Παρασκευή 19 Νοεμβρίου 2021

Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στο αφιέρωμα της Athens Voice «Μπορεί η σοσιαλδημοκρατία να επανέλθει;» (19.11.2021)

Μπορεί να επινοηθεί ξανά η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία ;

Μπορούμε να απαντήσουμε στο ερώτημα αν η σοσιαλδημοκρατία έχει μέλλον, μόνο αν κατανοήσουμε το παρελθόν της. Η σοσιαλδημοκρατία προέρχεται μέσα από τις διακλαδώσεις της αριστεράς που διαπερνούν τον 19ο και τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα, αλλά αποκτά το πολιτικό, προγραμματικό και αξιακό περιεχόμενο που της προσδίδει την ολοκληρωμένη και διακριτή ταυτότητά της, από το τέλος του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι το 1992. Η σοσιαλδημοκρατία αυτή έχει προ πολλού απογαλακτιστεί από μια μαρξιστική/ ολιστική αντίληψη για την Ιστορία, την οικονομία, την πολιτική και το κράτος. Είναι ευρωπαϊκή, πολιτικά φιλελεύθερη, εκλογικά πολυσυλλεκτική, κυβερνητική. Έχει έντονη κεϊνσιανή ροπή, αλλά γίνεται σταδιακά πραγματιστική. Διακρίνεται εύκολα από τα συντηρητικά, χριστιανοδημοκρατικά και φιλελεύθερα κόμματα της εποχής. Αναπτύσσει τη δράση της και κρίνεται κυρίως σε εθνικό επίπεδο. Νομίζω ότι αυτή είναι μια ισορροπημένη περιγραφή του κοινού πλαισίου της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας στην οποία εντάσσονται πολλές εκδοχές: η σκανδιναβική σοσιαλδημοκρατία, η παράδοση του γερμανικού SPD, η μακρά διαδρομή του βρετανικού εργατικού κόμματος, τα σοσιαλιστικά κόμματα του ευρωπαϊκού νότου με την ευρεία έννοια του όρου, από τη Γαλλία έως την Πορτογαλία.

Περισσότερα...

Σάββατο 30 Μαρτίου 2019

Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στο Συνέδριο του Κινήματος Αλλαγής

Φίλες και φίλοι,

νιώθω τη βαθιά ανάγκη να ξεκινήσω αναφερόμενος στον Αντώνη Βγόντζα. Θα ειπωθούν πολλά για τον άνθρωπο, τον επιστήμονα, τον αγωνιστή, τον ενεργό πολίτη. Για εμάς όμως εδώ, ως πολιτικό χώρο, για τη δημοκρατική παράταξη, για το ΠΑΣΟΚ, ο Αντώνης Βγόντζας πρέπει να μνημονεύεται πάντοτε ως ένας από τους λίγους ανθρώπους που σήκωσαν το βάρος της νομικής αλλά και πολιτικής υπεράσπισης του Ανδρέα Παπανδρέου τα βαριά χρόνια του 1989. Επειδή η φιλία μας και η σχέση μας χαλυβδώθηκε κάτω από εκείνες τις -θέλω να ελπίζω- μοναδικές και ανεπανάληπτες συνθήκες, πρέπει να του είμαστε ευγνώμονες για όλα όσα έκανε υπερασπιζόμενος την τιμή της παράταξης.

Φίλες και φίλοι,

μπήκαμε επιτέλους στην τελική ευθεία που οδηγεί -είτε το Μάιο είτε το αργότερο τον Οκτώβριο- στις εκλογές, στην αλλαγή της πολιτικής κατάστασης. Ούτως ή άλλως, σε λίγες εβδομάδες οι πολίτες προσέρχονται στις κάλπες και ανεξαρτήτως από την τυπική αφορμή, θα εκφράσουν την αγωνία τους για την πορεία του τόπου, θα ζητήσουν με ηχηρό τρόπο να φύγει αμέσως η κυβέρνηση αυτή.

Περισσότερα...

Αθήνα, 21 Ιανουαρίου 2019

Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ

Ποια ταυτότητα; Της Μακεδονίας ή της δήθεν «νέας κεντροαριστεράς»;

Μέσα από μια μακρά διεργασία διαμορφώθηκε στη χώρα μας μια ευρύτατα αποδεκτή εθνική θέση γύρω από το ονοματολογικό. Αυτό επιτεύχθηκε σταδιακά από την ένταξη των γειτόνων στον ΟΗΕ με το προσωρινό όνομα πΓΔΜ τον Απρίλιο του 1993, μέχρι τη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι το 2008, με κομβικό σημείο την Ενδιάμεση Συμφωνία του 1995. Η εθνική αυτή θέση, που αποδεχόταν ένα σύνθετο όνομα με γεωγραφικό προσδιορισμό, επιβεβαιώθηκε και υποστηρίχθηκε διεθνώς από όλες τις ελληνικές κυβερνήσεις. Είχα την ευκαιρία να διατυπώσω πολλές φορές αυτή την επίσημη εθνική θέση ως υπουργός Εξωτερικών τόσο διεθνώς, στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ, όσο και εσωτερικά, ενώπιον της Βουλής των Ελλήνων. Τη θέση αυτή διατύπωσα και κατά την επίσημη επίσκεψή μου στα Σκόπια την άνοιξη του 2014 ως υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας και προεδρεύων του Συμβουλίου Υπουργών της ΕΕ. 

Περισσότερα...

6-7 Οκτωβρίου 2018

Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ Σαββατοκύριακο

Η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία πρέπει να επινοήσει ξανά τον εαυτό της

Ας αρχίσουμε με τη δική μας πρόσφατη εμπειρία πριν αναφερθούμε στο ευρωπαϊκό τοπίο. Το ΠΑΣΟΚ πλήρωσε το βαρύ κόστος της απόφασής του να απαντήσει με εθνική, κοινωνική και ιστορική υπευθυνότητα στα υπαρξιακά διλήμματα της οικονομικής κρίσης σε συνδυασμό με την πρόσθετη απόφασή του να αναλάβει μόνο του το 2010 το τεράστιο ιστορικό, πολιτικό και ηθικό βάρος των στρεβλώσεων της Μεταπολίτευσης. Άφησε άλλους να κρυφτούν. Λίγο αργότερα πάνω στους ώμους τού βαριά τραυματισμένου ΠΑΣΟΚ, που αγωνιζόταν πρωτίστως για την επιβίωση της πατρίδας και δευτερευόντως για τη δική του επιβίωση, πάτησαν όλοι. Κυρίως ο ανεύθυνος αντισυστημικός εθνικολαϊκισμός που εμφανίστηκε ως διάδοχος της ριζοσπαστικότητας του αρχικού ΠΑΣΟΚ, αλλά και διάφορες «εξωραϊσμένες» εκδοχές ευρωπαϊκής υπευθυνότητας, εκτός όμως πραγματικής κυβερνητικής ευθύνης (η ΔΗΜΑΡ αρχικά, Το Ποτάμι στη συνέχεια). Μέχρι και το ΚΙΔΗΣΟ την κρισιμότερη στιγμή. Αυτοί οι τοπικοί λόγοι εξηγούν σε μεγάλο βαθμό την καθοδική πορεία της εκλογικής επιρροής του ΠΑΣΟΚ ως έκφραση της σοσιαλδημοκρατίας στην Ελλάδα, αν και η σοσιαλδημοκρατική ταυτότητα υιοθετήθηκε από το ΠΑΣΟΚ καθαρά μετά το 1990, λίγο πριν από το Μάαστριχτ που ήταν κομβικό, αν όχι μοιραίο, για την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία. 

Περισσότερα...

Αθήνα, 29 Απριλίου 2018

Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στην Καθημερινή της Κυριακής

Η διακριτική γοητεία της «κανονικοποίησης» του ΣΥΡΙΖΑ

Τον τελευταίο καιρό, ο παλιός φίλος Νίκος Μαραντζίδης διατυπώνει επίμονα την άποψη ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ήδη από το καλοκαίρι του 2015, μετά τη συμφωνία για το τρίτο μνημόνιο και την αποχώρηση του ενός τρίτου της αρχικής Κοινοβουλευτικής Ομάδας του, έχει μεταταγεί στον χώρο της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας (βλ. ενδεικτικά, «Κ» της Κυριακής 22.4.2018 με αναφορά σε θέσεις μου που παρατίθενται εντός εισαγωγικών αλλά ανωνύμως). Συνεπώς ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει, σύμφωνα με την άποψη αυτή, να αντιμετωπίζεται ως ένα «κανονικό», συστημικό, φιλοευρωπαϊκό κόμμα που ήρθε για να μείνει στο ελληνικό πολιτικό σύστημα καταλαμβάνοντας τον χώρο μιας από τις παραδοσιακές ευρωπαϊκές πολιτικές οικογένειες. Η λογική συνεπαγωγή της άποψης αυτής είναι ότι είναι ξεπερασμένο και εσφαλμένο να τίθεται ως στόχος η στρατηγική ήττα του ΣΥΡΙΖΑ ή να αποκλείεται η συνεργασία μαζί του ακόμη και στην παρούσα Βουλή, πολύ δε περισσότερο στην επόμενη.

Η λογική του «αντί-ΣΥΡΙΖΑ» μετώπου, σύμφωνα με την άποψη αυτή, είναι «ατελέσφορη πολιτικά και άγονη ιδεολογικά» και βολεύει ίσως «όσους στήνουν καριέρες στον φανατισμό των αφελών ή ιδιοτελών, αλλά βλάπτει τη χώρα». Δεν ξέρω ποιους εννοεί ο Ν. Μαραντζίδης. Ξέρω όμως πολύ καλά ότι «καριέρες στο φανατισμό των αφελών ή ιδιοτελών», σύμφωνα με τη διατύπωσή του, έστησαν ο κ. Τσίπρας και ο κ. Καμμένος βλάπτοντας πολύ και σε βάθος τη χώρα.

Περισσότερα...

Αθήνα, 15 Απριλίου 2018

Συνέντευξη Ευάγγελου Βενιζέλου στο ΒΗΜΑ της Κυριακής
και στη δημοσιογράφο Δήμητρα Κρουστάλλη

-Σήμερα συνεδριάζει η Κεντρική Επιτροπή του Κινήματος Αλλαγής. Θα παρευρεθείτε στη συνεδρίαση;

«Όχι. Δεν ασχολούμαι με τα οργανωτικά ζητήματα και τις εσωκομματικές δραστηριότητες. Βλέπω όμως ότι αυτό που επιτεύχθηκε με τη διαδικασία άμεσης εκλογής επικεφαλής, με σημαντική συμμετοχή πολιτών, αποδυναμώνεται με την επικράτηση μιας παλαιοκομματικής πρακτικής διακανονισμών «κορυφής» και παραγοντισμών. Φτάσαμε έτσι σε ένα Συνέδριο χωρίς εκλεγμένους συνέδρους, σε μια Κεντρική Επιτροπή και σε μια Εκτελεστική Γραμματεία με μέλη διορισμένα από τα πρόσωπα που κλήθηκαν να συγκροτήσουν το Πολιτικό Συμβούλιο πριν το Συνέδριο αλλά παραμένουν και μετά ως μόνιμη κατάσταση. Αυτά δεν συνέβαιναν ούτε στην Ένωση Κέντρου στις αρχές της δεκαετίας του 1960, χωρίς φυσικά να κάνω σύγκριση με τις προσωπικότητες εκείνης της εποχής. Αυτές οι συνεχείς οργανωτικές «διευθετήσεις» επηρεάζουν τον πολιτικό λόγο, την αξιοπιστία, τη στρατηγική ευκρίνεια και τη δυναμική του σχήματος. Δεν έχω, συνεπώς, να συνεισφέρω κάτι ως ένα από τα μέλη αυτού του σώματος. Συνεισφέρω ό,τι μπορώ ως μέλος της μιας από τις δυο Κοινοβουλευτικές Ομάδες του σχήματος.»

Περισσότερα...

Αθήνα, 17 Μαρτίου 2018

Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στο Ιδρυτικό Συνέδριο του Κινήματος Αλλαγής

Φίλες και φίλοι,

θα ήθελα να ξεκινήσουμε με τη γενική εικόνα της χώρας. Αυτή η εικόνα μας δείχνει μία Ελλάδα αβέβαιη και ανασφαλή. Μία χώρα όπου τα πάντα μπορούν να θυσιαστούν για να υπηρετηθούν μικρές σκοπιμότητες. Μία χώρα όπου όλα είναι, δυστυχώς, εύθραυστα. Όχι μόνο λόγω της μεγάλης υπαναχώρησης του 2015 -τώρα αγωνιζόμαστε να γυρίσουμε στο Δεκέμβριο του 2014 και δεν μπορούμε να γυρίσουμε- αλλά λόγω του συνολικού τρόπου διαχείρισης της εξουσίας από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Αυτό είναι εμφανές στην οικονομία, στα εθνικά θέματα, στη λειτουργία των θεσμών, παντού.

Η πατρίδα μας παραπαίει και βλάπτεται βαθιά σε όλα τα πεδία, επειδή η κυβέρνηση χειρίζεται όλα ανεξαιρέτως τα θέματα με μικροκομματική στόχευση, επικοινωνιακά, επιπόλαια, διχαστικά, αντιμετωπίζοντας τους πολιτικούς αντιπάλους ως εσωτερικούς εχθρούς. Αφού τελείωσε το κάρβουνο του λαϊκισμού στην οικονομία, με ανυπολόγιστη ζημία, ρίχνει στη φωτιά της πόλωσης και του διχασμού τα εθνικά θέματα και τους θεσμούς της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Αυτά όμως είναι τα τιμαλφή του έθνους.

Δεν λέω σήμερα πότε θα γίνουν εκλογές. Το εθνικό συμφέρον επιβάλλει να γίνουν το ταχύτερο δυνατό. Λέω όμως, ότι έχει ήδη αρχίσει μία άγρια προεκλογική περίοδος με την κυβέρνηση να είναι απολύτως αδίστακτη, να μην ορρωδεί προ ουδενός. Από εδώ και στο εξής, η όξυνση θα μεγεθύνεται, η πόλωση θα είναι διαρκής και εντεινόμενη.

Περισσότερα...

Αθήνα, 20 Δεκεμβρίου 2017

Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στην παρουσίαση του βιβλίου του Σπύρου Λυκούδη, «Δρόμοι Αριστεροί, Διαψεύσεις Προσδοκίες» (Εκδόσεις Ινδικτος) 

Φίλες και φίλοι, ο Σπύρος Λυκούδης είναι ένα εμβληματικό πρόσωπο της ανανεωτικής, μεταρρυθμιστικής, φιλοευρωπαϊκής, δημοκρατικής Αριστεράς. Επιμένει στα επίθετα αυτά. Έχει αφομοιώσει το πολιτικό ύφος, το κλίμα θα έλεγα του ΚΚΕ Εσωτερικού, και συμφωνώ με τον Γιάννη Βούλγαρη που μας είπε ότι η κληρονομιά του ΚΚΕ Εσωτερικού, της Ανανεωτικής Αριστεράς των πρώτων χρόνων της Μεταπολίτευσης είναι αισθητικού χαρακτήρα. Και, η αλήθεια είναι ότι εάν δεν εκπληρωθούν οι αισθητικές πρωτίστως προϋποθέσεις για την Ελλάδα του μέλλοντος, θα δυσκολευτούμε δραματικά να οργανώσουμε τα επόμενα βήματα και να επανέλθουμε στην κανονικότητα.

Ο Σπύρος Λυκούδης είναι πιστός. Είναι πιστός στην Ανανεωτική Αριστερά και τις ιδέες του, είναι πιστός στους παλιούς του συντρόφους και τους φίλους του και, ίσως, πολλές φορές, υπερβολικά πιστός. Διστακτικός στο να κάνει ρήξεις στις σχέσεις του με ανθρώπους τις οποίες, ευτυχώς, έκανε στο τέλος, γιατί πάντα πρέπει να προτάσσονται οι ιδέες και οι πεποιθήσεις. Και απέδειξε με τον τρόπο αυτό ότι είναι ένας πολιτικός που κινείται με βάση την ευθύνη του, την ηθική της ευθύνης του, και όχι την ηθική της πεποίθησης που χαρακτηρίζει την Αριστερά, η οποία ενεργεί στο όνομα των πεποιθήσεών της και αυτή η ολιστική αντίληψη είναι που οδηγεί πολλές φορές στην ολοκληρωτική πρακτική.

Περισσότερα...