Δευτέρα 27 Δεκεμβρίου 2021
Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στο Protagon.gr
Ο Κάρολος της Ελλάδος
Ο Κάρολος Παπούλιας συναντήθηκε με την Ιστορία, δηλαδή με την ευθύνη απέναντι στην Πατρίδα ήδη από παιδί μετέχοντας στην Εθνική Αντίσταση και συνέχισε ως νέος μετέχοντας στον αντιδικτατορικό αγώνα. Λίγοι έχουν, όπως αυτός, το προνόμιο να έρθουν σε επαφή με την Ιστορία πριν έρθουν σε επαφή με την Πολιτική.
Μέσα σε μια εποχή εύκολων και μεγάλων λόγων ήταν πάντα ολιγόλογος και ουσιώδης. Δεν υπήρξε ποτέ του συρμού. Δεν έχασε ποτέ την αισθητική του αντίληψη. Ως βασικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ εξέφραζε πάντοτε την πιο ευπρεπή εκδοχή της μάχιμης πολιτικής. Η σχέση αδελφικής και εξομολογητικής φιλίας που τον συνέδεσε με τον Ανδρέα Παπανδρέου βασιζόταν στην απόλυτη εχεμύθεια και στην υψηλή αίσθηση του χιούμορ.
Παρασκευή, 24 Δεκεμβρίου 2021
Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στο Βήμα της Κυριακής και στο αφιέρωμα «Τι μας δίδαξε το 1821;»
Επέτειος και Πανδημία
Οι έκτακτες συνθήκες της πανδημίας, επέβαλαν ένα αναγκαστικό μινιμαλισμό στον εορτασμό της μεγάλης επετείου των διακοσίων ετών από την έναρξη του Αγώνα της Ανεξαρτησίας. Οι υγειονομικοί περιορισμοί οδήγησαν σε έναν οργανωτικά λιτό εορτασμό, με λιγότερα τετριμμένα και κοινότοπα στοιχεία. Έναν εορτασμό περισσότερο εσωτερικό αλλά όχι εσωστρεφή. Βεβαίως όταν κινούμαστε στο κοινό πεδίο της δημόσιας και της επίσημης Ιστορίας, θα ήταν φενάκη να θέλουμε έναν εορτασμό απαλλαγμένο από την ιδεολογική χρήση της Ιστορίας και από τα στερεότυπα μέσω των οποίων ένα πολύ μεγάλο μέρος της ελληνικής - και καταρχάς κάθε άλλης κοινωνίας - συγκροτεί τη σχέση του με αυτό που λέγεται εθνική ταυτότητα.
23-24.12.2021
Στα ΝΕΑ, στο βιβλιοδρόμιο, για το βιβλίο της Ρούλας Γεωργακοπούλου «Ανάπτυγμα βατράχου» (εκδ. Στερέωμα)
Ευάγγελος Βενιζέλος
«Χάνε μούνε»
Παίζουσα άμα και σπουδάζουσα η Ρούλα Γεωργακοπούλου συνέθεσε μια ακόμη ποιητική νουβέλα που θα την πληγώναμε κατάκαρδα αν την κατατάσσαμε στον πεζό λόγο. Το «Ανάπτυγμα βατράχου» συστήνεται ως πανηγύρι της γλώσσας, ως προϊόν ελεύθερων συνειρμών, ως άσκηση διακειμενικής ελευθεριότητας που την επιτείνει και την προφυλάσσει από κάθε δυσκολία στην πρόσληψη η επίκληση του χιούμορ. Του βασικού δηλαδή μηχανισμού αυτοπροστασίας.
Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στο αφιέρωμα για«ΤΑ ΝΕΑ» - 90 χρόνια: Το βάρος και η εγγύηση της παράδοσης
Σάββατο 18 Δεκεμβρίου 2021
Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στο αφιέρωμα για«ΤΑ ΝΕΑ» - 90 χρόνια
Το βάρος και η εγγύηση της παράδοσης
Η προσωπική μου σχέση με «ΤΑ ΝΕΑ» άρχισε μόλις έμαθα ανάγνωση, άρα διαρκεί περίπου 60 χρόνια. Οι σελίδες τους με φιλοξενούν συχνά ως αρθογράφο για περισσότερα από 40 χρόνια, πολλά δε από αυτά το πολιτικό τους ρεπορτάζ ασχολείται και μαζί μου. Δεν είμαι αμερόληπτος ούτε τυπικός. Γνωρίζω από την εμπειρία μου και συναισθάνομαι το κλίμα και την παράδοση μιας τέτοιας κορυφαίας εφημερίδας που δίνει επί ενενήντα χρόνια το καθημερινό στίγμα του δημοσίου βίου της χώρας και συγκαθορίζει τις προτεραιότητες και τον τόνο του δημοσίου λόγου.
Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου 2021
Ευάγγελος Βενιζέλος
Η επίκληση του Συντάγματος από τους εχθρούς του
Η επίκληση του Συντάγματος δεν μπορεί να οδηγεί στον ευτελισμό του. Το Σύνταγμα δεν είναι ένα νομικό κέλυφος που καλύπτει τα πάντα: τους φόβους, τις ανασφάλειες και τις προσδοκίες ή, κατά μείζονα λόγο, τις αυταπάτες, τις φαντασιώσεις, τους παραλογισμούς όποιου το επικαλείται.
Το Σύνταγμα είναι προϊόν της Ιστορίας. Είναι το ευρύχωρο αλλά σαφές θεσμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο λειτουργεί η φιλελεύθερη, δηλαδή η συνταγματική δημοκρατία. Είναι ο βασικός μηχανισμός που εγγυάται την προστασία του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Είναι το κείμενο που εγκιβωτίζει τις μακροπρόθεσμες διευθετήσεις της κοινωνικής και πολιτικής συμβίωσης. Είναι η βάση και η κορυφή της έννομης τάξης, ο κανόνας αναφοράς που διέπει το σύνολο της δικαιοπαραγωγικής διαδικασίας στην εθνική έννομη τάξη και τις σχέσεις της με τη διεθνή και την ενωσιακή έννομη τάξη.
Παρασκευή 19 Νοεμβρίου 2021
Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στο αφιέρωμα της Athens Voice «Μπορεί η σοσιαλδημοκρατία να επανέλθει;» (19.11.2021)
Μπορεί να επινοηθεί ξανά η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία ;
Μπορούμε να απαντήσουμε στο ερώτημα αν η σοσιαλδημοκρατία έχει μέλλον, μόνο αν κατανοήσουμε το παρελθόν της. Η σοσιαλδημοκρατία προέρχεται μέσα από τις διακλαδώσεις της αριστεράς που διαπερνούν τον 19ο και τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα, αλλά αποκτά το πολιτικό, προγραμματικό και αξιακό περιεχόμενο που της προσδίδει την ολοκληρωμένη και διακριτή ταυτότητά της, από το τέλος του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι το 1992. Η σοσιαλδημοκρατία αυτή έχει προ πολλού απογαλακτιστεί από μια μαρξιστική/ ολιστική αντίληψη για την Ιστορία, την οικονομία, την πολιτική και το κράτος. Είναι ευρωπαϊκή, πολιτικά φιλελεύθερη, εκλογικά πολυσυλλεκτική, κυβερνητική. Έχει έντονη κεϊνσιανή ροπή, αλλά γίνεται σταδιακά πραγματιστική. Διακρίνεται εύκολα από τα συντηρητικά, χριστιανοδημοκρατικά και φιλελεύθερα κόμματα της εποχής. Αναπτύσσει τη δράση της και κρίνεται κυρίως σε εθνικό επίπεδο. Νομίζω ότι αυτή είναι μια ισορροπημένη περιγραφή του κοινού πλαισίου της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας στην οποία εντάσσονται πολλές εκδοχές: η σκανδιναβική σοσιαλδημοκρατία, η παράδοση του γερμανικού SPD, η μακρά διαδρομή του βρετανικού εργατικού κόμματος, τα σοσιαλιστικά κόμματα του ευρωπαϊκού νότου με την ευρεία έννοια του όρου, από τη Γαλλία έως την Πορτογαλία.
Κυριακή, 14 Νοεμβρίου 2021
Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στην Καθημερινή της Κυριακής
Το ελληνικό εθνικό συμφέρον για σεβασμό της Συνθήκης των Πρεσπών
Με τη Συνθήκη των Πρεσπών η Ελλάδα διασφάλισε την άμεση μεταβολή του διεθνούς ονόματος του γειτονικού κράτους σε «Βόρεια Μακεδονία» (όνομα σύνθετο που περιέχει γεωγραφικό προσδιορισμό). Αυτό ανταποκρινόταν, σε μεγάλο βαθμό, στην ευρύτατα αποδεκτή ελληνική εθνική γραμμή. Η διευθέτηση αυτή εισήχθη και στην εσωτερική έννομη τάξη της γείτονος με την αναθεώρηση του Συντάγματός της. Η χρήση όμως του σύνθετου αυτού ονόματος στο εσωτερικό, σύμφωνα με τη Συνθήκη, θα επεκτείνεται σταδιακά ακολουθώντας τον ρυθμό ανοίγματος των κεφαλαίων των διαπραγματεύσεων ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας στην Ε.Ε. Εξαρτάται συνεπώς από την εξέλιξη μιας διαδικασίας που τελεί υπό τον πολιτικό έλεγχο των κρατών - μελών της Ε.Ε. και όχι των συμβαλλομένων μερών της Συνθήκης των Πρεσπών.
Σάββατο 6 Νοεμβρίου 2021
Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου για τα ΝΕΑ Σαββατοκύριακο
«Πανδημία των ανεμβολίαστων» και πάνδημη λογική
Η αμηχανία των κυβερνήσεων απέναντι στο τέταρτο κύμα της πανδημίας είναι διεθνές πρόβλημα. Η κάθε κυβέρνηση κρίνεται όμως στη χώρα της και οφείλει να εξαντλήσει τις δυνατότητές της αναλαμβάνοντας το αναγκαίο πολιτικό κόστος. Στις χώρες στις οποίες υπήρξε εύκολη και γενικευμένη πρόσβαση στα εμβόλια και οργανώθηκε εκστρατεία εμβολιασμού, η κρίσιμη παράμετρος τώρα είναι το ποσοστό των εμβολιασμένων. Ακόμη και σε χώρες με σημαντικά καλύτερες επιδόσεις από την Ελλάδα, όπως η Γερμανία, γίνεται λόγος για «πανδημία των ανεμβολίαστων», καθώς το συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό νοσηλευόμενων στις ΜΕΘ και διασωληνωμένων ασθενών, αλλά δυστυχώς και θανάτων ανήκει στην ομάδα των ανεμβολίαστων. Καταγράφεται όμως πάντα και ένα πολύ μικρότερο αλλά όχι ευκαταφρόνητο ποσοστό εμβολιασμένων και μάλιστα, όπως λέγεται, πλήρως εμβολιασμένων.
Δευτέρα 4 Οκτωβρίου 2021
Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου για το αφιέρωμα της εφημερίδας Κεφάλαιο σε συνεργασία με τους New York Times, "Οι Μεγάλες ιδέες - Σε τί πιστεύουμε"
Η ανάγκη διαχείρισης της ανομίας των μεγάλων ιδεών
Ο πληθωρισμός των εννοιών που κυριαρχούν στον διεθνή δημόσιο λόγο φοβάμαι ότι μπορεί να λειτουργεί υπονομευτικά για την ικανότητα του ανθρώπου να διαχωρίζει τις πολλαπλές σφαίρες στις οποίες κινείται. Όταν λέω του ανθρώπου εννοώ, για τα δικά μας δεδομένα, του «δυτικού» ανθρώπου, του υποκειμένου του ορθού λόγου, όπως τον αντιλαμβάνεται ο δυτικός πολιτισμός συμπεριλαμβανομένου και όλου του μετανεωτερικού σχετικισμού.
Δευτέρα 27 Σεπτεμβρίου 2021
Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στα ΝΕΑ για τις Γερμανικές εκλογές
Μια νέα γερμανική πρωτίστως κυβέρνηση
Στα κράτη μέλη της ΕΕ οι εθνικές βουλευτικές εκλογές αποκτούν ιδιαίτερα ενδιαφέροντα ή ακόμη και δραματικό χαρακτήρα μόνον όταν αυτές ενδέχεται να οδηγήσουν σε κυβερνητικά σχήματα που αποκλίνουν από τις αξίες της Ένωσης και ιδίως από τον σεβασμό του κράτους δικαίου ή καταγράφουν λαϊκή εντολή που μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στη λειτουργία της Ένωσης και την πορεία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
Δεν είναι προφανώς αυτή η περίπτωση των χθεσινών γερμανικών ομοσπονδιακών εκλογών. Η εντυπωσιακή και μη αναμενόμενη μέχρι πριν λίγους μήνες άνοδος του SPD, η αισθητή πτώση του συνασπισμού CDU/ CSU, η άνοδος των Πρασίνων που αρκούνται όμως στην τρίτη θέση, η προσωπική επιτυχία του Όλαφ Σολτς στο εκλογικό σώμα μετά την ήττα των απόψεών του στους εσωκομματικούς συσχετισμούς και την ανάδειξη μιας «αριστερής» κομματικής ηγεσίας, η προσωπική αποτυχία του Άρμιν Λάσετ στο εκλογικό σώμα παρά την κατίσχυσή του στους εσωκομματικούς συσχετισμούς, η μετεωρική εκτόξευση και στη συνέχεια η καθήλωση σε μέση τροχιά της υποψήφιας των Πρασίνων και όλα τα συναφή, έχουν βεβαίως ενδιαφέρον. Κυρίως όμως εθνικό. Δεν επηρεάζουν, κατα την εκτίμησή μου, ούτε τους ευρωπαϊκούς ούτε πολύ περισσότερο τους διεθνείς συσχετισμούς.