27 Ιουλίου 2004

[Πώς η Nέα Δημοκρατία επαναφέρει τη διάκριση αριστεράς - δεξιάς θέλοντας να την υπερβεί!]

 H γρήγορη πτώση της κυβέρνησης Μητσοτάκη το 1993 και η επάνοδος του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία μέσα σε λιγότερο από τέσσερα χρόνια, μετά την προσπάθεια ευτελισμού και διάλυσής του το 1989, προκάλεσε μία διάχυτη κρίση ιδεολογικής ταυτότητας στον χώρο της Νέας Δημοκρατίας:

Περισσότερα...

13 Ιουνίου 2002

I.        Ξεκινάω με κάποιες διευκρινίσεις ως προς τον φιλόδοξα διατυπωμένο τίτλο του θέματός μου, που είναι «Το πολιτικό κόμμα στην εποχή της παγκοσμιοποίησης». Χρησιμοποιώ, όπως αντιλαμβάνεστε, συμβατικά και κάπως προκλητικά τον όρο «παγκοσμιοποίηση» για να υποδηλώσω τις προκλήσεις και τις δυσκολίες μιας ολόκληρης εποχής,  η οποία ακόμα δεν έχει αυτοπροσδιοριστεί, αλλά τείνει να συνειδητοποιήσει ορισμένα χαρακτηριστικά της1.

Περισσότερα...

2 Ιουνίου 2001

Το να είναι κανείς ευρωπαίος σοσιαλιστής εν έτει 2001 είναι πολύ δυσκολότερο από ότι ήταν πριν μερικές δεκαετίες. Η μεγάλη και συχνά ανυπέρβλητη αντίφαση που καλούνται να υπερβούν τα ευρωπαϊκά σοσιαλδημοκρατικά και εργατικά κόμματα είναι ο συνδυασμός της μακροοικονομικής σταθερότητας με μία κοινωνική και εισοδηματική πολιτική που κατανέμει δικαιότερα το κοινωνικό πλεόνασμα, που διατηρεί και εκσυγχρονίζει τις λειτουργίες του κοινωνικού κράτους. Το ζήτημα είναι η ταυτόχρονη επιδίωξη της ανταγωνιστικότητας, της σταθερότητας της ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής. Με άλλα λόγια η ευρωπαϊκή αριστερά καλείται να διαχειριστεί μεγάλες έννοιες, δηλαδή μεγάλους στόχους που είναι όχι μόνον σοσιαλιστικής αλλά και συντηρητικής και φιλελεύθερης καταγωγής.

Περισσότερα...

24 Φεβρουαρίου 2001

[Τίθεται ορισμένες φορές το ερώτημα αν μπορεί να υπάρξει μία δημοκρατία μεταβιομηχανική, η οποία να είναι αντιπροσωπευτική, αλλά μετακομματική. Η απάντησή μου είναι όχι]

Το κομματικό φαινόμενο έχει σχετικά μικρή ζωή. Καλύπτει περίπου δύο αιώνες, που συμπίπτουν με τη διαδρομή της αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας. Καλύπτει, πιο συγκεκριμένα, τις διάφορες επιμέρους φάσεις της λεγόμενης βιομηχανικής εποχής που τελείωσε πριν από το τέλος του 20ού αιώνα. Η αντιπροσωπευτική Δημοκρατία, και το κοινωνικό κράτος δικαίου, είναι η μεγάλη κατάκτηση αυτής της περιόδου. Η πολιτική αποκτά άλλωστε σάρκα και οστά, ως έννοια και ως πεδίο πάνω στο οποίο αναπτύσσονται όλες οι δημόσιες δραστηριότητες, μαζί με την ανάπτυξη της βιομηχανικής κοινωνίας και της αντιπροσωπευτικής Δημοκρατίας.

Περισσότερα...

11 Οκτωβρίου 2000

Η κρίση της πολιτικής, τόσο ως κρίση κοινωνικής αντιπροσωπευτικότητας των πολιτικών θεσμών όσο και ως κρίση αξιοπιστίας του πολιτικού λόγου, είναι ένα συνολικό και οξύ πρόβλημα που δεν λύνεται με τις αναθεωρήσεις των συνταγμάτων ούτε με τις βελτιώσεις της κοινής νομοθεσίας. Είναι όμως σημαντικό να διαμορφώνονται κάθε φορά οι καλύτερες δυνατές θεσμικές προϋποθέσεις ως όρος όχι επαρκής αλλά σίγουρα αναγκαίος για τον εκσυγχρονισμό και την ανόρθωση (για να χρησιμοποιήσω έναν όρο του Ελευθερίου Βενιζέλου) του πολιτικού συστήματος.

Περισσότερα...

27 Μαϊου 2000

Αυτό που κυρίως χαρακτηρίζει τη νέα εποχή, δηλαδή την κοινωνία της πληροφορίας, την ψηφιακή οικονομία και όλα τα άλλα που σηματοδοτούν την μεταβιομηχανική περίοδο, είναι η κοινή πια πεποίθηση για την πολυπλοκότητα των καταστάσεων και των προβλημάτων. Όλα σχεδόν φαίνεται να συνδέονται μεταξύ τους και να έχουν πολλές αποχρώσεις: η κοινωνική διαστρωμάτωση, οι ατομικές και ομαδικές συμπεριφορές, η λειτουργία της οικονομίας, τα νέα μεγάλα ηθικά ερωτήματα που θέτει η πρόοδος της τεχνολογίας και της βιοϊατρικής, κ.λπ. Το κυριότερο δε είναι ότι ο κόσμος φαίνεται να έχει άλλη συνείδηση του χρόνου και άλλη συνείδηση των αποχρώσεων σε σχέση με παλαιότερες εποχές.

Περισσότερα...

23 Απριλίου 2000

Η συζήτηση που τελευταία εντείνεται σε σχέση με το λεγόμενο “μεσαίο χώρο”, μου φαίνεται μια συζήτηση για το γεωμετρικά και πολιτικά αυτονόητο: κάθε φάσμα – όπως το φάσμα των πολιτικών δυνάμεων - έχει άκρα και μέσα, ενώ σε κάθε εκλογική αναμέτρηση υπάρχουν αναποφάσιστοι ή μετακινούμενοι ψηφοφόροι. Υπάρχουν, με άλλα λόγια, ψηφοφόροι που συνιστούν το διακύβευμα των εκλογών και τους προνομιακούς αποδέκτες του πολιτικού λόγου και της προεκλογικής στρατηγικής όλων των κομμάτων ή έστω των δύο μεγάλων πολυσυλλεκτικών κομμάτων εξουσίας, του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ.

Περισσότερα...