Αθήνα, 9 Σεπτεμβρίου 2012

Δευτερολογία Ευάγγελου Βενιζέλου, Προέδρου του ΠΑΣΟΚ,
στην εκδήλωση με θέμα: «Μια κερδισμένη και όχι μία χαμένη γενιά»
στη Θεσσαλονίκη

Θέλαμε να δείξουμε ότι υπάρχει η άλλη εκδοχή και η άλλη δυνατότητα και νομίζω ότι τα καταφέραμε. Στον πρόλογό μου ασχολήθηκα με τα κλασικά θέματα, τα οποία είναι βεβαίως θεμελιώδη, γιατί πρέπει να ξεπεράσουμε τη δημοσιονομική κρίση, πρέπει να σταθούμε στα πόδια μας, πρέπει να διαμορφώσουμε τις προϋποθέσεις για ένα νέο εθνικό παραγωγικό μοντέλο, πρέπει να θέσουμε σε κίνηση το Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης.

Όμως, δεν μπορεί να γίνει τίποτα αν δεν υπάρχει η πρωταρχική προϋπόθεση. Η πρωταρχική προϋπόθεση είναι ο άνθρωπος. Έχω μιλήσει πολλές φορές για τη γη και τους ανθρώπους, που είναι οι ενδογενείς πόροι για την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα της χώρας.

Έχω πει πολλές φορές ότι η γη μας πηγαίνει παντού. Μας πηγαίνει από τα έγκατά της που είναι ο ορυκτός πλούτος, που είναι οι αρχαιολογικοί θησαυροί, που είναι η τοπογραφία, που είναι το τοπίο ,στον πολιτισμό, στο δομημένο περιβάλλον, στο ανθρωπογενές περιβάλλον. Μας πηγαίνει φυσικά στα δάση, μας πηγαίνει στις θάλασσες, στα νερά, μας πηγαίνει στην πρωτογενή παραγωγή. Μας πηγαίνει παντού, στην οικιστική ανάπτυξη που παράγει πολύ μεγάλες υπεραξίες. Αυτό είναι κάτι που δεν μπορεί να μας το στερήσει κανείς. Η γη μας και ό,τι υπάρχει μέσα και πάνω σε αυτή και ό,τι συνδέεται συνειρμικά με αυτή, είναι ένας τεράστιος εθνικός πλούτος.

Και το δεύτερο βέβαια είναι οι άνθρωποι. Οι άνθρωποι είναι τα χέρια τους, είναι το μυαλό τους, το διανοητικό κεφάλαιο, η εργατικότητα, η έμπνευση, η επιμονή, το συναίσθημα, το πάθος, η αγωνία, η ικανότητα να μετατρέπουν τη θλίψη τους σε σκέψη και βέβαια το ένστικτο επιβίωσης. Αυτό το διανοητικό κεφάλαιο είναι ένα τεράστιο όπλο στα χέρια μας και ένα συγκριτικό πλεονέκτημα λέμε.Γιατί αποδίδουμε στη φυλή μας κάποια χαρακτηριστικά που πρέπει να τα αποδείξουμε ότι υπάρχουν.

Στην ομιλία μου για την 3^η Σεπτέμβρη, την περασμένη Δευτέρα, στην Αθήνα στο Μουσείο Μπενάκη, είπα μια φράση που τη λέει κατ’ επανάληψη ο Κέινς, ότι οι ιδέες κυβερνούν τον κόσμο. Και απεδείχθη και στη σημερινή συζήτηση ότι πίσω απ’ όλα όσα ακούσατε υπάρχει μια ιδέα. Η ιδέα είναι η κινητήρια δύναμη. Είναι η υλική δύναμη των ιδεών, όπως έχει πει ο Χέγκελ, ο Μαρξ. Το έχουν πει πολλοί.

Αυτή είναι η υλική δύναμη των ιδεών. Και πρέπει να σας πω ότι η ιδέα δεν είναι αναγκαστικά κάτι μεγαλεπήβολο. Η ιδέα μπορεί να είναι κάτι πολύ μικρό, πολύ πρακτικό, πολύ συγκεκριμένο. Η ιδέα δεν χρειάζεται να είναι πάρα πολύ σοβαρή. Η καινοτομία δεν παράγεται μόνο στην υψηλή τεχνολογία. Η καινοτομία παράγεται και στα πολύ απλά πράγματα. Είναι το γνωστό παράδειγμα που θα με έχετε ακούσει κι άλλες φορές να λέω: του καστανά της Ρώμης ο οποίος σε αντίθεση με αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα, όταν αγοράζεις κάστανα σου δίνει και μια δεύτερη σακούλα κολλημένη για να βάζεις τα τσόφλια.

Είναι ένα δείγμα πολιτισμού. Είναι μια πολύ σημαντική καινοτομία για την ποιότητα ζωής και για την υπεραξία του προϊόντος. Γιατί είναι λογικό να πουλάει λίγο πιο ακριβά τα κάστανα αυτά από τα κάστανα σε μια σακούλα που δεν ξέρεις τι να κάνεις τα σκουπίδια. Άρα έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία να δούμε τι είναι αυτό που δημιουργεί την καινοτομία.

Είμαστε πολύ πίσω στους σύνθετους δείκτες καινοτομίας. Μιλάμε για τη ζώνη καινοτομίας, αλλά δεν είναι εύκολο να αποδείξεις ότι υπάρχει πραγματικό αποτέλεσμα. Δεν ξέρουμε την πληροφορία. Δεν διακινείται η πληροφορία. Αυτή τη στιγμή, όπως είπε η κα Σκαλτσα  στα ελληνικά πανεπιστήμια, στα χιλιάδες εργαστήρια τα οποία υπάρχουν, σπουδαστήρια, ινστιτούτα, στα ερευνητικά μας κέντρα της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας, μπορεί να παράγονται και να κάθονται στα συρτάρια χιλιάδες ιδέες οι οποίες είναι αξιοποιήσιμες επιχειρηματικά.

Θα μπορούσαν τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα να κάνουν τα δικά τους  start ups και  το κάνουν -σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό- και φέρνουν στην Ελλάδα σημαντική χρηματοδότηση. Aλλά η επιχειρηματικότητα θέλει και κάτι άλλο. Θέλει τσαγανό, θέλει ευελιξία, θέλει ρίσκο, θέλει κέφι, θέλει να έχεις και μια διάθεση πιο χαλαρή. «Ου σπουδάζων αλλά παίζων», λέγανε οι αρχαίοι,μπορείς να ανακαλύψεις διάφορες ιδέες. Την ιδέα με τα σαλιγκάρια, την ιδέα με το marketing των αγροτικών προϊόντων που καταλήγει στο Λονδίνο μέσα από κάτι το οποίο είναι παιχνίδι και ταυτόχρονα επιχειρηματική δραστηριότητα.

Θα μου πεις «έτσι μπορείς να οικοδομήσεις τη ζωή σου και μπορεί να φτιάξεις οικογένεια και μπορείς να λύσεις το οικονομικό πρόβλημα μιας οικογένειας που μπορεί να έχει ένα και δύο άνεργα μέλη»; Είναι αυτό; Ναι, είναι αυτό.

Αυτό δεν είναι μια αυτοαπασχόληση. Δεν είναι μια ιστορία του ποδαριού. Είναι η νεανική και η νέα επιχειρηματικότητα, δίνει δουλειές, παράγει εθνικό προϊόν, αυξάνει το εισόδημα, δίνει ευκαιρίες.

Δεν έχουμε δει όλοι την ιστορία του facebook στον κινηματογράφο; Δεν έχουμε δει πως παράγονται τεράστιες υπεραξίες κυρίως στο χώρο των νέων τεχνολογιών και της νέας οικονομίας; Το έχουμε δει. Γιατί αυτή είναι μια ιστορία που μπορεί να γίνει στο campus των αμερικανικών πανεπιστημίων και δεν μπορεί να γίνει στην Ελλάδα, στη Θεσσαλονίκη, στην Αθήνα, στην Κρήτη; Παντού. Δεν έχουμε κι εμείς τη δική μας πανεπιστημιακή και ακαδημαϊκή ζωή που θα μπορούσε να συνδεθεί με τις επιχειρήσεις; Την έχουμε. Αλλά δεν πιστεύουμε στις δυνατότητές μας.

Και βεβαίως το κράτος –είναι αλήθεια αυτό- έχει πολύ βαριά και παρωχημένα αντανακλαστικά. Δεν μπορεί να τα αντιληφθεί όλα αυτά. Υπάρχει λοιπόν ένα πρόβλημα ευφυΐας του κράτους. Χρειαζόμαστε ένα κράτος πιο λιτό, πιο ευέλικτο, πιο έξυπνο, το οποίο να μπορεί να επικοινωνεί με αυτές όλες τις καταστάσεις. Διότι δεν τυποποιείται αυτή η κατάσταση.

Αν ψάξεις να βρεις αυτές τις επτά δραστηριότητες που ακούσατε στην καταλογράφηση που έχει το Υπουργείο Οικονομικών για τις δραστηριότητες, ή αν ψάξεις να τα βρεις αυτά στο Υπουργείο Ανάπτυξης στις κατηγορίες των επαγγελμάτων για να δεις πως κινείται ο μηχανισμός της αδειοδότησης, το πιθανότερο είναι να μην βρεις τίποτα απ’ αυτά έτσι ακριβώς διατυπωμένο.

Άρα λοιπόν χρειάζεται πολύ μεγαλύτερη ευελιξία και πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα στις αντιδράσεις και από τη μεριά του κράτους. Αλλά μεταξύ κράτους και πραγματικής οικονομίας παρεμβάλλονται πάρα πολλοί άλλοι φορείς που μπορούν να βοηθήσουν.

Παρεμβάλλονται κατ’ αρχάς οι τράπεζες, οι οποίες τώρα έχουν περιέλθει υπό το στρατηγικό έλεγχο του κράτους, όπως λέω πάντα. Γιατί αυτή είναι η αλήθεια. Και πρέπει να ανταποδώσουν στην κοινωνία και στην εθνική οικονομία πολλά πράγματα και πρέπει να κάνουν επενδύσεις, πρέπει να οργανώσουν  ειδικά κεφάλαια τα οποία να μπορούν να λειτουργήσουν με πολύ μεγάλη ευελιξία. Γιατί, ούτως ή άλλως, μιλάμε για πολύ λίγα λεφτά, όπου αν πιάσει το 1 στα 5 απ’ αυτά που επενδύεις, παίρνεις όχι μόνο τα χρήματά σου πίσω, αλλά και μια πάρα πολύ σημαντική υπεραξία ως ένα επενδυτής που μπορεί να είναι μια τράπεζα, ή μπορεί να είναι ένα ίδρυμα το οποίο θα μπορούσε πραγματικά να επενδύσει σε αυτές όλες τις δραστηριότητες.

Άρα χρειάζεται ιδέα, χρειάζεται διάθεση, χρειάζεται τσαγανό, χρειάζεται κίνητρο να θέλεις να κερδίσεις τη ζωή σου, χρειάζεται επιμονή, χρειάζεται μια σχέση με το κράτος η οποία να είναι ισορροπημένη, όχι ιδρυματική. Βεβαίως άλλες δραστηριότητες χρειάζονται μεγαλύτερη βοήθεια και άλλες χρειάζονται απλώς μια καλή σχέση ισορροπίας για να μην δημιουργεί προβλήματα το κράτος. Το αντιλαμβάνομαι αυτό.

Αλλά, από εκεί και πέρα, θεωρώ ότι αυτή η νέα επιχειρηματικότητα, που είναι ταυτόχρονα και νέα και νεανική, είναι μια πολύ μεγάλη απάντηση στην κρίση. Γιατί είναι και ένα πολύ μεγάλο κοίτασμα απασχόλησης. Μπορεί να δώσει πάρα πολλές δουλειές, παρ’ ότι τις περισσότερες φορές εμπεριέχει μια ένταση κεφαλαίου διανοητικού και όχι οικονομικού, αλλά βεβαίως πιστεύω ότι όταν επεκτείνεται, παράγει και ένα κοίτασμα απασχόλησης πολύ σημαντικό.

Προεκλογικά, μέσα στην ένταση της προεκλογικής περιόδου, είχαμε κάνει μια εκδήλωση στη Βέροια σε ένα εργοστασιακό χώρο της παλιότερης συνεταιριστικής βιομηχανίας κονσερβοποιίας. Είχαμε ένα τραπέζι με νέους αγρότες, όπου μιλήσαμε για τη σπιρουλίνα, μιλήσαμε για τη στέβια, μιλήσαμε για τα σπαράγγια, μιλήσαμε για πολλές παραγωγικές δυνατότητες στον πρωτογενή τομέα  οι οποίες έχουν εξαγωγικές ευκαιρίες τεράστιες. Έχουν εφαρμογές στη μεταποίηση τεράστιες. Μπορούν να στηρίξουν μια πολύ μεγάλη βιομηχανία τροφίμων.

Σε λίγες ημέρες στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ωνασείου Ιδρύματος στην Αθήνα, πραγματοποιείται μια εκδήλωση που είναι εντεταγμένη σε ένα δίκτυο παρόμοιων δραστηριοτήτων, το Ignite Athens. Τι είναι αυτό; Είναι ένα πολύ μεγάλο φεστιβάλ όπου μαζεύονται νέοι άνθρωποι και παρουσιάζουν ιδέες με στόχο να πείσουν επενδυτές να αγοράσουν μια καλή ιδέα. Πουλάνε ιδέες.

Στη συνέχεια γίνονται μια σειρά από εφαρμογές σε ειδικότερες συναντήσεις, εργαστήρια γύρω από την κεντρική αυτή σύλληψη. Είναι στην πραγματικότητα ένα τεράστιο δίκτυο το οποίο έχει και δραστηριότητες φυσικής συνάντησης. Δηλαδή σε έναν τόπο συναντιέσαι και λες την άποψή σου, έχει και ψηφιακές δραστηριότητες και εξελίσσεται διαρκώς. Αλλά είναι πάρα πολύ σημαντικό ότι θα γίνει στην Ελλάδα.

Και κυρίως χρειάζεται μια αυτοπεποίθηση της νέας και νεανικής επιχειρηματικότητας, η οποία πρέπει να καλλιεργηθεί μέσα από την αποενοχοποίηση της επιχειρηματικότητας, μέσα από μια άλλη προσέγγιση του εκπαιδευτικού συστήματος απέναντι στην επιχειρηματικότητα από το νηπιαγωγείο μέχρι το πανεπιστήμιο. Δεν είναι μόνο ένα πρόβλημα πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, είναι και ένα πρόβλημα των χαμηλότερων εκπαιδευτικών βαθμίδων.

Τώρα πρέπει να σας πω ότι η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν πράγματα τα οποία εξελίσσονται εδώ και χρόνια και τα οποία κάποιοι τα ξέρουν και τα αξιοποιούν. Κάποιοι ίσως δεν τα ξέρουν, ή αποθαρρύνονται από τις διαδικασίες τις διοικητικές, γιατί και η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας έχει σημαντικά προγράμματα, «Θαλής», «Αρχιμήδης», «Ηράκλειτος»,  κλπ. Και όσο και αν σας φαίνεται περίεργο, στη φορολογική νομοθεσία υπάρχει πρόβλεψη για την καινοτομία, την έρευνα, υπάρχει απαλλαγή φορολογική ώς  ένα βαθμό, αλλά όχι στο βαθμό που πρέπει και με την ευελιξία που πρέπει.

Δηλαδή και οι δαπάνες έρευνας απαλλάσσονται και το προϊόν της πατέντας, της ευρεσιτεχνίας είναι κι αυτό απαλλαγμένο φορολογικά για κάποιες χρήσεις, για τρεις χρήσεις. Υπάρχουν προγράμματα τα οποία στηρίζονται από τους πόρους του ΕΣΠΑ και υπάρχουν δράσεις οι οποίες αυτή τη στιγμή εξελίσσονται.

Τους είχαμε συναντήσει αρκετές φορές στο παρελθόν αυτούς τους ανθρώπους, υπάρχουν και clusters τα οποία χρηματοδοτούνται, υπάρχει το «Kοράλια», υπάρχει η πρωτοβουλία του 2009 η λεγόμενη. Υπάρχουν τέτοιες συστάδες επιχειρήσεων και είχαμε ασχοληθεί πάρα πολύ στο να θέσουμε τις βάσεις αυτών όλων των εννοιών από το Β’ ΚΠΣ, δηλαδή το 1999 πριν από τόσα χρόνια που ήμουνα υπουργός Ανάπτυξης, όταν προσπαθούσαμε να θέσουμε σε εφαρμογή το Β’ ΚΠΣ. Τώρα είμαστε στο Δ’ ΚΠΣ, που είναι το ΕΣΠΑ. Προσπαθούσαμε να φτιάξουμε νέα εργαλεία και νέους ενδιάμεσους φορείς.

Όπως ξέρει και ο Γιάννης Μπουτάρης, λόγω της σχέσης του με το κρασί, οι ομάδες παραγωγών και όλες αυτές οι πρωτοβουλίες να αναδειχτούν τα προϊόντα μας έχουν μια ιστορία, δεν ξεκινάμε εκ του μηδενός. Μη δημιουργείται η αίσθηση ότι είμαστε στο απόλυτο μηδέν και τώρα πρέπει να τα φτιάξουμε όλα. Πρέπει όμως να βελτιώσουμε και να συνθέσουμε πράγματα γιατί μας λείπουν οι συνέργειες.

Ο κοινός παρονομαστής είναι νομίζω, πρώτον, ότι έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία ο χώρος του διαδικτύου και των ψηφιακών εφαρμογών. Αυτά τα video games και όλες αυτές οι εφαρμογές είναι μια παγκόσμια αγορά τεραστίων διαστάσεων. Το αν είσαι εγκατεστημένος στη Θεσσαλονίκη ή αν είσαι εγκατεστημένος στην Καλιφόρνια έχει πολύ μικρή σημασία ,αν το προϊόν σου είναι πειστικό και το πειστικό προϊόν η αγορά το αντιμετωπίζει πάρα πολύ γρήγορα και το αγκαλιάζει.

Και υπάρχουν, όπως ξέρετε, πολλών επιπέδων τέτοιες εφαρμογές .περα από εφαρμογές που τις ´´κατεβάζεις ´´και τελείωσε. Eκεί πληρώνεις κάτι λίγο και τελείωσε, μέχρι εφαρμογές οι οποίες “τρέχουν” επί χρόνια. Δηλαδή υπάρχουν μεγάλα παιχνίδια τα οποία εξελίσσονται χρόνια στο διαδίκτυο με μεγάλες ομάδες πληθυσμιακές οι οποίες μετέχουν και δεν αφορά τα παιδιά αυτό, αφορά τους ενήλικες οι οποίοι παίζουν αυτού του τύπου τα παιχνίδια.

Δηλαδή εμείς στην τάξη μπορεί να παίζαμε ναυμαχία ως στρατηγικό παιχνίδι, ή MONOPOLY, ως παιχνίδι παλιάς επιχειρηματικότητας. Τώρα αυτά, όπως ξέρετε, έχουν κολοσσιαίες διαστάσεις στο διαδίκτυο. Το πρώτο λοιπόν είναι το διαδίκτυο και οι ψηφιακές εφαρμογές. Το δεύτερο είναι ο πρωτογενής τομέας. Δηλαδή από το ένα άκρο στο άλλο. Ο πρωτογενής τομέας έχει τεράστιες δυνατότητες.

Eχω ξαναβρεθεί με την κα Βλάχου σε μια παρόμοια εκδήλωση πριν μερικούς μήνες και είχε πει για  το fereoiko, το οποίο εμένα μου θύμισε τις πρώτες αρχικές σπουδές που κάνουν οι φοιτητές νομικής. Θα θυμάστε όσοι είστε νομικοί, ότι στο διάταγμα περί της αρμοδιότητας των εμποροδικείων, το οποίο είχε απομείνει ως κατάλοιπο για τον ορισμό της έννοιας του εμπόρου, ως έμπορος χαρακτηριζόταν και ο φερέοικος –ο πλανόδιος δηλαδή- ο οποίος έκανε δραστηριότητες παρατραπεζικές. Ήταν δηλαδή ο Σαράφης και ο Κολλυβιστής, όπως λέγαμε. Αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα φερέοικου επιχειρηματία.

Αλλά είναι μια πολύ ωραία ιδέα. Καταλάβατε μέσα από ποια διαδικασία γίνεται τώρα μια ολόκληρη ιστορία συμβολαιακής γεωργίας στην πραγματικότητα. Είναι καλλιέργεια. Είναι φυτική και ζωική.

Διάβαζα χθες σε μια εφημερίδα μια καταχώρηση ότι εάν κάποιος έχει 12 στρέμματα και τα διαθέσει για καλλιέργεια σαλιγκαριών μπορεί να έχει ένα ετήσιο εισόδημα 30.000 ευρώ. Αλλά διάβαζα ότι είναι έτοιμο το σύστημα που έρχεται και εγκαθίστανται και μπορεί να αποδώσει. Είναι κάτι πάντως πολύ σημαντικό.

Αυτό με το μεζεδοπαντοπωλείο στην πραγματικότητα τι είναι; Είναι η μεταφορά στην Ελλάδα αυτού που κάνουν επί χρόνια συστηματικά οι Ιταλοί σε σχέση με τα ελληνικά προϊόντα. Δηλαδή οι Ιταλοί παίρνουν το χύμα προϊόν, το ατυποποίητο, χωρίς επωνυμία και το τυποποιούν και έτσι βλέπεις το ελληνικό λάδι ή το ελληνικό μέλι –στο μέλι είχαμε κάνει σημαντικότερες προόδους, αλλά στο λάδι είναι το χαρακτηριστικότερο- να τυποποιείται στην Ιταλία.

Άρα όλο αυτό το marketing είναι μια πρόσθετη υπεραξία τεραστίων διαστάσεων. Άρα πάμε από τον πρωτογενή τομέα σ´ ένα είδος μεταποίησης, σε ένα σύνθετο προϊόν, που είναι προϊόν και υπηρεσία μαζί, εξατομικευμένο το οποίο έχει τα χαρακτηριστικά της νέας εποχής.

Ο τρίτος τομέας που αναδείχθηκε είναι η κοινωνική επιχειρηματικότητα, που είναι μια παλιά ιστορία. Η συζήτηση για το λεγόμενο τρίτο τομέα. Ότι πέρα από τον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα, υπάρχει ένας κοινωνικός τομέας ο οποίος μπορεί να παράγει πολύ μεγάλες ευκαιρίες, προϊόντα, υπηρεσίες, είναι μια παλιά ιστορία. Μπορεί να έχει ζωή 30 ετών η συζήτηση αυτή.

Όμως, τώρα, στην Ελλάδα η κοινωνική επιχειρηματικότητα, όπως ορθά ειπώθηκε από τον καλεσμένο μας, είναι κάτι το οποίο πρέπει να βοηθηθεί. Και η αλήθεια είναι ότι η νομοθετική ρύθμιση που κάναμε, ίσως είχε πιο κλασικά αριστερά χαρακτηριστικά σε σχέση με το τι σημαίνει κοινωνική επιχειρηματικότητα. Πράγματι μια μνήμη των συνεταιρισμών, αλλά βεβαίως υπάρχουν άλλες δυνατότητες οι οποίες πρέπει να αξιοποιηθούν και ίσως πρέπει να τα απλουστεύσουμε όλα αυτά και να τα κάνουμε πολύ πιο ευέλικτα.

Και βέβαια ο τέταρτος τομέας είναι οι νέου τύπου υπηρεσίες, που πιστεύω ότι είναι ένα ανεξάντλητο κοίτασμα ιδεών και δυνατοτήτων. Από το να έχεις ένα βιβλιοπωλείο το οποίο είναι ταυτόχρονα και χώρος συζήτησης και χώρος εκδηλώσεων και εκθεσιακός χώρος και λειτουργεί και λίγο σαν μουσείο και λίγο σαν χώρος υποδοχής και λίγο σαν οργάνωση ακτιβισμού κοινωνικού και ιδεολογικού, μέχρι του να προσφέρεις τις υπηρεσίες προώθησης των νέων ιδεών, ή του να προσφέρεις υπηρεσίες οι οποίες συνδέονται με τον τουρισμό, ή την εστίαση, όπου υπάρχουν πάρα – πάρα πολλές δυνατότητες.

Τι σημαίνει αυτό; Αυτό σημαίνει –για να χρησιμοποιήσω μια γνωστή έκφραση που έχει μείνει στην αμερικανική πολιτική ιστορία, «δεν πρέπει να ρωτάς τι θα κάνει το κράτος για εσένα, αλλά τι θα κάνεις εσύ για το κράτος και την κοινωνία και το έθνος». Και μπορούμε όλοι να κάνουμε πάρα – πάρα πολλά πράγματα. Το να κατηγορείς τους πολιτικούς και το να ασκείς οξεία κριτική στα κόμματα, ή το κράτος είναι η εύκολη λύση. Αυτός είναι ο πόλεμος της γενιάς μας και τον πόλεμο της γενιάς μας πρέπει να τον κερδίσουμε.

Τώρα δεν είναι πόλεμος μόνο της γενιάς μας, που είμαστε σε μια φάση κοντά στο τέλος, αλλά είναι πόλεμος και της νεώτερης γενιάς. Και αυτή η νεώτερη γενιά, η οποία χάνει χρόνο, μπαίνει αργά στην παραγωγή, μπαίνει αργά στο ασφαλιστικό σύστημα, μπαίνει αργά στο πανεπιστήμιο με την ιδιότητα του διδάσκοντος -εννοώ και του ερευνητή- αυτή η γενιά πρέπει πραγματικά να κερδίσει χρόνο, να κερδίσει ιδέες, να κερδίσει ευκαιρίες.

Η γραμμικότητα τελείωσε. Δηλαδή η αίσθηση ότι όλα θα είναι σίγουρα καλύτερα γιατί όλα είναι ασφαλή και δεδομένα. Πρέπει να ξαναχτίζουμε τα πάντα από την αρχή. Αυτό θέλει και άλλου τύπου ανθρώπους πιο κινητικούς, πιο ενεργητικούς, έτοιμους να εξοικειωθούν με την έννοια του κινδύνου, να πάρουν πιο δύσκολες αποφάσεις, να παίξουν, να πέσουν, να σηκωθούν, να δοκιμάσουν μια λύση, μια δεύτερη λύση.

Πριν από μερικά χρόνια η προσδοκία των νέων για ένα διορισμό στο δημόσιο ή στον δημόσιο τομέα ήταν πάρα πολύ μεγάλη. Μπορεί να έφτανε και το 90%. Τώρα μειώνεται γιατί βλέπουν τα παιδιά ότι δεν υπάρχουν ευκαιρίες εκεί.

Άρα πρέπει να ξαναφτιάξουμε την ιστορία από την αρχή. Ιστορικά στην Ελλάδα προηγήθηκε το κράτος, ακολούθησε η κοινωνία και η οικονομία. Για την ακρίβεια προηγήθηκε το κράτος, «τσάτρα-πάτρα», διαμορφώθηκε μια οικονομία και τρίτη έφτασε η κοινωνία,αυτό που λέμε η κοινωνία των πολιτών ,στο ιστορικό προσκήνιο.

Τώρα πρέπει η κοινωνία να λειτουργήσει μόνη της, η αγορά να λειτουργήσει με το δυναμισμό της και το κράτος να το ξαναφτιάξουμε όλοι εμείς. Γιατί όλοι εμείς βέβαια είμαστε το κράτος και η πιο ισχυρή μορφή αλληλεγγύης –για να κλείσω με αυτό- είναι να δώσουμε μια οργανωμένη απάντηση στη βαθιά ανισότητα του φορολογικού συστήματος βεβαίως.

Διότι τώρα πια και με το τελευταίο πακέτο, που θέλω κι εγώ να διαβεβαιώσω ότι θα είναι το τελευταίο, μόλις πάρουμε την υπόσχεση που πρέπει να μας δώσουν οι εταίροι μας ότι είναι το τελευταίο, πρέπει να πούμε μια ολοκληρωμένη ιστορία στον ελληνικό λαό και στη Βουλή. Δεν μπορούμε να βρεθούμε προ εκπλήξεων.  Η Ελλάδα από πλευράς δαπανών σε σχέση με το ΑΕΠ της, ίσως να είναι πια στην πρώτη ή στη δεύτερη θέση από το τέλος. Αυτή τη στιγμή είναι στην πέμπτη θέση από κάτω. Είμαστε μέσα στις χώρες που έχουν τις μικρότερες δαπάνες πλέον σε σχέση με το ΑΕΠ τους.

Άρα το παιχνίδι της δημοσιονομικής προοπτικής παίζεται στα έσοδα. Και παίζεται στα έσοδα σημαίνει ότι παίζεται σε μια άλλη αντίληψη για την παραοικονομία και τη φοροδιαφυγή και την εισφοροδιαφυγή.

Η κοινωνία πρέπει να ενεργοποιηθεί και πρέπει να δημιουργήσουμε ένα νέο περιβάλλον νομιμότητας το οποίο να σου επιτρέπει να είσαι νόμιμος. Δηλαδή για να λειτουργεί η νομιμότητα πρέπει να συμφέρει. Μια νομιμότητα που δεν συμφέρει δεν λειτουργεί. Είναι δυστυχώς τόσο απλά.

Άρα πρέπει να οργανώσουμε όλοι μαζί μια νέα μορφή κοινωνικής και εθνικής και πολιτειακής αλληλεγγύης που συνδέεται με τα έσοδα ,γιατί μπαίνει βαθύ μαχαίρι και πολύ μεγάλη τάξη στις δαπάνες. Και βεβαίως αυτό είναι ένα μήνυμα που πρέπει να το μεταφέρουμε και στην καθημερινή μας πρακτική, στην καθημερινή μας ζωή, γιατί εξακολουθούν πράγματι να υπάρχουν τεράστιοι χώροι όπου ανθεί και η παραοικονομία και η φοροδιαφυγή σε βάρος των μισθωτών, των συνταξιούχων, των συνεπών επιχειρηματιών, σε βάρος της νέας γενιάς και αυτό έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία.

Θέλαμε λοιπόν να στείλουμε αυτό το μήνυμα σε σχέση με το εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης, σε σχέση με το μέλλον του τόπου, σε σχέση με μια γενιά που αγωνίζεται να κερδίσει το μέλλον της και μπορεί να το κερδίσει και θα το κερδίσει.

Και δεν θα θέλαμε να το κάνουμε με τον κλασικό τρόπο, απλώς να πούμε τα λόγια. Είπαμε να το κάνουμε πιο διαδραστικά και λίγο πιο αναπαραστατικά και γι’ αυτό ευχαριστώ πάρα πολύ τις καλεσμένες και τους καλεσμένους μας που μας έδωσαν επτά ιστορίες ελπίδας και προοπτικής. Σας ευχαριστούμε πολύ.

«Μια Κερδισμένη και Όχι μία Χαμένη Γενιά» from Evangelos Venizelos on Vimeo.

«Μια Κερδισμένη και Όχι μία Χαμένη Γενιά» (Μέρος Β') from Evangelos Venizelos on Vimeo.

• Προηγούμενο
• Επόμενο