Αθήνα, 27 Νοεμβρίου 2012

Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου, Προέδρου του ΠΑΣΟΚ,
 στην κοινή συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής ομάδας,
της πολιτικής γραμματείας και της οργανωτικής γραμματείας του κινήματος

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι στην Κ.Ο., αγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι, τα ξημερώματα, στις 3:20 το πρωί για την ακρίβεια, μόλις διαμορφώθηκε η απόφαση του χθεσινού κρίσιμου Eurogroup και αφού μίλησα πολλές φορές με τον Πρωθυπουργό, έκανα τη δήλωση πως το πλαίσιο που διαμορφώθηκε στο Eurogroup είναι η νέα αφετηρία που χρειάζεται η χώρα μετά από εννέα μήνες αναμονής, γιατί στην πραγματικότητα ζούμε μια εκκρεμότητα από το Μάρτιο μέχρι τώρα. Στην αρχή λόγω των διπλών εκλογών και στη συνέχεια λόγω της πεντάμηνης παρατεταμένης διαπραγμάτευσης με την τρόικα.

Οι λεπτομέρειες έχουν τη σημασία τους. Θα μιλήσουμε γι’ αυτές. Το κρίσιμο όμως είναι η μεγάλη εικόνα. Κι αυτή η μεγάλη εικόνα είναι αναμφίβολα θετική χάρη στις θυσίες του ελληνικού λαού.

Σε εμάς, στις Ελληνίδες και τους Έλληνες, εναπόκειται τώρα να αξιοποιήσουμε το πλαίσιο αυτό και να οργανώσουμε τις εσωτερικές  προϋποθέσεις της εθνικής ανάκαμψης. Αναφέρομαι, με τον τρόπο αυτό, στη ομιλία μου στη συζήτηση του προϋπολογισμού, όπου παρουσίασα τις εσωτερικές και τις εξωτερικές προϋποθέσεις της εθνικής ανάκαμψης.

Υπάρχει, συνεπώς, μια νέα αφετηρία. Είναι η ώρα της αντεπίθεσης για τη χώρα. Εμείς, εδώ, θα διαμορφώσουμε τώρα, με κάθε λεπτομέρεια, αυτή τη νέα αφετηρία. Η διαπραγμάτευση όλους αυτούς τους μήνες και ιδίως τις τρεις εβδομάδες που μεσολάβησαν ανάμεσα στην υπερψήφιση των μέτρων από τη Βουλή των Ελλήνων και την οριστικοποίηση της απόφασης του Eurogroup, έδειξαν ότι διεξάγεται διαρκώς μια σκληρή και επικίνδυνη μάχη ανάμεσα στην ορθολογική και την ανορθολογική της Ευρώπης

Γιατί η Ευρώπη είναι αντιφατική και στο εσωτερικό της πάντα συγκρούεται μια εκδοχή που πιστεύει στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και μια άλλη μίζερη εκδοχή η οποία παίζει με τη φωτιά. Έχει λοιπόν πάρα πολύ μεγάλη σημασία να επικρατεί, αλλά χωρίς καθυστερήσεις και αντιφάσεις, η ορθολογική Ευρώπη σε σχέση με την ανορθολογική.

Τώρα, η πρωτοβουλία των κινήσεων γι’ αυτή την εθνική αντεπίθεση ανήκει στην ελληνική κοινωνία, η οποία έχει κίνητρο να κάνει κάτι τέτοιο. Και το μεγαλύτερο κίνητρο είναι αυτό που βιώνει ο Έλληνας πολίτης. Έχουμε πλήρη συνείδηση των θυσιών του, των βαρών του, των δυσκολιών του. Ξέρουμε τι σημαίνει να χάνεις εισόδημα, να είσαι άνεργος, ή να έχεις άνεργο παιδί. Ξέρουμε τι σημαίνει να αγωνίζεσαι να κρατήσεις την επιχείρησή σου όρθια. Ξέρουμε τι σημαίνει να δυσκολεύεσαι να ανταπεξέλθεις σε πάρα πολλές φορολογικές υποχρεώσεις οι οποίες έχουν σωρευτεί.

Το πρώτο εξάμηνο του 2013 θα είναι δυστυχώς ένα πολύ δύσκολο εξάμηνο, αλλά ταυτόχρονα το 2013 είναι κι ο χρόνος της στροφής. Ο χρόνος του πρωτογενούς πλεονάσματος, ο χρόνος κατά τον οποίο θα μπούμε ως χώρα, επιτέλους, μετά από έξι χρόνια ύφεσης, στο δρόμο της εξόδου από την κρίση.

Έχουμε ζήσει όλοι τη δυσκολία της διαπραγμάτευσης αυτής. Η δυσκολία αυτή τι δείχνει;

• Πρώτον, δείχνει πόσο λάθος κάνουν όσοι ισχυρίζονται ότι μπορείς να θέτεις υπό εκβιασμό τις 17 χώρες της Ευρωζώνης επικαλούμενος την διάθεσή σου να γίνεις ολοκαύτωμα προκειμένου να τις πιέσεις. Αλλά μπορεί απλώς να γίνεις ολοκαύτωμα και αυτές να χάσουν, αλλά εσύ να καταστραφείς.

• Δεύτερον, η εμπειρία της πρόσφατης διαπραγμάτευσης δείχνει πόσο δύσκολες, πόσο πολύ πιο δύσκολες ήταν οι προηγούμενες διαπραγματεύσεις οι οποίες ήταν πολύ μεγαλύτερες σε αντικείμενο. Φαίνεται τώρα τι σημασία είχε η προσπάθεια που έγινε τα τελευταία τρία χρόνια προκειμένου να κερδηθεί ο χρόνος που απαιτείται, ο χρόνος που χρειάζεται η χώρα για να σταθεί όρθια και να ξαναγίνει αυτοδύναμη και ισότιμη μέσα στην Ευρώπη.

• Το τρίτο που φαίνεται από την τελευταία αυτή διαπραγμάτευση είναι το παράδειγμα της Κύπρου και της υπεύθυνης κυπριακής αριστεράς με τον Πρόεδρο Χριστόφια και το ΑΚΕΛ, δηλαδή το Κομμουνιστικό Κόμμα της Κύπρου που αγωνίστηκε να βρει αλλού τα αναγκαία δάνεια, στη Ρωσία, στην Κίνα. Δεν τα βρήκε και τώρα υπογράφει μνημόνιο και παίρνει την ευθύνη γι’ αυτή την ενέργεια, όπως κι εμείς το 2010 την πήραμε μόνοι μας, αν και δεν έπρεπε να την πάρουμε μόνοι μας την ευθύνη αυτή. Αναφέρομαι στον Πρόεδρο Χριστόφια και στο κυπριακό παράδειγμα και στην υπεύθυνη αριστερά, γιατί πριν από λίγους μήνες ο κ. Τσίπρας δεν τσιγκουνεύτηκε σε εγκώμια για τη στάση του Προέδρου Χριστόφια και της κυπριακής αριστεράς στα θέματα της διαχείρισης των διαπραγματεύσεων αυτών.

• Ένα τέταρτο σημείο το οποίο πρέπει να κρατήσουμε στο μυαλό μας είναι πως, ανεξαρτήτως του τι λέμε για το ΔΝΤ, ο ρόλος του ΔΝΤ ήταν καταλυτικός στην υπόθεση της βιωσιμότητας, δηλαδή στην πραγματικότητα της μείωσης του ελληνικού χρέους, και στη μεγάλη τομή που έγινε το Φεβρουάριο με το PSI, τότε που κόπηκαν 110 δισ. ευρώ χρέους, αλλά και τώρα βεβαίως που χρειάστηκε να κοπούν και άλλα προκειμένου να ξαναγίνει βιώσιμο το χρέος -που ήταν βιώσιμο το Φλεβάρη, αλλά χάθηκε η βιωσιμότητα λόγω της μεγαλύτερης ύφεσης και λόγω φυσικά της περιόδου της προεκλογικής αμηχανίας και της αβεβαιότητας.

Οι αποφάσεις του Eurogroup για τη βιωσιμότητα, την επιμήκυνση, την εκταμίευση της δόσης, βεβαίως κρίνονται στη λεπτομέρειά τους. Και κυρίως πρέπει να προσέξουμε να μην ανατραπούν οι λεπτές και αναγκαίες ισορροπίες του πακέτου του Φεβρουαρίου 2012. Πάντα υπάρχουν κίνδυνοι, πάντα υπάρχουν ασάφειες, πάντα πρέπει να κοιτάζουμε και τις αρνητικές όψεις. Όμως, όπως είπα και στη δήλωσή μου, δεν πρέπει ποτέ να λησμονήσουμε τη μεγάλη εικόνα. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για εμάς, φίλες και φίλοι, για το ΠΑΣΟΚ, γιατί εμείς διαμορφώσαμε αυτή τη στρατηγική και πορευτήκαμε ένα πολύ μεγάλο διάστημα μόνοι μας.

Το χθεσινό πακέτο έχει αναμφίβολα πολλά θετικά:

1. Πρώτον, νομίζω είναι καθαρό το μήνυμα μιας Ελλάδας που μένει οριστικά στο ευρώ. Νομίζω ότι αίρεται η νομισματική εκκρεμότητα παρά τον πολλαπλασιασμό των εγχώριων κεκρακτών της δραχμής. Το κόμμα της δραχμής έχει βγει στη σκηνή τον τελευταίο καιρό με απροκάλυπτο τρόπο.

2. Δεύτερο θετικό είναι πως, έστω με αντιφάσεις και καθυστερήσεις, η Ευρωζώνη έδειξε ότι μπορεί να αντιδρά και να αντιδρά πολιτικά. Εμείς πάντα μιλούσαμε για την ανάγκη πολιτικής διαπραγμάτευσης για τη βιωσιμότητα και την επιμήκυνση και χθες ο κ. Γιούνγκερ ήταν ακριβής. Ξεκίνησε τη συνέντευξη λέγοντας «λάβαμε μια πολιτική απόφαση για τα θέματα αυτά».

3. Τρίτο, είναι αναμφίβολα θετικό το ότι έχουμε επιτέλους την εκταμίευση των δόσεων του Ιουνίου. Και μιλάμε πάντα για τις δόσεις του 2012. Τα 31,5 δισ. ευρώ ήταν η δόση του Ιουνίου. Ανάμεσα στο Μάρτιο και το Μάιο, υπό συνθήκες προεκλογικής εκκρεμότητας, η χώρα πήρε 75 δισ. ευρώ δόση. Τώρα θα πάρουμε τα υπόλοιπα 44 δισ. ευρώ και αυτά είναι βεβαίως πολύ σημαντικά γιατί θα απομένουν έως το τέλος του προγράμματος μόνο άλλα 45 δισ. ευρώ. Έχει λοιπόν πολύ μεγάλη σημασία η εκταμίευση, έχει πολύ μεγάλη σημασία να πέσει χρήμα στην αγορά, έχει πολύ μεγάλη σημασία να ολοκληρωθεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, ως προστασία των καταθέσεων και της δυνατότητας για δάνεια, άρα της προστασίας της πραγματικής οικονομίας.

4. Τέταρτο σημείο: Επιβεβαιώθηκε ρητά το κεκτημένο του Φεβρουαρίου του 2012, του Eurogroup της 21ης Φεβρουαρίου, για κάλυψη της Ελλάδας από τους εταίρους της, όχι μέχρι το τέλος του προγράμματος, αλλά μέχρι την επάνοδο της Ελλάδος στις αγορές, όποτε κι αν επιτευχθεί αυτή, το 2020 ή το 2022. Είναι πολύ σημαντικό αυτό.

Και βεβαίως, το ακόμη σημαντικότερο, η επιβεβαίωση και η επικαιροποίηση της βιωσιμότητας του χρέους με τους τρόπους που λέμε επίμονα εδώ και μήνες σε όλη την προεκλογική περίοδο. Υιοθέτησε το Eurogroup αυτά που έχουμε πει άπειρες φορές.
Είχαμε μείωση επιτοκίων στο αρχικό ελληνικό δάνειο, παράταση του χρόνου λήξης του δανείου του EFSF, παράταση της περιόδου χάρητος στην πληρωμή των τόκων, μείωση της προμήθειας του EFSF, μεταφορά των κερδών των κεντρικών τραπεζών των κρατών-μελών από το πρόγραμμα SMP, το πρόγραμμα παρεμβάσεων δηλαδή, για τη στήριξη των χωρών μελών.

Το Φεβρουάριο είχαμε πάρει τα κέρδη τους από το άλλο πρόγραμμα, από το πρόγραμμα ANFA, από το επενδυτικό χαρτοφυλάκιο και ξέραμε ότι θα πάρουμε, όταν έρθει η στιγμή και τα κέρδη από το άλλο χαρτοφυλάκιο.

Και βεβαίως αυτό σημαίνει μείωση του ετήσιου κόστους εξυπηρέτησης, κάτι το οποίο είναι πάρα πολύ ελαφρυντικό και ανακουφιστικό για τον προϋπολογισμό, ενώ μένει ανοιχτή η πιθανότητα και περαιτέρω μειώσεων. Και αυτό είναι κάτι που το κρατάμε, γιατί όλα έχουν τη στιγμή τους.

5. Πέμπτο σημείο: Δέσμευση του Eurogroup, έστω σε επίπεδο υπουργών, έστω για τους 17 της Ευρωζώνης, αλλά σημαντική δέσμευση για αυξημένους πόρους στην Ελλάδα από τα διαρθρωτικά ταμεία, δηλαδή από το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο. Είναι η διαπραγμάτευση που απέτυχε στη Σύνοδο Κορυφής της προηγούμενης Πέμπτης και παραπέμφθηκε για το Φεβρουάριο. Η Ελλάδα πηγαίνει το Φεβρουάριο με ένα πολύ σημαντικό πολιτικό επιχείρημα από το χθεσινό Eurogroup, κάτι που το ζητούσαμε μιλώντας πάντα για αναπτυξιακό πακέτο που πρέπει να συνοδεύει τη λύση.

6. Και βεβαίως τώρα είναι η ώρα της στροφής στην πραγματική οικονομία και την ανάπτυξη, τώρα αρχίζουν να ανατρέπονται τα αρνητικά στερεότυπα, όχι χάρη σε οποιονδήποτε άλλον, αλλά χάρη στις θυσίες των Ελλήνων πολιτών, και τώρα αρχίζει να αλλάζει το κλίμα. Αυτό που πάντα λέγαμε: το ήμισυ του παντός στην οικονομία είναι η ψυχολογία και το κλίμα, το επικοινωνιακό πλαίσιο. Να σταματήσουν οι θανατηφόρες δηλώσεις οι οποίες χθες δεν έγιναν. Δεν είπε κανείς χθες «περιμένουμε την έκθεση της τρόικας», δεν είπε κανείς ότι «η Ελλάδα θα είναι στο ευρώ αν τηρεί τις υποχρεώσεις της». Αυτά δεν υπήρξαν χθες.

Τώρα, υπάρχουν και τα σημεία που χρειάζονται προσοχή:

1. Το πρώτο, το κορυφαίο είναι η επαναγορά ομολόγων στην δευτερογενή αγορά που είναι το ήμισυ της βιωσιμότητας, τα 20 από τα 40 δισ. ευρώ.

• Πρέπει να προσέξουμε να μην θιγεί η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, να μην χρειαστούμε περαιτέρω κεφάλαια.
• Πρέπει να προσέξουμε να μην θιγούν τα ασφαλιστικά ταμεία.
• Πρέπει να προσέξουμε να μη θιγούν ξανά οι ομολογιούχοι. Ήταν χθες μια ευκαιρία να τεθεί το ζήτημα αυτό. Κακώς στρέφονται εναντίον μας γιατί είχαμε μιλήσει με πολύ μεγάλη ειλικρίνεια. Αγωνιστήκαμε, παρακαλέσαμε, πιέσαμε να εξαιρεθούν. Υπήρξε τοίχος. Θα έρθει η ώρα της λύσης και με φορολογικά και με άλλα μέτρα.
• Και τώρα που θα συζητήσουμε λεπτομερώς για την επαναγορά. Πρέπει να τεθεί το ζήτημά τους γιατί έχουν δίκιο σε σχέση με την προστασία των καταθετών στις ελληνικές τράπεζες. Είναι αδικημένοι από την άποψη αυτή προφανώς.

2. Δεύτερον: Πρέπει να διαφυλαχτεί η προοπτική αύξησης της ρευστότητας. Υπολογίζουμε πολύ στη ρευστότητα. Δεν πρέπει να μειωθεί η ρευστότητα επειδή θα χρησιμοποιηθούν κονδύλια του προγράμματος για άλλους σκοπούς, όπως είναι η επαναγορά. Πρέπει να πέσουν τα λεφτά στην αγορά.

3. Το τρίτο είναι ότι στην πραγματικότητα τιτλοποιούνται και προεξοφλούνται έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις για να μπορέσουμε να αντλήσουμε πόρους για την επαναγορά. Άρα, έχουμε πολλές δεσμεύσεις στο χρονοδιάγραμμα και τους στόχους σε σχέση με τις ιδιωτικοποιήσεις.

4. Και βέβαια, το τελευταίο από τα σημεία που θέλουν μεγάλη προσοχή: ο δεσμευμένος λογαριασμός. Δεν έθιξαν την αξιοπρέπεια της Ελλάδας, γιατί είχαμε αγωνιστεί γι’ αυτό. Θυμάστε όταν είχαμε αποκαλύψει το έγγραφο της γερμανικής κυβέρνησης για να διευκολύνουμε τη χώρα στη διαπραγμάτευση. Και ο λογαριασμός τηρείται εδώ στην Τράπεζα της Ελλάδος, αλλά βεβαίως η εποπτεία έξωθεν είναι πολύ αυστηρή και τα ορόσημα της εκταμίευσης επίσης ασφυκτικά, ιδίως για τα 10 δισ. ευρώ του πρώτου τριμήνου του 2013 που είναι λεφτά των δόσεων του 2012.

Άρα έχουμε μια καλή γενική εικόνα, έχουμε μια νέα αφετηρία, έχουμε πολλά θετικά, έχουμε και πολλά που πρέπει να προσέξουμε με τεχνικές λεπτομέρειες οι οποίες έχουν τη σημασία τους.

Αφετηρία όλης αυτής της διαπραγμάτευσης ήταν και είναι το κεκτημένο του Φεβρουαρίου. Σας μίλησα γι’ αυτό. Τότε είχε διαμορφωθεί η μακροοικονομική εξίσωση, πρωτογενές πλεόνασμα 4,5% συν θετικός ρυθμός ανάπτυξης 2,6% = βιώσιμο χρέος, βιώσιμη χώρα. Αυτό τέθηκε υπό αμφισβήτηση, γιατί για πολλοστή φορά η τρόικα διεψεύσθη στις προβλέψεις της για την ύφεση και γι’ αυτό είχαμε βάλει τη ρήτρα ύφεσης η οποία οδηγούσε στην επιμήκυνση.

Σας θυμίζω όμως ότι τότε πήραμε τα 240 δισ. ευρώ - 130 δισ. ευρώ επιπλέον - με πολύ καλύτερους όρους από πλευράς χρόνου, επιτοκίων, περιόδου χάρητος. Κουρέψαμε 110 δισ. ευρώ χρέους, διαμορφώσαμε την έννοια της βιωσιμότητας η οποία έγινε καθοριστική. Άρα όλοι δέχονται ότι πρέπει να προστατευτεί η βιωσιμότητα. Και βέβαια πήραμε τα 75 δισ. ευρώ σχεδόν αμέσως.

Έγιναν αυτά που έγιναν τους 9 μήνες και έχει σημασία να θυμηθούμε ποιο ήταν το στρατηγικό πλαίσιο που πρότεινε το ΠΑΣΟΚ προεκλογικά:

• Εμείς βάλαμε στη συζήτηση το στόχο της επιμήκυνσης της περιόδου δημοσιονομικής προσαρμογής. Εμείς το προτείναμε και έγινε εθνική στρατηγική.
• Εμείς λέγαμε ότι πρέπει να επικαιροποιηθεί η βιωσιμότητα του χρέους, με τους τρόπους αυτούς που τελικά αποφάσισε το Eurogroup.
• Εμείς μιλούσαμε για αναθεώρηση της σύμβασης σε συμφωνία με τους θεσμικούς εταίρους και πιστωτές και όχι φυσικά για μονομερές μορατόριουμ, ή καταγγελία.
• Εμείς μιλούσαμε ανοιχτά για περικοπές δαπανών 11,5 δισ. ευρώ που θέλαμε να μην είναι οριζόντιες και να είναι απλωμένες στο χρόνο λόγω της επιμήκυνσης.
• Κι εμείς ξέραμε ότι εφόσον θέλαμε κυβέρνηση συνεργασίας των φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων. Θα έχουμε ένα εσωτερικό συμβιβασμό με τους εταίρους τους κυβερνητικούς. Κι εφόσον θα πάμε σε συμφωνημένη λύση με τους Ευρωπαίους, ένα συμβιβασμό με τους Ευρωπαίους και το ΔΝΤ.

Τι προτείναμε για τη διαπραγμάτευση μετά τις εκλογές και το σχηματισμό της κυβέρνησης;

• Να αξιοποιήσουμε το momentum και το μήνυμα των εκλογών.
• Να αποκαταστήσουμε το μακροοικονομικό πλαίσιο.
• Να έχουμε πλαίσιο αναφοράς μακροοικονομικό και πολιτικό.
• Να επιδιώξουμε πολιτική συμφωνία για επιμήκυνση, βιωσιμότητα και αναπτυξιακό πακέτο.

Έγιναν αυτά. Θα ήταν ακόμη καλύτερα αν είχε γίνει και η εθνική ομάδα διαπραγμάτευσης, αλλά θα χρειαστεί και στο μέλλον. Γι’ αυτό την Κυριακή επέμενα στην ανάγκη να στρατευτούν οι σύμβουλοι της ελληνικής κυβέρνησης, οι νομικοί και οι χρηματοοικονομικοί. Πώς θα κάνουμε την επαναγορά; Με αυτούς θα την κάνουμε.

• Υποστηρίξαμε την επιλογή να προταχθεί η εξειδίκευση και η ψήφιση των μέτρων.
• Στηρίξαμε με κάθε τρόπο στις επαφές με την τρόικα. Δεν φοβόμαστε να συναντήσουμε την τρόικα και να διαπραγματευτούμε.
• Σε συνεχείς επαφές με τους Ευρωπαίους σοσιαλιστές.
• Πέντε μήνες επισημαίναμε πάντα ότι η παράταση αυτή είναι τεχνητή εκ μέρους της τρόικας για να μας φέρουν στο αμήν.
• Και βέβαια είχαμε πολύ συγκεκριμένες προτάσεις για τα μέτρα. Προσέξτε. Ήταν λάθος να λες εκ προοιμίου ότι είσαι άνευ όρων, υπέρ οποιονδήποτε μέτρων. Αυτό αποδυναμώνει τη διαπραγμάτευση. Ήταν και είναι λάθος να θέτεις αποσπασματικές κόκκινες γραμμές, ατομικές ή κομματικές.

Αυτό που χρειάζεται και αυτό που κάναμε είναι σοβαρή διαπραγμάτευση μέχρι το τέλος και συνεχής πίεση για μέτρα ισορροπημένα και κατά το δυνατόν όχι οριζόντια και υποβάλλαμε πολύ συγκεκριμένες προτάσεις. Με κορυφαίο σημείο αυτά που έχουμε πει για τους ανάπηρους, που θέλουμε να τα διασφαλίσουμε και τώρα που η πράξη νομοθετικού περιεχομένου δημιουργεί προβλήματα στα όσα έχουμε συμφωνήσει πολιτικά.

Όμως έπρεπε να κάνουμε -και πάντα αυτό λέγαμε- μια τελική συνολική πολιτική εκτίμηση. Αυτό υπαγόρευε η ευθύνη απέναντι στη χώρα και ποτέ δεν ταλαντευτήκαμε, όταν πρόκειται για θέματα εθνικής ευθύνης.

Ταυτόχρονα, εκεί που θέλουμε να είμαστε πολύ συγκεκριμένοι, παίρνουμε την πρωτοβουλία να καταθέσουμε πρόταση νόμου για το Ταμείο Αλληλεγγύης Γενεών από τους υδρογονάνθρακες, για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, τώρα για πλήρη  υγειονομική κάλυψη ανασφάλιστων και ιδίως των ανέργων και μετά την έξοδό τους από το Ταμείο ανεργίας.

Μπορούμε να συγκρίνουμε τώρα τους τρεις μεγάλους γύρους διαπραγματεύσεων:

του πρώτου Μνημονίου, του δεύτερου και τον τελευταίο.

Μήπως είχαμε κάποιο δίκαιο όταν μιλούσαμε για την ανάγκη πολιτικής διαπραγμάτευσης ως προς τη βιωσιμότητα, την επιμήκυνση και το αναπτυξιακό πακέτο;

Μήπως ήταν υπερβολικά απλουστευτική η σκέψη ότι μόλις ψηφίσουμε τα μέτρα, θα λυθούν αυτομάτως όλα τα προβλήματα;

Ο καθένας καλείται να κάνει τώρα μια πιο ψύχραιμη και πιο δίκαιη αξιολόγηση.

Παρακολουθούμε με χαρά την καμπύλη της στάσης άλλων κομμάτων. Για τη Νέα Δημοκρατία δεν θέλω να μιλήσω ιδιαιτέρως γιατί όπως και με τη ΔΗΜΑΡ είμαστε οι εταίροι ενός κυβερνητικού σχήματος με μακρά προοπτική, γιατί η χώρα χρειάζεται χρόνο για να πετύχει το στόχο της.

Μερικά πράγματα όμως δεν μπορούμε να τα ξεχνάμε:

• Εάν δεν είχε δημιουργηθεί το ετερόκλητο αντιμνημονιακό μέτωπο της πρώτης περιόδου, δεν θα είχαν ελευθερωθεί οι δυνάμεις οι οποίες τώρα είναι ανεξέλεγκτες και στην πραγματικότητα εκφασίζουν την κοινωνία.
• Αγωνιζόμασταν να πείσουμε ότι πρέπει να γίνει μερική περικοπή των επικουρικών συντάξεων το Φεβρουάριο για να ψηφίσουμε το πακέτο του Φεβρουαρίου και τι σχέση είχε εκείνο με την περικοπή συντάξεων που αναγκαστήκαμε να κάνουμε τώρα.
• Για την ιστορία των ομολογιούχων και τις εύκολες υποσχέσεις μίλησα.
• Ποιος δεν θα ήθελε ανάπτυξη αντί περικοπών; Αποδεικνύεται ότι δεν είναι εύκολο, ότι η δημοσιονομική εξυγίανση και η ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών είναι η πρώτη προϋπόθεση της ανάπτυξης. Ισοδύναμα μέτρα δεν υπάρχουν με ευκολία, και βέβαια τώρα όλοι έχουν ωριμάσει περισσότερο.

Το ίδιο ισχύει και με τους φίλους μας της ΔΗΜΑΡ: Κατά του Μνημονίου, απαγκίστρωση, συμμετοχή στην Κυβέρνηση, «παρών» στα μέτρα, ναι στον προϋπολογισμό. Εντάξει τα αντιλαμβανόμαστε όλα. Γιατί πρέπει να έχουμε ένα εθνικό στρατηγικό στόχο.

Από την άλλη μεριά έχουμε μια Αντιπολίτευση μίζερη. Στεναχωρήθηκε σήμερα πάρα πολύ ο κ. Τσίπρας γιατί χτες πήγε καλά η χώρα στο Eurogroup κι έχει μια νέα αφετηρία. Εξέφρασε την απογοήτευσή του στη σημερινή δήλωση, γιατί επενδύουν στο αδιέξοδο, επενδύουν στο θάνατο της χώρας.

Αλλά αν ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ πρώτο κόμμα τον Ιούνιο τι θα έκανε; Ποια διαπραγμάτευση; Την απειλή του ολοκαυτώματος; Το momentum της εφόδου -του το είπα, στη συζήτηση για τον προϋπολογισμό- χάθηκε οριστικά. Δεν υπάρχουν σύμμαχοι, δεν υπάρχει στρατηγική, δεν υπάρχει αντιπρόταση. Εκτός αν είναι όντως σοβαρή η πρότασή του για Κυβέρνηση συνεργασίας με τους «Ανεξάρτητους Έλληνες» του κ. Καμμένου.

Ποια είναι η θέση τους η τελική για την ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών; Είναι καλός ή κακός τελικά ο νόμος εναντίον του οποίου διαμαρτύρονται οι διοικήσεις γιατί υπάρχει αυστηρή εποπτεία του κράτους και των ευρωπαϊκών θεσμών; Τον Ιούλιο είχε ταχτεί υπέρ της απ' ευθείας ανακεφαλαιοποίησης των Τραπεζών από το EFSF. Αν η ανακεφαλαιοποίηση γίνει απ' ευθείας, το EFSF διοικεί τις Τράπεζες και ορίζει τις Διοικήσεις.

Τελικά, στον προϋπολογισμό μας είπε ότι θέλει από το ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας να γίνεται ο έλεγχος, αλλά τα λεφτά του ελληνικού Ταμείου προέρχονται από το ευρωπαϊκό Ταμείο.

*******

Τώρα το κρίσιμο είναι να δούμε, όπως είπα και στον προϋπολογισμό, τους όρους της εθνικής ανάκαμψης και ο πρώτος όρος είναι να έχουμε μια Κυβέρνηση που λειτουργεί με σταθερότητα και προοπτική, με ορίζοντα τετραετίας, με καθαρούς κανόνες λειτουργίας που αφορούν και την Κυβέρνηση, αλλά κυρίως την κοινοβουλευτική πλειοψηφία των τριών Κομμάτων. Πλήρης συνεννόηση για τις νομοθετικές πρωτοβουλίες. Δεν μπορούν να έχουν ξανά θέση φαινόμενα τύπου ιθαγένειας. Στο φορολογικό η συζήτηση πρέπει να γίνει εις βάθος διότι δεν μπορεί να έχουμε ένα νέο φορολογικό νόμο που θέτει στο στόχαστρο τα παιδιά, τις οικογένειες με παιδιά. Αυτά είναι αδιανόητα πράγματα.

Οι εξαγγελίες πρέπει να γίνονται σε συνεννόηση. Ζήσαμε ένα τέτοιο πρόβλημα στην υπόθεση των υπερχρεωμένων νοικοκυριών και του ΤΕΙΡΕΣΙΑ αλλά έχουμε πολλά άλλα θέματα.

Υπάρχουν θέματα που επείγουν και δεν αφορούν την οικονομική πολιτική, αλλά αφορούν το έθνος:

• Έχουμε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. Ο κ. Νίμιτς υπέβαλλε νέο υπόμνημα για το ζήτημα των Σκοπίων και πρέπει να συζητήσουμε. Υπάρχει πάντα το θέμα της ΑΟΖ και της αξιοποίησης της δουλειάς που έχουμε κάνει για τις έρευνες στους υδρογονάνθρακες.
• Έχουμε πολύ σοβαρά θέματα θεσμών με κορυφαίο το ζήτημα της Δικαιοσύνης.
• Έχουμε θέματα εκλογικού συστήματος.
• Έχουμε θέματα που συνδέονται με την αναθεώρηση του Συντάγματος από το 2013 και μετά που πρέπει να πάρουμε γενναίες ριζοσπαστικές πρωτοβουλίες, οι οποίες υπερβαίνουν τον κλασικό ορίζοντα μέσα στον οποίο σκεφτόμαστε την περίοδο της μεταπολίτευσης. Πρέπει να σκεφτούμε με άλλους όρους πιο πρωτότυπους και αυτό αφορά και το κοινοβουλευτικό σύστημα διακυβέρνησης που θέλει ριζική ανανέωση και μιλάω χρόνια για την ανάγκη μιας μετα-αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας.
• Και βέβαια έχουμε να αντιμετωπίσουμε ένα οξύτατο φαινόμενο ρατσιστικής, φασιστικής, ξενοφοβικής βίας. Έχουμε στη Βουλή ένα αντισυνταγματικό Κόμμα, που είναι η «Χρυσή Αυγή», ναζιστικό, φιλοχουντικό, προκλητικό. Εδώ η δημοκρατία είναι αντιμέτωπη με τον πυρήνα της. Γιατί είναι ανεκτική και γενναιόδωρη η δημοκρατία, αλλά πρέπει και να αμύνεται. Και όταν έχεις απέναντί σου ένα αντισυνταγματικό Κόμμα, πρέπει να βρεις τρόπους να αντιμετωπίσεις το φαινόμενο αυτό.

Αλλά το πρώτο που ρωτάνε ξένοι εταίροι, επενδυτές, δημοσιογράφοι από τα διεθνή Μέσα Ενημέρωσης είναι: «Αντέχει η Κυβέρνηση;». Η δική μας απάντηση είναι: «Ναι» και έχουμε κάνει πολύ δουλειά κι έχουμε υποστεί και νέα θυσία κομματική προσφάτως για να αντέξει η Κυβέρνηση αυτή και να έχει δεδηλωμένη πλειοψηφία στη Βουλή. Πλειοψηφία θετική, όχι έμμεση.

Τώρα έχουμε μπροστά μας τις κυρώσεις των πράξεων νομοθετικού περιεχομένου και πρέπει πια να επανέλθουμε σε φυσιολογικούς ρυθμούς. Δεν γίνονται όλα με πράξεις νομοθετικού περιεχομένου και στον κυρωτικό νόμο πρέπει να γίνουν οι αναγκαίες διορθώσεις.

Η Βουλή θα κληθεί να ψηφίσει για πολύ σημαντικά θέματα που αφορούν το ΕΣΠΑ, τους οδικούς άξονες για παράδειγμα. Θα κληθεί να ψηφίσει κυρωτικούς νόμους για ιδιωτικοποιήσεις όπου χρειάζεται. Έχουμε την εφαρμογή των διαρθρωτικών αλλαγών, έχουμε την εκτέλεση του προϋπολογισμού, έχουμε αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, ζητήματα κοινωνικής συνοχής. Σας μίλησα για παράδειγμα για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά και τους ανασφάλιστους. Κυρίως πρέπει να έχουμε ρυθμό και προοπτική.

Πρέπει να επικαιροποιηθεί η προγραμματική συμφωνία των τριών Κομμάτων. Θέλουμε τη ΔΗΜΑΡ ως ισότιμο κυβερνητικό εταίρο, παρ' ότι δεν ψήφισε τα μέτρα αλλά πρέπει να το πάρει απόφαση. Υπάρχει ένα κόστος όταν διαχειρίζεσαι την ευθύνη της διακυβέρνησης και την ευθύνη της κρίσης.

Τι θα συνέβαινε αν το ΠΑΣΟΚ ακολουθούσε μια παρόμοια γραμμή; Πρέπει να αποκτήσουμε κουλτούρα κυβερνήσεων συνεργασίας, να μην δίνουμε σημασία στην κουτσομπολίστικη, παραπολιτική προσέγγιση.

Πέντε δημοσιογράφοι κακής ποιότητας έχουν αναλάβει εργολαβικά σε κάποιες εφημερίδες και κάποια λεγόμενα social media την κατεδάφιση της αυτοπεποίθησης του ΠΑΣΟΚ. Μην τροφοδοτείτε αυτή τη λογική, μην τους κάνετε τη χάρη.

Η πολιτική θα κατισχύσει της παραπολιτικής και του δημοσιογραφικού παρασιτισμού. Οι δε εκδοτίσκοι πρέπει να ξέρετε, είναι τρισχειρότεροι των παλαιών εκδοτών.

Το ζήτημα για μας είναι η μοίρα της χώρας, η αποτελεσματική και εμπρόθεσμη εφαρμογή του προγράμματος, η μεταρρυθμιστική πανστρατιά, η εθνική συστράτευση. Σας θυμίζω τι είπαμε στη Βουλή: Το ΠΑΣΟΚ κατέβηκε μαζί με τη χώρα, θα ανέβουμε μαζί με τη χώρα. Γιατί είμαστε ο εγγυητής της κυβερνητικής και εθνικής σταθερότητας.

Το βάρος που κουβαλάμε είναι δυσανάλογο. Φάνηκε και τώρα στην ψηφοφορία για τα μέτρα. Όμως, το μέγεθος της ευθύνης είναι ανάλογο με το μέγεθος της προοπτικής. Δυσανάλογα αρνητικό βάρος, αλλά και δυσανάλογα με την καλή έννοια του όρου μεγάλη προοπτική.

Έτσι μπαίνουμε τώρα, που έχουμε τη νέα αφετηρία και την απόφαση του Eurogroup στην τελική ευθεία για το συνέδριο του Φεβρουαρίου.

Έχουμε καθαρή θέση για την πορεία της χώρας, καθαρή θέση για τη φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ και τώρα μπορούμε να προχωρήσουμε, γιατί όταν έχεις εθνικές προτεραιότητες ζωτικές, δεν μπορείς να προτάσσεις προτεραιότητες παραταξιακές.

• Προχωράμε σε ένα ΠΑΣΟΚ εκφραστή των προοδευτικών, δημιουργικών δυνάμεων της ελληνικής κοινωνίας.
• Σε ένα ΠΑΣΟΚ εκφραστή της σύγχρονης ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας που αγωνίζεται και αυτή να αυτοπροσδιοριστεί.
• Σε ένα ΠΑΣΟΚ εκφραστή της ανάγκης μεταρρύθμισης της χώρας σε όλα τα επίπεδα ώστε αυτή να γίνει κανονική. Κανονική χώρα, κανονική οικονομία, κανονικό κράτος, κανονική κοινωνία.

Το ΠΑΣΟΚ είναι ένα ανοιχτό, θεσμικό, συλλογικό, δημοκρατικό, αποπροσωποποιημένο κόμμα. Ανοιχτό σε όλα τα πρόσωπα, σε όλες τις κινήσεις. Ανοιχτό όχι μόνο στη στρατηγική συνεργασία, αλλά και στη συμπόρευση με τη ΔΗΜΑΡ. Γι' αυτό είμαστε έτοιμοι για συμμετοχή σε κάθε διάλογο, σε κάθε φόρουμ διαλόγου. Και θα αξιοποιήσουμε και τις δυνατότητες που έχει το ΙΣΤΑΜΕ από την άποψη αυτή.

Βεβαίως, το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ συντακτικού χαρακτήρα, δεν είναι το τελευταίο, αλλά το πρώτο μιας νέας εποχής. Η πρόσκληση συμμετοχής που έχω απευθύνει αφορά τους πάντες χωρίς εξαιρέσεις, χωρίς αποκλεισμούς. Βεβαίως τους πάντες που πιστεύουν στην προοπτική της Παράταξης και θέλουν να τη συνδιαμορφώσουμε. Στους πάντες, που δεν θέλουν να αποφύγουν τη δημόσια έκθεσή τους ως στελέχη του ΠΑΣΟΚ. Αυτό αφορά και τα αριστίνδην μέλη που προβλέπει το Καταστατικό, που πρέπει να αναγραφτούν και να είναι ΠΑΣΟΚ και πολύ περισσότερο τα μέλη της ΚΟΕΣ.

Δεν υπάρχει κανένας αποκλεισμός. Χρειάζεται όμως μια σχέση πολιτικής αξιοπρέπειας, ειλικρίνειας, εντιμότητας και καθαρότητας και μεταξύ μας και με τους πολίτες. Έχουμε άλλωστε πρόσφατο μητρώο μελών που πήγαν και ψήφισαν με πολύ άσχημες συνθήκες στις 18 Μαρτίου στη διαδικασία εκλογής του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ. Το συνέδριο είναι η συνέχεια της διαδικασίας αυτής.

Συγκροτούμε την Εθνική Οργανωτική Επιτροπή του Συνεδρίου η οποία αποτελείται από την Κεντρική Οργανωτική Επιτροπή:

• με όλους τους βουλευτές, τους ευρωβουλευτές,
• το Εθνικό Συμβούλιο που είχε εκλεγεί από το προηγούμενο συνέδριο όπως συνεδρίασε τελευταία φορά για την έγκριση των ψηφοδελτίων μας, με τα μέλη του που είναι ΠΑΣΟΚ και δεν αποχώρησαν, δεν στρατεύτηκαν με άλλα Κόμματα.
• Η προηγούμενη Κοινοβουλευτική Ομάδα του 2009, η ηρωική, που έδωσε τη μεγάλη μάχη να κρατηθεί η χώρα όρθια, θα είναι μέσα.
• Η εθνική αντιπροσωπεία της Νεολαίας ΠΑΣΟΚ και της σπουδάζουσας,
• οι Γραμματείς των Νομαρχιακών και Περιφερειακών Επιτροπών και των Τομέων μας και οι υπεύθυνοι της περιφερειακής ανασύστασης,
• οι ηγεσίες των τριτοβάθμιων κοινωνικών και συνδικαλιστικών Οργανώσεων και της Αυτοδιοίκησης,
• η στελέχωση του ΙΣΤΑΜΕ,
• στελέχη της νέας γενιάς από επιστημονικά και κοινωνικά Κινήματα,
• η Μονάδα Ανάπτυξης Πολιτικών και η Μονάδα Επικοινωνιακής Στήριξης,
• στελέχη από κινήσεις και πρωτοβουλίες στο χώρο της Κεντροαριστεράς που το θέλουν.
• Και επίσης έχουμε τις Νομαρχιακές Οργανωτικές Επιτροπές και σε κάθε Περιφέρεια τις Περιφερειακές, όπου έχουμε επιπλέον μέσα όχι μόνο τα μέλη της ΚΟΕΣ του αντίστοιχου νομού και της αντίστοιχης Περιφέρειας, αλλά και τα ενεργά μέλη των Νομαρχιακών και Περιφερειακών Επιτροπών,
• τους υποψηφίους μας που έδωσαν τη μάχη του Μαΐου και του Ιουνίου,
• τους Δημάρχους,
• τους επικεφαλής των δημοτικών Παρατάξεων,
• τους περιφερειακούς συμβούλους,
• τους επικεφαλής των Δευτεροβάθμιων επαγγελματικών κοινωνικών επιστημονικών παραγωγικών οργανώσεων που είναι ΠΑΣΟΚ, έτσι ώστε η κάθε Νομαρχιακή Επιτροπή να έχει τη δυνατότητα να ορίσει τις δημοτικές Οργανωτικές Επιτροπές συνεδρίου και να έχουμε μια πλήρη ραχοκοκαλιά του Κόμματος μέχρι το συνέδριο.

Γιατί μετά όλα τα όργανα θα είναι φυσικά αιρετά. Έχει πολύ μεγάλη σημασία από το Σάββατο και μετά που θα κληθεί σε πρώτη συνεδρίαση η ΚΟΕΣ να μπούμε όλοι στη μάχη αυτή. Ούτως ή άλλως, όλοι όσοι είστε εδώ και σίγουρα όλη η Κοινοβουλευτική μας Ομάδα και όλα τα προβεβλημένα στελέχη μας και όλα τα νέα στελέχη που έχουν όρεξη, θα είναι και μέλη της Γραμματείας της ΚΟΕΣ που θα έχει αυξημένες ευθύνες, γιατί πρέπει να καθοδηγήσουμε και να οργανώσουμε τις ομάδες δουλειάς που θα προετοιμάσουν το σχέδιο διακήρυξης, το κείμενο του εθνικού σχεδίου ανασυγκρότησης. Ήδη γίνεται πάρα πολύ δουλειά από μια ομάδα εντυπωσιακή σε όγκο και δυναμισμό 65 νέων επιστημόνων.

• Πρέπει να έχουμε το νέο Καταστατικό, πρέπει να οργανώσουμε το διάλογό μας και ηλεκτρονικά αλλά και συμβατικά. Εκεί που βλέπεις τον άλλον και του μιλάς κοιτώντας τον στα μάτια.

• Έχει πολύ μεγάλη σημασία να πάρουμε τις πρωτοβουλίες που έχουμε πει για τη συνάντηση των Σοσιαλιστών του νότου, για τα ζητήματα ασφάλειας, αντιμετώπισης της ρατσιστικής βίας στην οποία αναφέρθηκα, να οργανώσουμε τις περιφερειακές μας συγκεντρώσεις γιατί χωρίς περιφερειακή αναπτυξιακή ταυτότητα η χώρα δεν πορεύεται.

• Να δούμε πώς θα θέσουμε επί τάπητος τα θέματα του συστήματος διακυβέρνησης και της αναθεώρησης.

• Έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία να πάρουμε πρωτοβουλίες που υπερβαίνουν τη συζήτηση στενά για το δημοσιονομικό και οικονομικό πρόβλημα της χώρας.

• Έχει πολύ μεγάλη σημασία σήμερα να στείλουμε αυτό το μήνυμα προς την κοινωνία, προς τον ελληνικό λαό πως οι θυσίες του πιάνουν τόπο, πως έχουμε τώρα ένα εφαλτήριο, μια νέα αφετηρία και πρέπει να κάνουμε αυτή τη μεγάλη εθνική αντεπίθεση και προς τους οπαδούς τους ψηφοφόρους της Παράταξης τα στελέχη μας σε όλη την Ελλάδα και στον απόδημο Ελληνισμό, στα στελέχη μας στη Νεολαία, στα Πανεπιστήμια, στους χώρους εργασίας ότι το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ, συστρατευμένο, ενωμένο, με αυτοπεποίθηση, με αισιοδοξία, με συνείδηση των δυσκολιών.

Ένα ΠΑΣΟΚ που ξέρει να κλείνει τα μάτια και τα αυτιά όταν το περιπαίζουν και το απαξιώνουν οι εργολάβοι της αποδιάρθρωσης του πολιτικού συστήματος, το «κόμμα» της δραχμής. Και ξέρει να αγωνίζεται στο στίβο της πολιτικής αποφεύγοντας τις λάσπες της παραπολιτικής.

Εσείς, εδώ που είστε ο πυρήνας της Κεντρικής Οργανωτικής Επιτροπής, εσείς, που δίνετε τη μάχη στη Βουλή την καθημερινή μάχη της ανασύστασης, καλείστε να πάρετε αυτή την υπόθεση στα χέρια σας γιατί, όπως είπα και προηγουμένως, το ΠΑΣΟΚ πρέπει να έχει καθαρά θεσμικά χαρακτηριστικά, να λειτουργήσει υποδειγματικά σε αυτή τη μετα-μεταπολιτευτική εποχή και να παίζει, χωρίς τα βάρη και τα λάθη του παρελθόντος, τον πρωτοποριακό ρόλο που έπαιξε και το 1974 όταν υπαγόρευε το μοντέλο οργάνωσης όλου του πολιτικού συστήματος.

Τώρα πάλι πρέπει να κάνουμε το ίδιο ξεκινώντας εμείς, αλλά τώρα πια πρέπει να ενσωματώσουμε στο μοντέλο κομματικής οργάνωσης όλη την εμπειρία που έχουμε αποκτήσει, που είναι μια εμπειρία σε πολύ μεγάλο βαθμό θετική, αλλά και σε πολύ μεγάλο βαθμό αρνητική.

Και έχει πολύ μεγάλη σημασία να υπερβούμε τα αρνητικά για να μπορέσουμε να ξανασυζητήσουμε με τους ανθρώπους, οι οποίοι σιγά-σιγά θα πάψουν να καταλογίζουν τα πάντα στο ΠΑΣΟΚ. Ο αποδιοπομπαίος τράγος της μεταπολίτευσης, το ΠΑΣΟΚ, ακολουθείται και από άλλους αποδιοπομπαίους τράγους που είναι κόμματα, πρόσωπα, θεσμοί και τελικά γίνεται ένα κοπάδι από αποδιοπομπαίους τράγους που οδηγεί τη χώρα σε ιστορικό αδιέξοδο.

Και εμείς λοιπόν πρέπει να αντιδράσουμε και θα αντιδράσουμε παίρνοντας στα χέρια μας τη μεγάλη υπόθεση της μοίρας του τόπου.

Σας ευχαριστώ πολύ. -

 

2012--11-27. Ομιλία στη συνεδρίαση K.O. πολιτικής & οργανωτικής γραμματείας from Evangelos Venizelos on Vimeo.

 

• Προηγούμενο
• Επόμενο