22 Μαρτίου 2004

Κάθε εκλογικό αποτέλεσμα είναι πρόσφορο αντικείμενο για αναλύσεις κάθε μορφής. Όταν όμως κερδίζεις δεν έχεις χρόνο γι' αυτό. Αντιθέτως, η ήττα σε κάνει πάντα πιο στοχαστικό. Υπάρχει και ο χρόνος αλλά και η ανάγκη για μια όσο γίνεται βαθύτερη κατανόηση των λόγων που οδήγησαν στο συγκεκριμένο εκλογικό αποτέλεσμα.

Αυτό εξηγεί, ώς έναν βαθμό, το γιατί το ΠΑΣΟΚ δεν κατανόησε επαρκώς το αποτέλεσμα των εκλογών του Απριλίου του 2000, εκλογών που κέρδισε με μικρή διαφορά. Αυτή είναι και η πρώτη - κατά τη γνώμη μου - εξήγηση της ήττας της 7ης Μαρτίου 2004. Όλα όσα οδήγησαν στο πρόσφατο αποτέλεσμα καταγράφηκαν εν πολλοίς τέσσερα χρόνια νωρίτερα. Τότε φάνηκε ανάγλυφα, στην ίδια την κοινωνική διαστρωμάτωση του εκλογικού σώματος, ο διχασμός ανάμεσα σε μία «κοινωνία της ασφάλειας» που εκφράστηκε κατά προτίμηση από το ΠΑΣΟΚ και μία «κοινωνία της ανασφάλειας» που εκφράστηκε κατά προτίμηση από τη Νέα Δημοκρατία.

Περισσότερα …

23 Μαρτίου 2004

Είδαμε χθες με ποιον τρόπο η κατανόηση των αιτίων της ήττας του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές μπορεί να λειτουργήσει ως βάση για τον σχεδιασμό μιας νέας σχέσης του ΠΑΣΟΚ με την κοινωνία. Με στόχο να διατηρηθεί το μείζον στρατηγικό πλεονέκτημα της κατοχής από το ΠΑΣΟΚ του κέντρου του πολιτικού και ιδεολογικού φάσματος, ώστε ένα ΠΑΣΟΚ προοδευτικό, πολυσυλλεκτικό και πλειοψηφικό να μπορεί να εκφράζει όλο το φάσμα της λεγόμενης δημοκρατικής παράταξης, δηλαδή την ευρύτατη Κεντροαριστερά.

Το ΠΑΣΟΚ δεν βρίσκεται όμως μόνο του μέσα στο πολιτικό σκηνικό. Έχει να αντιμετωπίσει μια νέα κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας που, όπως φαίνεται τις λίγες ημέρες που μεσολάβησαν από την ορκωμοσία της μέχρι τώρα, κυριαρχείται από μία σαφή επικοινωνιακή επιλογή του Πρωθυπουργού της. Ο Κώστας Καραμανλής είναι προφανές ότι θέλει να διατηρεί την επαφή του με την κοινή γνώμη. Θέλει να επιβεβαιώνει την πολιτική φυσιογνωμία μιας κυβέρνησης που προβάλλει την αίσθηση της κοινωνικής της ευθύνης και την πολιτική ρητορική τής κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης. Και όλα αυτά σε συνδυασμό με την προσπάθεια να φιλοτεχνηθεί ένα μετριοπαθές πολιτικό ύφος, βασισμένο στην ηπιότητα και τη συναίνεση. 

Περισσότερα …

13 Απριλίου 2004

H ιστορία του Κυπριακού είναι μία ιστορία διλημμάτων, οι απαντήσεις στα οποία κρίνονται όχι συγκυριακά αλλά μέσα στην εξέλιξη του μακρού ιστορικού χρόνου. Είναι συνεπώς προφανές ότι ο κυπριακός Ελληνισμός καλείται να αποφασίσει με βάση τα δεδομένα του 2004, τα οποία διαμορφώθηκαν σταδιακά από τα μέσα της δεκαετίας του '50 έως σήμερα, με σημεία τομής τον διαχωρισμό του 1963, την εισβολή του 1974, τις συμφωνίες υψηλού επιπέδου του 1977 και του 1979, τη σύνδεση της σχέσης Τουρκίας - Ευρωπαϊκής Ένωσης με την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ένωση που έγινε από το 1995 και μετά και φυσικά την εμφάνιση της πρωτοβουλίας Ανάν τον Νοέμβριο του 2002 και την υπογραφή της συνθήκης ένταξης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση την 16η Απριλίου 2003 που ενεργοποιείται από 1ης Μαΐου 2004.

Περισσότερα …

14 Απριλίου 2004

Όπως είδαμε χθες το ερώτημα δεν είναι απλώς και μόνον αν το σχέδιο είναι αποδεκτό ή όχι, αλλά ποιες είναι οι θετικές και ποιες είναι οι αρνητικές επιπτώσεις της απόρριψής του, σε αντιδιαστολή προς το status quo με την προσθήκη του νέου στοιχείου της ένταξης. Διαμορφώνονται έτσι τρεις στήλες στοιχείων. Στην πρώτη περιλαμβάνονται τα θετικά της αποδοχής του σχεδίου, στη δεύτερη καταγράφω τα αρνητικά της αποδοχής του σχεδίου και στην τρίτη τα δεδομένα του status quo μετά την προσθήκη της ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Περισσότερα …

16 Απριλίου 2004

Αυτά που προέκυψαν από τη χθεσινή συνάντηση των πολιτικών αρχηγών επιδέχονται δύο αναγνώσεις. Είναι σίγουρα πολύ ικανοποιητικό το γεγονός ότι έστω και αργά, έστω και με διαμορφωμένες ήδη τις τάσεις της κοινής γνώμης στην Κύπρο, σχηματίζεται στην Ελλάδα, έπειτα από προσεχτική και δύσκολη στάθμιση, ένα ευρύ μέτωπο συναίνεσης υπέρ της αποδοχής του σχεδίου Ανάν είτε αυτό διατυπώνεται ευθέως είτε αυτό διατυπώνεται εμμέσως πλην σαφώς. Νέα Δημοκρατία, ΠΑΣΟΚ και Συνασπισμός συμπίπτουν από την άποψη αυτή.

Περισσότερα …

26 Απριλίου 2004

H επόμενη ημέρα έφτασε. H ελληνοκυπριακή πλευρά απέρριψε με συντριπτική πλειοψηφία το σχέδιο Ανάν, που έγινε όμως δεκτό από τους Τουρκοκυπρίους με μεγάλη πλειοψηφία, και το ζητούμενο είναι, όπως πάντα, μία εθνική στρατηγική, που να λαμβάνει υπόψη της τα νέα δεδομένα, που είναι πολλά και ευανάγνωστα. H διαμόρφωση μιας τέτοιας στρατηγικής προϋποθέτει ενότητα, συστηματικότητα και ειλικρίνεια, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην ελληνοκυπριακή πλευρά. H ενότητα, παρά τις εύλογες αντιθέσεις που δημιούργησε το δίλημμα του δημοψηφίσματος, είναι, πιστεύω, εύκολο να διαμορφωθεί.

Περισσότερα …

18 Ιουλίου 2004

Με ανησυχεί, για να μην πω ότι με τρομάζει, η συζήτηση που γίνεται συχνά για το λεγόμενο «τέλος της Μεταπολίτευσης». Η συζήτηση αυτή φοβούμαι ότι δείχνει άγνοια για τον τρόπο με τον οποίο διαμορφώνονται οι διάφορες ιστορικές περίοδοι, όχι ως άσκηση επιστημονικής μεθοδολογίας αλλά ως πραγματική κατάσταση. Αν η Μεταπολίτευση ορίζεται στην αφετηρία της από την πτώση της δικτατορίας, μπορεί να οριστεί στο τέλος της μόνον από ένα αντίστοιχης σημασίας γεγονός. Και τέτοιο ευτυχώς δεν έχει συμβεί.

Περισσότερα …

1 Αυγούστου 2004

[Αλήθειες και ψέματα γύρω από τα έργα]

Ενα διάστημα δεκαεπτά μόλις ημερών χωρίζει τη μεταολυμπιακή από την προολυμπιακή Ελλάδα. Αυτές δε οι δεκαεπτά ημέρες των Αγώνων είναι μια ελάχιστη στιγμή μέσα στον μακρό ιστορικό χρόνο που κρίνει την πορεία μιας χώρας. Ζούμε συνεπώς τα τελευταία χρόνια μια εντυπωσιακή πύκνωση του χρόνου. Θελήσαμε και, από ένα σημείο και μετά, οφείλαμε να κάνουμε πολλά πράγματα σε πολύ σύντομο χρόνο, που υπερβαίνει κατά πολύ τη συνήθη πορεία των πραγμάτων. Αυτό από μόνο του είναι το πρώτο μεγάλο ολυμπιακό επίτευγμα και κεκτημένο της χώρας.

Περισσότερα …

24 Αυγούστου 2004

H ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ της Νέας Δημοκρατίας συμπληρώνει έξι μήνες στην εξουσία. Αυτούς τους τελευταίους έξι μήνες της Ολυμπιακής προετοιμασίας, αντί να προσπαθεί να δημιουργήσει την εντύπωση ότι σε αυτήν οφείλεται η ολοκλήρωση των Ολυμπιακών έργων που είναι το αποτέλεσμα μιας πολυετούς επίπονης προσπάθειας και ήταν ουσιαστικά έτοιμα, έπρεπε να έχει αντιμετωπίσει όλα τα προβλήματα λειτουργιών και συμπεριφορών που σχετίζονται με τους Αγώνες και προσδιορίζουν την εικόνα που στέλνει διεθνώς η χώρα σε αυτήν την εξαιρετική της στιγμή.

Περισσότερα …

6 Σεπτεμβρίου 2004

Τίποτα δεν εκφράζει καλύτερα τις τομές που επέφερε η μεταπολίτευση του 1974, από την ίδρυση και την εξέλιξη του ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ είναι η επιτομή της μεταπολίτευσης. Ιδρύθηκε συμπυκνώνοντας στο γενετικό του υλικό τις δυσάρεστες μνήμες του μετεμφυλιακού κράτους και της αποδιαρθρωμένης κοινωνίας του, το ιστορικό παράπονο της Αριστεράς, τις διαψευσμένες προδικτατορικές ελπίδες της Κεντροαριστεράς, την καταλυτική εμπειρία της δικτατορίας και τις κοινωνικές διεκδικήσεις που απελευθέρωσε η πτώση της δικτατορίας.

Περισσότερα …