20 Σεπτεμβρίου 2020
Προδημοσίευση στην Καθημερινή της Κυριακής
Ευάγγελος Βενιζέλος
«Οι δεσμεύσεις που απορρέουν από την επίκληση του διεθνούς δικαίου»
Η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ έχει το «πλεονέκτημα» να είναι θεσμοθετημένη και επιβεβλημένη κατά το διεθνές δίκαιο ( άρθρα 74 και 83 ΔΣΔΘ ) διαδικασία που περιλαμβάνει διαβουλεύσεις, διαπραγματεύσεις, συμφωνία μεταξύ των κρατών που έχουν αντικείμενες ή παρακείμενες ακτές και των οποίων οι δυνητικές ζώνες δικαιοδοσίας επικαλύπτονται ή σε περίπτωση αδυναμίας να υπάρξει συμφωνία επί της ουσίας, προσφυγή στις διαδικασίες που προβλέπει η ΔΣΔΘ και τελικά «δικονομική» συμφωνία για την από κοινού προσφυγή σε διεθνή δικαστική ή διαιτητική διαδικασία.
Η ανάληψη διπλωματικών πρωτοβουλιών ως προς την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ είναι συνεπώς υποχρέωση που απορρέει από το διεθνές δίκαιο. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα υπάρξει ανταπόκριση της άλλης πλευράς ή ότι δεν θα επιχειρηθεί η ανάμειξη άλλων ζητημάτων. Σημασία έχει να είναι σαφής η ελληνική θέση.
Σάββατο 12 Σεπτεμβρίου 2020
ΤΑ ΝΕΑ Σαββατοκύριακο
Ευάγγελος Βενιζέλος
Τάσος Μπάνος ( 1957-2020)
Στις 11 Δεκεμβρίου 2011, στην πιο δύσκολη και περίπλοκη φάση της οικονομικής κρίσης, όταν όλα κρεμόντουσαν από μια κλωστή, οι συνεργάτες μου στο υπουργείο Οικονομικών, με ακούν να εκφράζω την αγωνία και την απογοήτευσή μου. Ο Τάσος Μπάνος μου στέλνει ένα ηλεκτρονικό μήνυμα με μια συμβουλή του Σπινόζα από το Tractatus Theologico- Politicus : «..Sedulo curavi, humanas actiones non ridere, non lugare, neque detestari, sed intelligere...» Σε μετάφραση: «...επιμελώς φρόντιζε, σχετικώς με τις ανθρώπινες πράξεις, ούτε να γελάς, μήτε να κλαις, ούτε να μισείς. Μόνο να καταλαβαίνεις...»
Παρασκευή 21 Αυγούστου 2020
Ευάγγελος Βενιζέλος
evenizelos.gr
Δηλώσεις που θα ήταν σκόπιμο να κάνει η Κυβέρνηση εξ ονόματος της Ελληνικής Δημοκρατίας στη διαδικασία κύρωσης της συμφωνίας Ελλάδας - Αιγύπτου και της συμφωνίας Ελλάδας -Ιταλίας
Την πολιτική και νομική μου εκτίμηση ως προς τη συμφωνία Ελλάδας - Αιγύπτου της 6ης Αυγούστου 2020 για τη μερική οριοθέτηση της ΑΟΖ, σε σχέση με τη συνολική στρατηγική που πρέπει να διαμορφώσει η χώρα, τη διατύπωσα στο άρθρο μου με τίτλο «Οριοθετημένος διάλογος για την οριοθέτηση» που δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή της Κυριακής 9 Αυγούστου 2020 και στο άρθρο μου με τον τίτλο «Στρατηγικός ειρμός» που δημοσιεύθηκε στο Βήμα της Κυριακής 15-16 Αυγούστου 2020. Την πολιτική και νομική μου εκτίμηση ως προς τη συμφωνία Ελλάδας - Ιταλίας τη διατύπωσα στο άρθρο μου με τίτλο «Οριοθετήσεις» στην Καθημερινή της Κυριακής 14 Ιουνίου 2020.
Ενόψει της συζήτησης στη Βουλή για την κύρωση της συμφωνίας Ελλάδας - Αιγύπτου, θεωρώ χρήσιμο να υπογραμμίσω επτά σημεία - νομικά και πραγματολογικά - που θεωρώ ιδιαίτερα κρίσιμα, προκειμένου η Ελληνική Κυβέρνηση να προβεί, αν το θεωρεί αναγκαίο και εφικτό, σε σχετικές δηλώσεις εκ μέρους της Ελληνικής Δημοκρατίας. Προσθέτω στο τέλος ένα σημείο που αφορά τη συμφωνία Ελλάδας - Ιταλίας.
15 Αυγούστου 2020
Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στο Βήμα της Κυριακής
Στρατηγικός ειρμός
Σε περιόδους κρίσης στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής η κυβέρνηση εκφράζει την επίσημη θέση της Ελληνικής Δημοκρατίας και έχει τη στήριξη όλων μας.
Είναι επίσης προφανές ότι ο κάθε επιμέρους χειρισμός - για παράδειγμα η πρόσφατη συμφωνία Ελλάδας και Αιγύπτου για την οριοθέτηση της ΑΟΖ - αποκτά νόημα μέσα στα συμφραζόμενα και την αλληλουχία του. Χωρίς στρατηγικό ειρμό δημιουργούνται εσφαλμένες εντυπώσεις, σε σχέση με τις επιπτώσεις διαφόρων κινήσεων.
Ο τρόπος μάλιστα με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τα πράγματα στο πεδίο αυτό εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ακρίβεια των διατυπώσεών μας. Πολλοί νομίζουν ότι η εξωτερική πολιτική και η διπλωματία είναι συνώνυμες της αμφισημίας και της υπεκφυγής. Όταν όμως περιγράφεις κρίσιμα πραγματικά δεδομένα με βάση τα οποία καλείσαι να λάβεις καθοριστικές αποφάσεις, οφείλεις να είσαι απολύτως ακριβής:
Κυριακή 9 Αυγούστου 2020
Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στην Καθημερινή της Κυριακής
Οριοθετημένος διάλογος για την οριοθέτηση
Η Ελλάδα υπερασπίζεται σθεναρά την εθνική της κυριαρχία και τα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματά της μεταξύ των οποίων σημαντική θέση κατέχουν τα κυριαρχικά δικαιώματα στην υφαλοκρηπίδα και την αποκλειστική οικονομική ζώνη. Αυτά όμως τα κυριαρχικά δικαιώματα προκειμένου να ασκηθούν πλήρως προϋποθέτουν και για τις δύο αυτές θαλάσσιες ζώνες- που ταυτίζονται ως προς την έκτασή τους στις μη ωκεάνιες θάλασσες - την οριοθέτησή τους με τις γειτονικές χώρες, τις χώρες που οι ακτές τους, ηπειρωτικές ή νησιωτικές, βρίσκονται απέναντι ή δίπλα. Η οριοθέτηση συντελείται με τους τρόπους που διεξοδικά προβλέπει η Διεθνής Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας (ΔΣΔΘ) που απηχεί γενικώς παραδεδεγμένους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου οι οποίοι δεσμεύουν και τις χώρες που δεν είναι μέρη της Σύμβασης, όπως η Τουρκία.
Σάββατο 18 Ιουλίου 2020
Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στα ΝΕΑ Σαββατοκύριακο
«Η προοπτική των Ελληνοτουρκικών σχέσεων»
Ας περιγράψουμε το πρώτο υποθετικό σενάριο σύμφωνα με το οποίο η Τουρκία αποβάλλει σταδιακά, αλλά επίμονα και συστηματικά, τον κοσμικό της χαρακτήρα και όλα τα δυτικά, θεσμικά και πολιτιστικά, στοιχεία και γίνεται ένα ανοικτά ισλαμικό κράτος χωρίς καμία από τις ουσιαστικές εγγυήσεις της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Σύμφωνα με το σενάριο αυτό η Τουρκία επανεξετάζει τη συμμετοχή της στο ΝΑΤΟ και έχει μειωμένο ενδιαφέρον για τη σχέση της με την ΕΕ. Ούτε λόγος βέβαια για προοπτική ένταξης στην ΕΕ.
Σύμφωνα με το δεύτερο υποθετικό σενάριο, σχετικά σύντομα κυριαρχούν στην Τουρκία οι δυνάμεις που ανάγονται στην κεμαλική παράδοση, πιστεύουν στον στόχο του δυτικού εκσυγχρονισμού της χώρας, επενδύουν σε μια στενή σχέση με την ΕΕ και αναζωπυρώνουν την επιδίωξη της ένταξης σε αυτήν.
14 Ιουνίου 2020
Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στην Καθημερινή της Κυριακής
Οριοθετήσεις
Με τη συμφωνία που υπέγραψαν στις 9 Ιουνίου 2020 η Ελλάδα και η Ιταλία, η οριοθετική γραμμή της διμερούς συμφωνίας του 1977 για την οριοθέτηση των υφαλοκρηπίδων των δύο χωρών θα χρησιμοποιείται πλέον και για την οριοθέτηση των άλλων θαλασσίων ζωνών στις οποίες οι δύο χώρες νομιμοποιούνται κατά το διεθνές δίκαιο να ασκούν κυριαρχικά δικαιώματα ή δικαιοδοσία. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι όταν η Ελλάδα ανακηρύξει αποκλειστική οικονομική ζώνη, γενικά ή μόνο στη συγκεκριμένη περιοχή, αυτή θα είναι ήδη οριοθετημένη και η έκτασή της θα ταυτίζεται με την έκταση της οριοθετημένης ήδη από το 1977 υφαλοκρηπίδας της. Το άρθρο 2 της συμφωνίας προβλέπει ότι αν ένα από τα αντισυμβαλλόμενα μέρη αποφασίσει να ανακηρύξει μια θαλάσσια ζώνη, πρακτικά ΑΟΖ, πρέπει να ενημερώσει σχετικά, το ταχύτερο δυνατό, το άλλο μέρος.
Κυριακή 31 Μαΐου 2020
Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στο Βήμα της Κυριακής
Ένας άλλος εορτασμός
Η πανδημία προκάλεσε μια εντυπωσιακή πύκνωση του ιστορικού χρόνου. Μας έδειξε ότι είμαστε πολύ κοντά στο παρελθόν, ενώ ενέτεινε τις ανησυχίες μας για το μέλλον. Ο δε εγκλεισμός διαμόρφωσε τις συνθήκες ενός σχεδόν αναγκαστικού αναστοχασμού. Ο παγκόσμιος χάρτης σχεδιάστηκε ξανά με κριτήριο τον τρόπο διαχείρισης και τις επιπτώσεις του κορωνοϊού. Η διεθνής πρόσληψη της χώρας μας βελτιώθηκε σημαντικά. Αυτή η εμπειρία που θα βρίσκεται πολύ καιρό υπό εξέλιξη είναι εκ των πραγμάτων το προοίμιο του εορτασμού των διακοσίων ετών από την Παλιγγενεσία. Τα συμφραζόμενα του εορτασμού, εγχώρια και διεθνή, άλλαξαν ριζικά. Το επετειακό 2021 έχει ήδη αναγορευθεί έτος της μεγάλης προσδοκίας να τεθεί υπό επιστημονικό έλεγχο η υγειονομική απειλή και να καλυφθεί ένα μεγάλο μέρος της ύφεσης και γενικότερα των επιπτώσεων της οικονομικής κρίσης που συνοδεύει την υγειονομική.
Σάββατο 16 Μαΐου 2020
Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στα ΝΕΑ Σαββατοκύριακο
Η Ντοβίλ του γερμανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου
Το πραγματικό αντικείμενο της απόφασης του Γερμανικού Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου (ΓΟΣΔ) της 5ης Μαΐου είναι η οικονομική διακυβέρνηση της Ευρωζώνης ή μάλλον το μεγάλο στοίχημα της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και μάλιστα εν μέσω πανδημίας.
Η απόφαση θέτει πολύ σοβαρά ζητήματα για την έννομη τάξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την υπεροχή και την αποτελεσματική εφαρμογή του Δικαίου της ΕΕ, για τη σχέση του Δικαίου της ΕΕ με τα Συντάγματα των κρατών μελών. Αλλά τα χρηματοοικονομικά προβλήματα που θέτει είναι ακόμα σημαντικότερα. Tο αντικείμενό της είναι το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, το PSPP, το περιβόητο QE της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, το οποίο εφαρμόζεται από το 2015. Όμως έμμεσα η απόφαση αφορά και το νέο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, το Pandemic Emergency Purchase Program. Και, βεβαίως, όλη τη συζήτηση για την ενωσιακή αλληλεγγύη, το Ταμείο Ανάκαμψης, τα Ευρωομόλογα. Αυτά όλα ενδιαφέρουν ιδιαιτέρως την Ελλάδα, η οποία έχει λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης και ως εργαστήριο προκειμένου να φτάσουμε στους νέους θεσμούς οικονομικής διακυβέρνησης αλλά και στην ποσοτική χαλάρωση.
Κυριακή 10 Μαΐου 2020
Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στο Βήμα της Κυριακής
Ultra Vires : Ποιος υπερβαίνει τη δικαιοδοσία του ;
Η απόφαση του Γερμανικού Ομοσπονδιακού Συνταγματικού Δικαστηρίου ( ΓΟΣΔ ) για το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης ( QE ) αναφέρεται στις πράξεις της ΕΚΤ της περιόδου 2015-2019. Εντάσσεται στην αλληλουχία αποφάσεων του Δικαστηρίου της ΕΕ και του ΓΟΣΔ για τη συμφωνία των προγραμμάτων της ΕΚΤ, του OMT ( υπόθεση Gauweiler ) και του QE/PSPP ( υπόθεση Weiss ) με το δίκαιο της ΕΕ και με το γερμανικό Σύνταγμα. Τώρα λοιπόν το ΓΟΣΔ ανοίγει όλα τα μέτωπα.
Θεωρεί ότι η ΕΚΤ παραβιάζει την αρχή της αναλογικότητας που διέπει την άσκηση των αρμοδιοτήτων της ΕΕ που είναι «δοτές» από τα κράτη μέλη. Η ΕΚΤ, όταν δεν σέβεται την αρχή της αναλογικότητας, κινείται ultra vires, δηλαδή υπερβαίνει την εντολή της, υφαρπάζει αρμοδιότητες των κρατών μελών και παραβιάζει το πρωτογενές δίκαιο της ΕΕ.
