιόδου δημοσιονομικής προσαρμογής σε εφαρμογή της σχετικής ρήτρας της σύμβασης. Αυτό έγινε, έστω με καθυστέρηση, έστω με προβλήματα, αλλά έγινε.
Λέγαμε πως χρειάζεται πολιτική λύση για την επιβεβαίωση της βιωσιμότητας του χρέους και προτείναμε συγκεκριμένους τρόπους και αυτό έγινε με τους ίδιους συγκεκριμένους τρόπους.
Λέγαμε ότι χρειάζεται μετάβαση από το μνημόνιο στο δικό μας αυτόχθονο εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης. Αυτό πρέπει να κάνουμε εμείς τώρα και η Κυβέρνηση συνολικά.
Λέγαμε ότι χρειάζεται αναθεώρηση της σύμβασης σε συμφωνία με τους εταίρους. Όχι στην ανευθυνότητα της μονομερούς καταγγελίας και του μονομερούς μορατόριουμ. Τώρα ο κ. Τσίπρας μου είπε στη Βουλή ότι όταν έλεγε μορατόριουμ εννοούσε τη συμφωνία για την επαναγορά των ομολόγων την οποία καταγγέλλει στο μεταξύ. Τέτοιες ανευθυνότητες και αντιφάσεις από το κόμμα που είναι ώριμο να κυβερνήσει.
Μετεκλογικά σε όσα σημεία δεν εισακουστήκαμε τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν με τον καλύτερο τρόπο, αλλά δεν μπορεί να αρκούμαστε στην κριτική και στην ανάδειξη των δικών μας απόψεων, πρέπει να βλέπουμε μπροστά.
Τι να πω ότι θα ήταν καλύτερο να έχει γίνει η Εθνική Ομάδα Διαπραγμάτευσης; Ναι θα ήταν καλύτερο. Ότι ήταν μαξιμαλιστική η προγραμματική συμφωνία των τριών κομμάτων μέσα σε ένα κλίμα ψευδαισθήσεων αμέσως μετά τις εκλογές; Ψευδαισθήσεων που έτρεφαν οι άλλοι εταίροι, οι οποίοι νόμιζαν ότι μπορούσαν να πετύχουν περισσότερα και καλύτερα από όσα είχαμε πετύχει εμείς τον Φεβρουάριο.
Τι να τους λέγαμε στις 20 Ιουνίου; Το έχουν καταλάβει τώρα. Τώρα αντιλαμβάνονται πόσο δυσκολότερες ήταν οι δικές μας διαπραγματεύσεις γιατί είχαν πολύ μεγαλύτερο αντικείμενο.
Τι να τους πούμε, ότι έπρεπε να προταχθεί η πολιτική συμφωνία για τα θεμελιώδη θέματα και όχι να τρέχουμε μετά την απόφαση της ελληνικής Βουλής για τα μέτρα να διασφαλίσουμε το πολιτικό πλαίσιο που πρέπει να υπάρχει; Ήταν αδικαιολόγητη η επιμονή μας να επιταχυνθούν οι συζητήσεις με την τρόικα που έπαιζε τεχνητή καθυστέρηση για να φτάσει η χώρα στο αμήν;
Ποιος δεν έχει καθαρή στρατηγική; Το ΠΑΣΟΚ που διαμόρφωσε και εγγυάται την εθνική στρατηγική χάρη στην οποία η χώρα έχει σταθεί όρθια; Χάρη στην οποία υπάρχει Κυβέρνηση; Χάρη στην οποία έχουμε και μπορούμε να εξειδικεύσουμε μια νέα αφετηρία;
Στρατηγική, φίλες και φίλοι, δεν είναι η επιθυμία πολιτικής, αξιακής και οργανωτικής ταύτισης με τη δεξιά στο όνομα της Ευρώπης. Στρατηγική δεν είναι να θέλεις να γίνεις θλιβερή ουρά του ΣΥΡΙΖΑ. Στρατηγική δεν είναι να νομίζεις ότι όλα εξαρτώνται στη χώρα από το αν δύο, τρία συγκεκριμένα σοβαρά πρόσωπα παίζουν ή δεν παίζουν κεντρικό κυβερνητικό ρόλο.
Στρατηγική σημαίνει αίσθηση του ιστορικού χρόνου, υπομονή και επιμονή. Στα κόμματα επιπλέον χρειάζεται και κάτι άλλο. Χρειάζεται συλλογικότητα και η ευρύτερη δυνατή συναίνεση. Και στο επίπεδο του Συνεδρίου και στο επίπεδο των οργανώσεων και στο επίπεδο της ΚΟΕΣ και πρωτίστως στο επίπεδο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας.
Ήταν εξαιρετικά λυπηρό για μένα το ότι αναγκάστηκα να θέσω εκτός Κοινοβουλευτικής Ομάδας σημαντικά κοινοβουλευτικά μας στελέχη, ιστορικά στελέχη ή στελέχη που επανήλθαν στους συνδυασμούς μας τον Μάιο ζητώντας στην πραγματικότητα συγνώμη, γιατί είχαν διαφοροποιηθεί τον Φεβρουάριο.
Φίλες και φίλοι, εδώ και μήνες κάποιοι έχουν επιχειρήσει να επιβάλλουν στο ΠΑΣΟΚ μια ιδιότυπη εσωτερική εξορία. Να καταστήσουν το ΠΑΣΟΚ τον αποδιοπομπαίο τράγο της μεταπολίτευσης. Αλλά πίσω από τον ένα τράγο του ΠΑΣΟΚ ακολουθούν οι τράγοι των άλλων κομμάτων οι τράγοι των δημοκρατικών και κοινοβουλευτικών θεσμών και τελικά φτάνουμε να γίνει όλη η χώρα ένα κοπάδι αποδιοπομπαίων τράγων.
Είναι έκδηλη η εχθρότητα ορισμένων επικοινωνιακών κέντρων και απόκεντρων, ορισμένων ισχυρών επιχειρηματικών κύκλων. Είναι προφανής η επένδυση που γίνεται τους τελευταίους μήνες στους «ισχυρούς», όπως είναι η Νέα Δημοκρατία κατά την εκτίμησή τους ή τους «συμπαθείς» όπως είναι η ΔΗΜΑΡ. της νέας περιόδου.
Είναι έκδηλη η προσπάθεια προσέγγισης προς τον ΣΥΡΙΖΑ η οποία πολλές φορές γίνεται με γλοιώδεις τρόπους. Είναι προφανές ότι κάποιοι επιβάλλουν την αγνόηση, την υποτίμηση και τη διαστρέβλωση των προτάσεών μας. Ασεβούν συνεχώς απέναντι στη διαδρομή, την προσφορά τον αγώνα και την αγωνία της παράταξης, απέναντι στον αγώνα και την αγωνία της ηρωικής Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Βουλής του 2009 – 2012 που είναι σύσσωμη εδώ ως τμήμα της Κεντρικής Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου.
Το «κόμμα της δραχμής», το οριζόντιο, το παρασκηνιακό ενοχλήθηκε που η χώρα στάθηκε όρθια και έθεσε στο στόχαστρό της το ΠΑΣΟΚ, γιατί του αναγνωρίζει πριν του καταλογίσει το επίτευγμα αυτό. Και ξέρουμε ποια είναι τα μέτωπα.
Η ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών, οι ιδιωτικοποιήσεις, ο αναδασμός των επιχειρηματικών συμφερόντων λόγω κρίσης. Το «κόμμα της δραχμής» το έχουμε πει, είναι αυτοί που χρωστάνε πολλά μέσα και έχουν βγάλει πολλά έξω. Στέλνω από εδώ στο όνομά σας, μήνυμα σε όλους, το ΠΑΣΟΚ θα είναι απαράβατα ο εγγυητής του γενικού συμφέροντος σε όλα τα θέματα.
Άλλωστε πέντε μήνες μετά το στήσιμο του μετεκλογικού σκηνικού και τον μετασχηματισμό της Κυβέρνησης, γίνεται με καθυστέρηση αντιληπτή η σημασία των προτάσεών μας, για όλα αυτά που είπα προηγουμένως. Γίνεται αντιληπτό το μέγεθος της διαπραγμάτευσης που οδήγησε στη συμφωνία και το κεκτημένο του Φεβρουαρίου, που το ζητάμε ξανά πίσω. Γίνεται αντιληπτό το μεγάλο λάθος της σύμπτυξης του αρχικού ετερόκλητου αντιμνημονιακού μετώπου.
Όσοι έχουν αναλάβει εργολαβικά την επιχείρηση διάλυσης του ΠΑΣΟΚ, βλέποντας την υπεύθυνη και καταλυτική στάση μας, είναι αμήχανοι. Το ίδιο αμήχανοι υπήρξαν για λίγες μόνο μέρες και οι υπεργολάβοι της εσωτερικής υπονόμευσης, που προέρχονται από το ΠΑΣΟΚ, δεν είναι πλέον ΠΑΣΟΚ, δεν μετέχουν στις διαδικασίες, ούτε έχουν το θάρρος να δηλώσουν ΠΑΣΟΚ, αλλά ασχολούνται μόνο με το ΠΑΣΟΚ από το πρωί μέχρι το βράδυ.
Γρήγορα επανήλθαν φυσικά στο έργο τους. Υπάρχουν τέσσερα πέντε πρόσωπα, αυτής της κατηγορίας, τετιμημένα του παρελθόντος, κηπουροί και αλεξιπτωτιστές, που τους τελευταίους πολλούς μήνες δεν έχουν πει ποτέ τίποτα το θετικό για το ΠΑΣΟΚ, είναι ένας κινούμενος υπαινιγμός, κάθε παρουσία τους προνομιακή, με άνεση χρόνου και χώρου, στα μέσα ενημέρωσης, είναι ένα πρόβλημα για το ΠΑΣΟΚ.
Βρέξει χιονίσει, ό,τι και να συμβαίνει, ό,τι και να απασχολεί τον πολίτη, ό,τι υπεύθυνο και σοβαρό και να έχουμε πει και να έχουμε κάνει. Υπονομεύουν λοιπόν την παράταξη και στη συνέχεια ολοφύρονται για την προβληματική κατάσταση στην παράταξη στην οποία θεωρούν ότι ανήκουν. Είναι οι μητροκτόνοι που ζητούν την επιείκεια του δικαστηρίου, επειδή είναι ορφανοί.
Εμείς, εσείς είστε η παράταξη και κανείς δεν μπορεί να σας απαξιώνει ή να σας χρησιμοποιεί ως πρόσχημα για τη μικρή προσωπική του στρατηγική.
Η εννεάμηνη εκκρεμότητα της χώρας επηρέασε, φίλες και φίλοι, τις εξελίξεις και σε σχέση με την ανασυγκρότηση της παράταξης. Η κανονική σειρά των διαδικασιών ανετράπη εκ των πραγμάτων.
Ξεκινήσαμε με την εκλογή του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ στις 18 Μαρτίου, και θα έπρεπε να πάμε αμέσως στο συνέδριο. Παρενεβλήθησαν οι διπλές εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου, η Κυβέρνηση συνεργασίας και τα νέα διλήμματα, η πεντάμηνη παρατεταμένη δύσκολη διαπραγμάτευση, η δοκιμασία των μέτρων, ξαναγυρίζουμε στην υποχρέωση να οργανώσουμε το συντακτικό συνέδριο.
Βεβαίως, στο ενδιάμεσο, τους πέντε αυτούς μήνες, τίποτα δε στάθηκε ικανό να ανακόψει ορισμένα εσωτερικά φθοροποιά φαινόμενα. Ούτε η εναρκτήρια συνδιάσκεψη της 6ης Ιουλίου, που ήταν ιδιαίτερα επιτυχημένη, ούτε η επετειακή εκδήλωση συσπείρωσης της 3ης του Σεπτέμβρη, που ήταν ακόμη πιο επιτυχημένη. Αλλά ούτε και η κατάληξη της διαπραγμάτευσης, η απόφαση του Eurogroup, η ανάδειξη του καταλυτικού και εγγυητικού ρόλου του ΠΑΣΟΚ για τη σταθερότητα της Κυβέρνησης και της χώρας.
Φίλες και φίλοι, η κατάσταση της παράταξης είναι καθοριστική για την κατάσταση της χώρας. Η προοπτική της παράταξης είναι καθοριστική για την προοπτική της χώρας και το αντίστροφο, η προοπτική της χώρας είναι καθοριστική για την προοπτική της παράταξης. Αρκεί εμείς οι ίδιοι να μην υποτιμούμε την παράταξη και τους εαυτούς μας με μικρότητες και συνεχείς νευρικότητες.
Προχωρούμε προς το Συντακτικό μας Συνέδριο το Φεβρουάριο. Ένα συνέδριο αυθεντικό, αντιπροσωπευτικό, ουσιαστικό, όχι σε μια φιέστα επικύρωσης ειλημμένων αποφάσεων. Το Φεβρουάριο. Δεν μπορούμε να αναβάλλουμε το χρονοδιάγραμμα αυτό, δεν μπορούμε να παρατείνουμε την εσωκομματική αβεβαιότητα, πρέπει να ολοκληρώσουμε την οργανωτική φυσιογνωμία και τη διάρθρωση της παράταξης, με εκλεγμένα όργανα.
Δεν έχω καμία διάθεση να διορίζω προσωρινά όργανα, χρειαζόμαστε και χρειάζομαι αιρετά όργανα, με εσωκομματική δημοκρατική νομιμοποίηση. Είναι αδικαιολόγητη και βλαπτική κάθε περαιτέρω αναμονή τώρα που έχουμε μια νέα αφετηρία για τη χώρα.
Το συνέδριο του Φεβρουαρίου, το Συντακτικό Συνέδριο της παράταξης, είναι συνέδριο της παράταξης, είναι κομματικό, παραταξιακό. Δεν είναι «μονοκομματικό», ούτε κλειστό. Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να επισημοποιήσει τη νέα αξιακή και πολιτική του ταυτότητα, πρέπει να θεσμοποιηθεί, να γίνει ένα θεσμικό, ευρωπαϊκό, δημοκρατικό, συλλογικό, σύγχρονο κόμμα. Ανοικτό, αποπροσωποποιημένο, αποκεντρωμένο, μάχιμο, πολιτικό κατ΄ ουσίαν, σκεπτόμενο, διαρθρωμένο, δικτυωμένο μέσα στην κοινωνία.
Σεβόμαστε απολύτως όλους εκείνους που κινούνται στον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς, στον ευρύτερο χώρο των σοσιαλδημοκρατικών αξιών. Σεβόμαστε κάθε κίνηση, κάθε πρόσωπο, κάθε ομάδα ανεξαρτήτως μεγέθους. Βεβαίως το ΠΑΣΟΚ είναι ένα κόμμα με παράδοση, ένα κόμμα που ψηφίστηκε από τον ελληνικό λαό, ένα κόμμα με κρίσιμη κοινοβουλευτική παρουσία για την αντοχή της Κυβέρνησης και της χώρας.
Είμαστε όμως έτοιμοι για ισότιμο και απροκατάληπτο διάλογο, για συμμετοχή με όλους, κινήσεις, πρόσωπα, κόμματα, σε φόρουμ διαλόγου επί της ουσίας. Και πρέπει να σας πω εδώ ότι κάνουμε και θα κάνουμε πως δεν αντιλαμβανόμαστε μερικές, όχι πολλές, αλλά υπαρκτές, εκδηλώσεις αλαζονείας προσώπων ή μικρών πολύ μικρών ομάδων, που δεν αντιλαμβάνονται τη διαφορά ανάμεσα σε αυτούς και ένα κόμμα όπως το ΠΑΣΟΚ, αλλά δεν έχει σημασία, όλοι μαζί. Και φυσικά είναι διαρκής η πρόσκλησή μας προς τη ΔΗΜΑΡ για συμπόρευση.
Επαναλαμβάνω για μια ακόμη φορά την πρόσκληση συμμετοχής και συστράτευσης προς όλους, με έναν και μόνο αυτονόητο όρο, να πιστεύουν στην παράταξη, να μην την πολέμησαν εκλογικά ή κοινοβουλευτικά, να μην αποφεύγουν να δηλώσουν την κομματική τους ταυτότητα γιατί ντρέπονται γι΄ αυτήν. Το ΠΑΣΟΚ δεν έχει κανένα λόγο να εμφανίζεται και να δρα ως ένα ενοχικό κόμμα.
Η προσπάθειά μας για διάλογο, για συμπόρευση, για ενότητα, δεν τελειώνει με το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ. Το συνέδριο σταθεροποιεί και ενισχύει το ΠΑΣΟΚ, τον ευρύτερο χώρο και την Κυβέρνηση και μας επιτρέπει να αναλάβουμε ακόμη πιο δυναμικές ενωτικές και συνθετικές πρωτοβουλίες.
Το συνέδριο είναι η ευκαιρία που χρειαζόμαστε, για να αποσαφηνίσουμε και να διακηρύξουμε την ιδεολογική, αξιακή και πολιτική φυσιογνωμία της παράταξης.
Το έκανα στις ομιλίες μου, στην εναρκτήρια συνδιάσκεψη τον Ιούλιο και στην επετειακή εκδήλωση της 3ης του Σεπτέμβρη. Στην πραγματικότητα τα έχουμε πει όλα, είμαστε έτοιμοι να εξειδικεύσουμε αυτές τις αξιακές και ιδεολογικές αναφορές. Διαθέτουμε μέσα στην ψυχή μας την ιστορική μνήμη της παράταξης, μνήμη προσώπων, μνήμη καταστάσεων, μνήμη ρήξεων, μνήμη προκλήσεων και μνήμη λαθών.
Είμαστε οι εκφραστές της δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης, αλλά αυτό πρέπει να το αποδεικνύουμε πάντα, γιατί αυτό είναι μια σχέση με το λαό, που πρέπει να διατηρείται ενεργή. Είμαστε οι εκφραστές της Κεντροαριστεράς, είμαστε οι εκφραστές του εθνικού κοινωνικού και πολιτικού ριζοσπαστισμού, πράγματα για τα οποία μίλησα αναλυτικά στην εκδήλωση της 3ης του Σεπτέμβρη.
Αλλά το ΠΑΣΟΚ είναι λαϊκό, όχι λαϊκιστικό, είναι πατριωτικό όχι εθνοκαπηλικό κι έχει δώσει νέο επίκαιρο περιεχόμενο στις 7 ακτίνες του συμβόλου του για τις οποίες μίλησα το Σεπτέμβριο: Εθνική κυριαρχία και ανεξαρτησία, δημοκρατία και πολιτική συμμετοχή, δικαιώματα και κράτος δικαίου, κοινωνική δικαιοσύνη αλληλεγγύη και συνοχή, οικολογική ευαισθησία και αειφορία, ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, ανάπτυξη στη βάση ενός νέου εθνικού παραγωγικού μοντέλου.
Το ΠΑΣΟΚ πρέπει να είναι πάντα δύναμη ευθύνης. Τίποτα φυσικά δεν είναι αυτονόητο δεδομένο και εύκολο, γιατί έχουμε απέναντί μας το φαινόμενο στο οποίο συχνά αναφερόμαστε, τον εκφασισμό που είναι άλλο από τον νεοναζισμό και τον φασισμό. Είναι η προδιάθεση, είναι το ολισθηρό πεδίο των μεσαίων στρωμάτων, που συγκροτείται από τη συνομωσιολογία, τη δημαγωγία, την απλούστευση, την απελπισία, τον αγώνα οπισθοφυλακών συντηρητικού χαρακτήρα.
Εμείς απευθυνόμαστε λοιπόν στις δημιουργικές προοδευτικές δυνάμεις της ελληνικής κοινωνίας, σε όλες τις γενιές, στους νέους και τη νέα γενιά, αλλά και τη νέα γενιά των αγώνων και των ιδεών που δεν είναι αναγκαστικά βιολογικά νέα, αλλά είναι αγωνιστικά και διανοητικά και συναισθηματικά νέα.
Είναι ανοιχτό και επιτακτικό το ερώτημα «τι είναι προοδευτικό και τι είναι συντηρητικό» πλέον και χρειάζεται μια θαρραλέα τοποθέτηση. Προοδευτικό, φίλες και φίλοι, είναι ό,τι κάνει τώρα την Ελλάδα μια κανονική, στέρεη χώρα. Όλα τα άλλα είναι επικίνδυνα συντηρητικά. Άρα χρειαζόμαστε έναν νέο κοινωνικό συνασπισμό, μια μεταρρυθμιστική πανστρατιά προκειμένου να προβάλλουμε το αίτημα για μια κανονική χώρα που είναι ΤΟ προοδευτικό αίτημα.
Και βεβαίως, η δική μας συζήτηση για τη φυσιογνωμία μας, συνδέεται με την ευρύτερη συζήτηση στο χώρο των ευρωπαϊκών, σοσιαλιστικών, σοσιαλδημοκρατικών, εργατικών και δημοκρατικών κομμάτων, με τα διλήμματα και τις αγωνίες των ευρωπαίων σοσιαλιστών και δημοκρατών, γιατί πρέπει όλοι οι ευρωπαίοι δημοκράτες και σοσιαλιστές να επαναπροσδιορίσουμε τα αμφισβητούμενα ευρωπαϊκά αυτονόητα.
Δεν υπάρχουν πλέον τα ευρωπαϊκά αυτονόητα, γιατί έχουν κατισχύσει συσχετισμοί όχι ιδεολογικοπολιτικοί αλλά εθνικοί, συσχετισμοί κρατών και όχι συσχετισμοί κομμάτων και παρατάξεων. Η δε σύγκρουση, το επαναλαμβάνω, ανάμεσα στην ορθολογική και την ανορθολογική Ευρώπη, είναι καθημερινή και αδυσώπητη.
Θα ξέρετε βεβαίως ότι υπάρχει -ειδικά για τους κρητικούς αυτό έχει σημασία- ο γοητευτικός μύθος της αρπαγής της Ευρώπης από το Δία. Τώρα υπάρχει μια άλλη αρπαγή της Ευρώπης, ιδεολογική, αξιακή, κοινωνική.
Το ευρωπαϊκό κοινωνικό κράτος δεν είναι καθόλου αυτονόητο, πρέπει να διεκδικήσουμε και πάλι τη συγκρότησή του. Αυτό αφορά το ασφαλιστικό σύστημα, τις εργασιακές σχέσεις, την ασφάλιση ανεργίας και μακάρι να σταματούσαμε στην αρπαγή του ευρωπαϊκού κοινωνικού κράτους. Αυτό ισχύει για τη δημοκρατία πλέον, για τα δικαιώματα, για την ποιότητα, για την ανεκτικότητα, την πολυφωνία, τον πολιτικό θεσμικό και κοινωνικό πλουραλισμό.
Η δημοσιονομική ισορροπία της Ευρώπης θέτει τους πάντες μπροστά στην υποχρέωση να ξανασκεφτούν με άλλους όρους και αυτό ισχύει και για μας, τους Ευρωπαίους δημοκράτες και σοσιαλιστές, για εμάς το ΠΑΣΟΚ. Τι μπορεί να σημαίνει τώρα Δημοσιονομικό Σύμφωνο, ακόμη και Δημοσιονομικό, Αναπτυξιακό και Κοινωνικό Σύμφωνο;
Πώς μπορεί στόχος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να είναι μόνον η σταθερότητα των τιμών; Πως μπορεί η Ευρώπη να κατακτήσει ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο, που διασφαλίζει την ανταγωνιστικότητά της και δεν καταρρακώνει το επίπεδο ζωής; Τι μπορεί να σημαίνει απασχόληση, όταν σε πολλές χώρες της Ευρώπης έχεις επίπεδα ανεργίας που ξεπερνούν το 20% στο γενικό πληθυσμό και το 50% στις νέες ηλικίες 18 με 24;
Οι οικονομικοί εθνικισμοί μέσα στην Ευρώπη, οι προκυκλικές πολιτικές που επιβάλλονται με βίαιο τρόπο στις αδύναμες χώρες, οι διαρθρωτικές ανισότητες που έχουν αναδειχθεί και αφορούν την κατανομή των πλεονασμάτων, την ανυπαρξία κοινοτικού προϋπολογισμού, την αδυναμία να συγκροτηθεί ένα σοβαρό πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, είναι ζητήματα που πρέπει να μας απασχολήσουν σοβαρά, καθορίζουν τη μοίρα μας ακόμη κι όταν υποδυόμαστε πως δεν μας αφορούν.
Πρέπει να ξεπεράσουμε πολύ ισχυρούς χρηματοοικονομικούς φραγμούς, να δούμε τι σημαίνει τραπεζική ένωση, πρέπει να δούμε αν μπορεί να επιβιώσει η Ευρώπη χωρίς να υπάρχουν θεσμοί παγκόσμιας οικονομικής διακυβέρνησης μέσα στον ασύμμετρο πόλεμο ανάμεσα σε κράτη και διεθνείς οργανισμούς από τη μια μεριά και τις αρρύθμιστες οντότητες της αγοράς που κερδοσκοπούν από την άλλη μεριά.
Δε χρειαζόμαστε μόνον εμείς ως ΠΑΣΟΚ, αλλά όλοι οι Ευρωπαίοι σοσιαλιστές και δημοκράτες, μια νέα αφήγηση και είναι δύσκολο αυτή να παρουσιαστεί ακόμη και ενόψει των ευρωεκλογών του 2014. Το μέλλον των σοσιαλιστικών εργατικών σοσιαλδημοκρατικών και δημοκρατικών κομμάτων στην Ευρώπη κρίνεται καλώς ή κακώς στους εθνικούς εκλογικούς κύκλους, ανάλογα με την εξέλιξη των δημοσιονομικών και μακροοικονομικών μεγεθών σε κάθε χώρα.
Η επιτυχία της εθνικής στρατηγικής, η εθνική ανάκαμψη, είναι αυτή που θα επιτρέψει και στο ΠΑΣΟΚ να πει πιο δυνατά, πιο πειστικά, φερέγγυα τον ιδεολογικό και αξιακό του λόγο, όχι μόνον τον πολιτικό και προγραμματικό του λόγο.
Φίλες και φίλοι, η Κεντρική Οργανωτική Επιτροπή του Συνεδρίου είναι το ένα σκέλος, ο ένας πυλώνας της Εθνικής Οργανωτικής Επιτροπής. Ο άλλος πυλώνας είναι οι Νομαρχιακές Οργανωτικές Επιτροπές Συνεδρίου, που σε κάθε περιφέρεια συναπαρτίζουν την Περιφερειακή Οργανωτική Επιτροπή και είναι οι Περιφερειακές και Νομαρχιακές μας Επιτροπές που θα ορίσουν σε κάθε δημοτική οργάνωση την Δημοτική Οργανωτική Επιτροπή Συνεδρίου.
Έτσι το ΠΑΣΟΚ, μέσα στις επόμενες μέρες, μέχρι την Τετάρτη, θα αποκτήσει την πλήρη προσυνεδριακή οργανωτική του δομή, η δε Γραμματεία της Κεντρικής Οργανωτικής Επιτροπής αποτελείται από σύσσωμη την Κοινοβουλευτική Ομάδα, την Πολιτική και Οργανωτική Γραμματεία, με τις αναγκαίες συμπληρώσεις, ώστε κανείς να μην αποκλειστεί από αυτούς που συμβολίζουν κάτι ουσιαστικό για την παράταξη και τη σχέση μας με την κοινωνία. Την έχω απευθύνει και ξαναπευθύνει και θα την απευθύνω πάντα την πρόσκληση αυτή.
Η Κεντρική Οργανωτική Επιτροπή, εσείς δηλαδή, με βάση τις δηλώσεις προτίμησής σας, θα κατανεμηθείτε στις ομάδες δουλειάς για τα βασικά προσυνεδριακά κείμενα, για το καταστατικό, για την ιδεολογική διακήρυξη, για το εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης, για τις πολιτικές θέσεις.
Ενεργοποιούνται έτσι όλες μας οι Οργανώσεις, με βάση το μητρώο της 18ης Μαρτίου. Ώστε να προχωρήσουμε αμέσως στον ηλεκτρονικό διάλογο και στον πραγματικό διάλογο με τους πολίτες, πρόσωπο με πρόσωπο, να μπορέσουμε να προχωρήσουμε σε μια γνήσια εκλογή συνέδρων, ώστε να μην είναι το συνέδριό μας ένα συνέδριο αριστίνδην μελών και επισήμων.
Στις εβδομάδες που ακολουθούν μέχρι το συνέδριο, θα αναλάβουμε μια σειρά από προσυνεδριακές πρωτοβουλίες που δεν είναι μόνο οργανωτικές, είναι ταυτόχρονα και πολιτικές και προγραμματικές, αρχίζοντας από τα δύο θεμελιώδη.
Την ανάγκη να επικαιροποιηθεί το πρόγραμμα κυβερνητικής συνεργασίας των τριών κομμάτων και την ανάγκη να συμφωνηθούν ολοκληρωμένοι κανόνες λειτουργίας της Κυβέρνησης και της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, χωρίς αιφνιδιασμούς, χωρίς προχειρότητες, με ανάδειξη του ρόλου της Βουλής και με σεβασμό στα κόμματα και τις Κοινοβουλευτικές Ομάδες των κομμάτων της συνεργασίας.
Η μείζων πρωτοβουλία μας είναι να παρουσιάσουμε και προσυνεδριακά το σχέδιο για την ανασυγκρότηση του τόπου, το Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης. Ήδη λειτουργεί πολυμελής ομάδα νέων επιστημόνων που θα υποστηριχθεί και από το Επιστημονικό Συμβούλιο του ΙΣΤΑΜΕ και από την αντίστοιχη ομάδα δουλειάς της Κεντρικής Οργανωτικής Επιτροπής του Συνεδρίου.
Τις εβδομάδες αυτές θα αναδείξουμε και στη Βουλή τις προτάσεις νόμων που έχει καταθέσει ή καταθέτει η Κοινοβουλευτική μας Ομάδα, για το Ταμείο Αλληλεγγύης Γενεών, τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, τους ανασφάλιστους.
Την εβδομάδα αυτή, τις επόμενες μέρες, η αντιπροσωπεία του ΠΑΣΟΚ στο διάλογο για το φορολογικό θα καταθέσει και θα παλέψει τις προτάσεις για ένα εθνικό φορολογικό σύστημα όπως το είχαμε προσχεδιάσει με τα προγεφυρώματά του, με αξιοποίηση των υφισταμένων ρυθμίσεων που πρέπει να ενεργοποιηθούν.
Η εκδήλωσή μας τον Σεπτέμβρη στην Έκθεση Θεσσαλονίκης για τις καινοτόμες νεανικές επιχειρήσεις είναι ο πυρήνας μιας εκστρατείας που θα κάνουμε σε όλες τις περιφέρειες της χώρας για τη νεανική καινοτομική επιχειρηματικότητα ως υπόδειγμα παρέμβασης στο νέο εθνικό παραγωγικό μοντέλο.
Οι σοσιαλιστές του Νότου, που θα βρεθούμε στις 14 Δεκεμβρίου στη Ρώμη, με πρότασή μου θα προετοιμάσουμε μια μεγάλη σύναξη εδώ στην Ελλάδα πριν το Συνέδριό μας για να συζητήσουμε ακριβώς για τα μεγάλα διλήμματα και τις μεγάλες αγωνίες των Ευρωπαίων σοσιαλιστών και δημοκρατών από τη νότια οπτική γωνία.
Παίρνουμε και τρεις μεγάλες πολύ σημαντικές κατά τη γνώμη μου θεσμικές πρωτοβουλίες. Η πρώτη αφορά το εκλογικό σύστημα που είναι το κορυφαίο θεσμικό και πολιτικό πρόβλημα της χώρας. Πρέπει να είμαστε απολύτως ανοικτοί σε ιδέες, προτάσεις και μεταρρυθμίσεις που απαλλάσσουν τη χώρα από τα βάρη αυτής της λογικής που λειτούργησε εκβιαστικά τον Ιούνιο. Και βέβαια μας απαλλάσσουν και από τη φθορά ενδοκομματικών και προσωπικών συγκρούσεων που πολλές φορές ενθαρρύνονται από το εκλογικό σύστημα.
Το 2013 η χώρα μπορεί να ξανασυζητήσει ανοικτά για αναθεώρηση του Συντάγματος και εδώ πρέπει οι προτάσεις μας, όπως το έχω πει κατ΄ επανάληψη, να είναι ριζοσπαστικές συντακτικού χαρακτήρα αν θέλουμε να οργανώσουμε τη μετα-μεταπολίτευση με δική μας πρωτοβουλία.
Και βέβαια το πιο συγκεκριμένο, το πιο άμεσο η πρωτοβουλία που θα παρουσιάσουμε τη Δευτέρα κατά της ρατσιστικής, κοινωνικής, ξενοφοβικής βίας κατά του νεοναζισμού, η πρωτοβουλία που αναδεικνύει τη ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ ως αντισυνταγματικό κόμμα.
Φίλες και φίλοι, συντρόφισσες και σύντροφοι, σας καλώ όλες και όλους να μπείτε μπροστά στη μεγάλη οργανωτική, πολιτική και αξιακή προσπάθεια για την ανασυγκρότηση της παράταξης.
Σας καλώ να μπείτε μπροστά στην προσπάθεια για την προετοιμασία ενός ουσιαστικού αυθεντικού, συντακτικού Συνεδρίου της παράταξης. Για να ξαναπιάσουμε το νήμα της ιστορίας στο όνομα των ιδεών, στο όνομα των όσων κάναμε και κυρίως στο όνομα όσων θα κάνουμε για την πατρίδα μας.
Σας ευχαριστώ πολύ.
