4 Σεπτεμβρίου 2005

[31 χρόνια μετά την 3η Σεπτεμβρίου]

Ο καλύτερος εορτασμός της επετείου της ίδρυσης του ΠΑΣΟΚ είναι η εξασφάλιση της καθημερινής εγκαθίδρυσης μιας σχέσης εμπιστοσύνη ανάμεσα σε αυτό και τους προνομιακούς κοινωνικούς του εταίρους. Αυτό ήταν εξ αρχής και είναι πάντα το μυστικό της επιτυχίας του ΠΑΣΟΚ.

Περισσότερα...

4 Σεπτεμβρίου 2005

Οι ιδέες δεν είναι ποτέ αθώες και οι συζητήσεις γύρω από αυτές είναι πάντοτε πολιτικά υστερόβουλες. Επιφέρουν, δηλαδή, πρακτικές συνέπειες, καθώς είτε δικαιολογούν υφιστάμενες είτε προετοιμάζουν νέες (όχι όμως αναγκαστικά καλύτερες) καταστάσεις.

Αυτό συμβαίνει και με τις συζητήσεις γύρω από τον φιλελευθερισμό, που εντάθηκαν τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια.Πρόκειται, σε μεγάλο βαθμό, για την ιδεολογική πιστοποίηση του θανάτου του υπαρκτού σοσιαλισμού. Τα ζητήματα όμως δεν είναι ούτε τόσο απλά, ούτε τόσο εύκολα με τον πραγματικό αντίπαλο του οικονομικού φιλελευθερισμού, που στην Ευρώπη τουλάχιστον είναι η σοσιαλδημοκρατία με τις ποικίλες και συχνά αντιφατικές και αντιτιθέμενες εκδοχές και πρακτικές της.

Περισσότερα...

17 Αυγούστου 2005

                                    1.    Το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, για την ακρίβεια η Συνθήκη για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης, εμφανίστηκε μετά την Συνθήκη της Νίκαιας και κυρίως μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Λάακεν (όπου συμφωνήθηκε η σχετική διαδικασία) ως ένα ακόμη βήμα στην πορεία προς την θεσμική και πολιτική ολοκλήρωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ένα βήμα κάπως πιο μεγάλο ίσως από τις προηγούμενες διαδοχικές συνθήκες, πιο συστηματικό (καθώς η νέα Συνθήκη δεν συμπλήρωνε ούτε τροποποιούσε απλώς, αλλά αντικαθιστούσε όλες τις προηγούμενες συνθήκες που συγκροτούν το σώμα του πρωτογενούς ευρωπαϊκού κοινοτικού δικαίου) και βεβαίως πολύ περισσότερο πανηγυρικό, λόγω των προφανών και έντονων συμβολισμών της λέξης «Σύνταγμα». Aλλά πάντως ένα ακόμη βήμα υποτεταγμένο στη διακυβερνητική μέθοδο, τροποποίησης και συμπλήρωσης των ιδρυτικών συνθηκών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Περισσότερα...

7 Αυγούστου 2005

Η χειραφέτηση της Θεσσαλονίκης 

του Ευ. Βενιζέλου

Η Θεσσαλονίκη δεν έχει ανάγκη από βαλκανικούς μύθους, αλλά από ένα συγκροτημένο και ταυτόχρονα ρεαλιστικό και διορατικό σχέδιο ανάπτυξης, που αξιοποιεί τα υφιστάμενα και δημιουργεί νέα συγκριτικά πλεονεκτήματα, ανοίγει πεδία επενδύσεων σε διεθνώς ανταγωνιστικούς τομείς της οικονομίας και κυρίως δημιουργεί νέα κοιτάσματα απασχόλησης.

Ας καταγράψουμε ψύχραιμα τα δεδομένα:

Η Θεσσαλονίκη δεν είναι πρωτεύουσα και άρα δεν προσφέρει δυνατότητες άμεσης πρόσβασης στον κρατικό μηχανισμό που παίζει πάντοτε καθοριστικό ρόλο σε αναπτυξιακού χαρακτήρα αποφάσεις και διαδικασίες.

Περισσότερα...

26 Ιουνίου 2005

Χειρότερη και από την Ευρώπη του «όχι» και από αυτήν του «ναι» είναι σίγουρα η Ευρώπη του «ίσως ή του "μήπως;"».

Μετά τα ηχηρά «όχι» της Γαλλίας και της Ολλανδίας πολλοί περίμεναν ότι το πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα στεκόταν στο ύψος των περιστάσεων, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες υπέρβασης της κρίσης. Αυτό απαιτούσε, βέβαια, μετατόπιση της συζήτησης από τη θεσμική και δημοσιονομική στη βαθύτατα κοινωνική, αναπτυξιακή και άρα πολιτική διάσταση του ευρωπαϊκού ζητήματος.

Περισσότερα...

8 Ιουνίου 2005

Το πιο μεγάλο θεωρητικό και ιδεολογικό πρόβλημα για όλες τις εκδοχές της Αριστεράς είναι πάντα το κράτος. Πρόβλημα με τεράστιες πολιτικές και πρακτικές επιπτώσεις.

Ο υπαρκτός σοσιαλισμός συγκρότησε γρήγορα μια απολογητική θεωρία βασισμένη σε μια εργαλειακού χαρακτήρα αντίληψη για το κράτος. Αυτό από κράτος της αστικής τάξης μετατρέπεται σε κράτος της δικτατορίας του προλεταριάτου και αρκετά αργότερα σε «παλλαϊκό» κράτος, στο όνομα πάντοτε μιας ιστορικής τελεολογίας, που προσδοκά την εξαφάνιση και απονέκρωση του κράτους μέσα σε μια κομμουνιστική κοινωνία.

Περισσότερα...

7 Ιουνίου 2005

Tο Σύνταγμα προστατεύει τις συλλογικές συμβάσεις

του Ευ. Βενιζέλου

H κυβέρνηση αξιοποιεί στο έπακρο μια παλιά και διαδεδομένη παρεξήγηση, πως στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, δηλαδή στις λεγόμενες ΔΕΚΟ, ισχύει η μονιμότητα του προσωπικού τους. Θέτει - υποτίθεται - στο στόχαστρο τα προνόμια των εργαζομένων στις επιχειρήσεις αυτές, σε σχέση με το εργασιακό καθεστώς του ιδιωτικού τομέα.

Πρέπει όμως να θυμηθούμε ότι στην αφετηρία των λεγόμενων «διαρθρωτικών αλλαγών» που προωθεί η κυβέρνηση ήταν η απόπειρά της να θέσει τρία μείζονα ζητήματα, που αφορούν το σύνολο των εργαζομένων, αλλά και των μικρών, κυρίως εμπορικών, επιχειρήσεων: Το ασφαλιστικό, η διευθέτηση του χρόνου εργασίας και το ωράριο των καταστημάτων. Είναι συνεπώς προφανές ότι το εργασιακό και το ασφαλιστικό καθεστώς των εργαζομένων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα δεν είναι παρά το προοίμιο του κυρίως θέματος, που είναι ο ιδιωτικός τομέας, η αγορά συνολικά και η αγορά εργασίας ειδικότερα.

Περισσότερα...

20 Μαϊου 2005 

Η Βουλή να αποφασίσει για τις λευκές ψήφους[Mετά την ανατροπή της πάγιας και σχεδόν ομόφωνης νομολογίας]

του Ευ. Βενιζέλου

H κριτική που διατυπώνεται έως τώρα στην πρόσφατη απόφαση του ΑΕΔ που ελήφθη με οριακή πλειοψηφία 6-5 ως προς τις λευκές ψήφους και την κατανομή εδρών στη μείζονα εκλογική περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, εστιάζεται στα ακόλουθα σημεία: 

Πρώτον, στη διαπίστωση ότι το ΑΕΔ ανέτρεψε τη σχετική πάγια και σχεδόν ομόφωνη νομολογία του (βλ. π.χ. την απόφαση 35/1999 για το ίδιο θέμα). Δεύτερον, στη διαπίστωση ότι το ΑΕΔ για πρώτη φορά κρίνει ως αντισυνταγματική μία θεμελιώδη και μόνιμη ρύθμιση του εκλογικού συστήματος της χώρας, ενώ η σχετική πάγια νομολογία του εκλογοδικείου του Συντάγματος του 1952 και μετά το 1975 του ΑΕΔ αναγνωρίζει στον εκλογικό νομοθέτη πάντα ευρεία διακριτική ευχέρεια. Ο εκλογικός δικαστής απέφυγε έως τώρα, με ευλάβεια θα λέγαμε, να κρίνει ως αντισυνταγματική και να παραμερίσει μία ρύθμιση και μάλιστα θεμελιώδη της εκλογικής νομοθεσίας.

Περισσότερα...

15 Μαΐου 2005

Η συζήτηση για το Πανεπιστημιακό Άσυλο δεν πρέπει ποτέ να γίνεται εν θερμώ. Πρόκειται για ένα ζήτημα που αξιώνει υπεύθυνη και συναινετική αντιμετώπιση στο πλαίσιο μιας σοβαρής και ειλικρινούς ακαδημαϊκής και πολιτικής συζήτησης. Αυτή η συζήτηση πρέπει να γίνει επί πραγματικών δεδομένων, χωρίς μύθους και παρεξηγήσεις.

Καταρχάς το πρόβλημα δεν είναι νομικό. Η Ελλάδα είναι- αν όχι η μόνη- μία από τις ελάχιστες χώρες που έχουν νομοθετικά ρυθμισμένο πανεπιστημιακό άσυλο. Ο νόμος πλαίσιο για τα Α.Ε.Ι. του 1982 ορίζει και οριοθετεί το Πανεπιστημιακό Άσυλο ως θεσμική εγγύηση που περιβάλλει την ακαδημαϊκή ελευθερία. Άρα το άσυλο προστατεύει την πανεπιστημιακή κοινότητα διδασκόντων και διδασκομένων, την ελευθερία της διδασκαλίας και της έρευνας. Το άσυλο συνεπάγεται την απαγόρευση επέμβασης της δημόσιας δύναμης στους χώρους των Α.Ε.Ι. χωρίς άδεια της Συγκλήτου ή σε έκτακτες περιστάσεις του Πρύτανη. Καμιά όμως άδεια δεν απαιτείται όταν τελούνται αυτόφορα κακουργήματα ή ακόμη και πλημμελήματα κατά της ζωής. Συνεπώς ο νόμος προβλέπει κριτήρια, προϋποθέσεις και ρήτρες ασφαλείας.

Περισσότερα...

Μάιος 2005

Η αντιπροσωπευτική και πιο συγκεκριμένα η κοινοβουλευτική δημοκρατία βασίζεται στην αρχή της ελεύθερης εντολής και στο δικαίωμα της κατά συνείδηση γνώμης και ψήφου του κάθε βουλευτή. Θεωρητικά ο βουλευτής δεν δεσμεύεται ως προς την ψήφο του ούτε απέναντι στους εκλογείς του (αλλιώς η εντολή του θα ήταν δεσμευτική και ανακλητή) ούτε απέναντι στο κόμμα του.

Αυτό όμως το θεωρητικό σχήμα έχει μεταβληθεί με την πάροδο των χρόνων μέσα από την εξέλιξη της ίδιας της κοινωνίας και μέσα από τη συγκρότηση των σύγχρονων πολιτικών συστημάτων που βασίζονται στην ύπαρξη και τη λειτουργία των πολιτικών κομμάτων.

Περισσότερα...