ΤΟ ΒΗΜΑ | Ευ. Βενιζέλος: "Σε ποιον αιώνα ανήκει το 2019;"

Αθήνα, 30 Δεκεμβρίου 2018

Άρθρο Ευάγγελου Βενιζέλου στο ΒΗΜΑ της Κυριακής
 

Σε ποιον αιώνα ανήκει το 2019;

Το στοίχημα του 2019 είναι αν θα ανήκει στις χιλιάδες του, δηλαδή στη δυναμική του 21^ου αιώνα, ή στις δεκάδες του, στην αίσθηση που δημιουργούν οι πρώτες δεκαετίες του προηγούμενου αιώνα. «Πάλιωσαν» πολύ πριν το τέλος του αιώνα, ανήκαν στο παρελθόν, πριν καλά - καλά συναντηθούν με το παρόν.

Συμβατικά θα λέγαμε ότι το 2019 είναι εξ ορισμού έτος - τομή ως έτος εκλογικό σε όλα τα επίπεδα: βουλευτικών, ευρωπαϊκών και αυτοδιοικητικών εκλογών. Έτος εκλογικού απολογισμού της τετραετίας 2015-2019 και των οικονομικών, θεσμικών, πολιτικών και κοινωνικών επιπτώσεών της που είναι δυστυχώς βαθύτερες από αυτές που αντιστοιχούν σε μια «φυσιολογική» τετραετία. Αυτό άλλωστε καθιστά ναρκοθετημένη σε πολλά σημεία την επόμενη κυβερνητική περίοδο.  

Περισσότερα...

Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στην παρουσίαση του νέου του βιβλίου «Η Δημοκρατία μεταξύ συγκυρίας και Ιστορίας» (εκδ. ΠΑΤΑΚΗ)

Αθήνα, 20 Δεκεμβρίου 2018

Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στην παρουσίαση του νέου του βιβλίου

«Η Δημοκρατία μεταξύ συγκυρίας και Ιστορίας
Προσδοκίες και κίνδυνοι από την αναθεώρηση του Συντάγματος» (εκδ. ΠΑΤΑΚΗ)*

Ευχαριστώ όλες και όλους σας για την παρουσία σας εδώ. Θέλω και εγώ να μνημονεύσω ιδιαιτέρως τους πρώην πρωθυπουργούς, τον Αντώνη Σαμαρά, τον Παναγιώτη Πικραμένο. Θέλω να μνημονεύσω τους πρώην Προέδρους του Συμβουλίου της Επικρατείας και πρώην Αντιπροέδρους που μας τιμούν με την παρουσία τους, τους είμαι βαθύτατα υπόχρεος και ελπίζω, με έναν μεταφυσικό τρόπο, ότι θα ήθελαν να είναι παρόντες εδώ και μη ζώντες τώρα Πρόεδροι που διηύθυναν το δικαστήριο. Θα αναφέρω αυτούς επί των ημερών των οποίων άσκησα ενεργό δικηγορία, ο Θεμιστοκλής Κουρουσόπουλος, ο Βάσσος Ρώτης, ο Βασίλης Μποτόπουλος. Θέλω επίσης να μνημονεύσω την παρουσία της πρώην Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου, της κ. Ευτέρπης Κοτζαμάνη, και να ευχαριστήσω θερμά όλους τους συναδέλφους μου στη Βουλή, τους συναδέλφους μου στην ακαδημαϊκή κοινότητα. Ο Παρασκευάς Αυγερινός νομίζω ότι είναι το πρόσωπο που συμβολίζει το χώρο της δημοκρατικής παράταξης και ο Γιάννης Βαρβιτσιώτης το χώρο, θα λέγαμε, της συντηρητικής παράταξης, αν και ο ίδιος έχει μετακινηθεί προς πολύ προοδευτικότερες θέσεις και θέλω να πιστεύω ότι θυμάται με συμπάθεια και φιλία τη συνύπαρξή μας, επί σειρά ετών, ως γενικών εισηγητών για την αναθεώρηση του 2001, αυτός εκ μέρους της τότε αντιπολίτευσης και εγώ εκ μέρους της πλειοψηφίας. Αλλά είναι κοινή η προσπάθεια που κάναμε και συναινετικό, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, το αποτέλεσμα.

Περισσότερα...

Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στην Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγματος κατά τη συζήτηση για τα άρθρα 51-86

Αθήνα, 20 Δεκεμβρίου 2018

Ομιλία Ευάγγελου Βενιζέλου στην Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγματος κατά τη συζήτηση για τα άρθρα 51-86

Κυρίες και κύριοι Βουλευτές, σε σχέση με την δέσμη που συζητείται, προσπάθησα να κάνω μία ταξινόμηση η οποία δυστυχώς δεν μπορεί να συμπυκνώσει τις διατάξεις σε λιγότερες από επτά ενότητες. Οι κρισιμότερες είναι οι δύο πρώτες.

Η πρώτη ενότητα αφορά το εκλογικό σύστημα, όπου έχουμε συγκρουόμενες προτάσεις, του ΣΥΡΙΖΑ και της Νέας Δημοκρατίας. Η βασική ιδέα βεβαίως, είναι να υπάρξει συνταγματική πρόβλεψη, λεπτομερέστερη και ειδικότερη της ισχύουσας, ως προς την ουσία του εκλογικού συστήματος.

Η αντίρρησή μου αφορά αυτό το ζήτημα. Δεν θεωρώ ότι χρειάζεται τα Συντάγματα να προσδιορίζουν ειδικότερα τους κανόνες διεξαγωγής των εκλογικών αναμετρήσεων. Πρέπει να έχει ο κοινός εκλογικός νομοθέτης ευρεία ει δυνατόν ευχέρεια, η οποία ούτως ή άλλως περιορίζεται από τις γενικές αρχές που διέπουν το πολίτευμά μας.

Για να το πω δηλαδή, πιο συγκεκριμένα, η ίδια η δημοκρατική αρχή και ο αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας του πολιτεύματος αποκλείουν ,κατά τη γνώμη μου, τα πλειοψηφικά εκλογικά συστήματα, τα οποία καθίστανται αντισυνταγματικά. Απορρέει από τις θεμελιώδεις αρχές και διατάξεις του Συντάγματος.

Περισσότερα...

Τοποθέτηση Ευάγγελου Βενιζέλου στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας κατά την ακρόαση της κα. Βασιλικής Θάνου

Τετάρτη, 19 Δεκεμβρίου 2018

Τοποθέτηση Ευάγγελου Βενιζέλου στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας  κατά την ακρόαση της κα. Βασιλικής Θάνου για διορισμό στη θέση του Προέδρου της Επιτροπής Ανταγωνισμού

«Απευθυνόμενος στην κ. Θάνου, θέλω να θέσω ορισμένα ερωτήματα με τη μορφή εύλογων αποριών που έχω, γιατί συνήνεσε στην επιθυμία της κυβέρνησης να την προτείνει για τη θέση του Προέδρου της Επιτροπής Ανταγωνισμού.

Η κυρία Θάνου δεν είναι απλώς επίτιμη Πρόεδρος του Αρείου Πάγου. Έχει διατελέσει και υπηρεσιακή πρωθυπουργός, έχει καθέξει ένα από τα υψηλότερα πολιτειακά αξιώματα.

Στη συνέχεια, θεώρησε ότι πρέπει να προσφέρει τις υπηρεσίες της ως προϊσταμένη του νομικού γραφείου του Πρωθυπουργού, προφανώς γιατί θεώρησε ότι αυτό συνιστά υποχρέωσή της απέναντι στην κυβέρνηση και τον Πρωθυπουργό και μάλιστα αμισθί.

Περισσότερα...

Ευχές Ευάγγελου Βενιζέλου για τα Χριστούγεννα

24 Δεκεμβρίου 2018

Ευχές Ευάγγελου Βενιζέλου για τα Χριστούγεννα 


«Τάδε λέγει Ιωσήφ προς την Παρθένον • Μαρία, τι το δράμα τούτο, ο εν σοι τεθέαμαι; Απορώ και εξίσταμαι και τον νουν καταπλήττομαι! Λάθρα τοίνυν απ´εμού, γενού εν τάχει. Μαρία, τι το δράμα τούτο, ο εν σοι τεθέαμαι; Αντί τιμής αισχύνην• αντί ευφροσύνης, την λύπην• αντί του επαινείσθαι, τον ψόγον μοι προσήγαγες. Ουκ έτι φέρω λοιπόν, το όνειδος ανθρώπων• υπό γαρ Ιερέων εκ του ναού, ως άμεμπτον Κυρίου σε παρέλαβον• και τι το ορώμενον; »

Τα πράγματα, πολύ συχνά, δεν είναι όπως φαίνονται. Υπάρχουν βαθύτερες εξηγήσεις.
Χρόνια Πολλά!

Περισσότερα...

Ευ. Βενιζέλος: Δεν είναι μόνο θέμα λαϊκισμού, είναι θέμα δημοκρατίας

Δεκέμβριος 2018

Ευάγγελος Βενιζέλος

Το πρόβλημα είναι πολύ μεγαλύτερο από τον λαϊκισμό:

είναι πρόβλημα δημοκρατίας *

"Πρέπει να υπάρχει ένα αυθόρμητο μέτωπο προστασίας του μέλλοντος του τόπου και των παιδιών μας, αυτό δεν είναι ούτε απλώς αντιπολιτευόμενο ούτε απλώς αντιλαϊκιστικό. Είναι το μεγάλο μέτωπο της εθνικής και δημοκρατικής επαγρύπνησης. "

Υπάρχουν πολλές κρίσιμες αποχρώσεις κάτω από τη γενική έννοια του λαϊκισμού. Υπάρχει όμως πρωτίστως πρόβλημα δημοκρατίας. Η δημοκρατία, εννοώντας τη δυτική δημοκρατία, δηλαδή τη φιλελεύθερη δημοκρατία, ήταν ταυτισμένη για μία πολύ μεγάλη περίοδο –ας πάρουμε την πιο πρόσφατη περίοδο, τη μεταπολεμική από το 1945 και μετά– με την ανάπτυξη, την πρόοδο, την ανταγωνιστικότητα, τα μεγάλα τεχνολογικά επιτεύγματα. Δεν υπήρχαν ανεπτυγμένες χώρες, με δυναμισμό καιπροοπτική που δεν ήταν δημοκρατίες. Τώρα πια υπάρχουν αυταρχικά καθεστώτα με τεράστιες οικονομικές δυνατότητες. Υπάρχουν αυταρχικά καθεστώτα που έχουν διδαχθεί από το ιστορικό πάθημα της Σοβιετικής Ένωσης και έχουν μεγάλα επιτεύγματα, οικονομικά και αναπτυξιακά, ενώ είναι αυταρχικά καθεστώτα [Yascha Mounk and Roberto Stefan Foa, The End of the Democratic Century. Autocracy’s Global Ascendance, Foreign Affairs, May / June 2018]. Ταυτόχρονα υπάρχουν αναπτυγμένες δυτικές χώρες, ακόμη και κράτη μέλη της ΕΕ στα οποία εμφανίζεται το φαινόμενο της αυταρχικής και μη φιλελεύθερης δημοκρατίας, της illiberal democracy.

Περισσότερα...

Ομιλία Ευ. Βενιζέλου: Συνταγματική Αναθεώρηση και Δικαιοσύνη

Τετάρτη 19 Δεκεμβρίου 2018

Ευάγγελος Βενιζέλος

Συνταγματική Αναθεώρηση και Δικαιοσύνη*

Ευχαριστώ τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών για την πρόσκληση και όλους τους παρισταμένους για την συμμετοχή τους.

Α. Θα μου επιτρέψετε να ξεκινήσω από μια όσο γίνεται πιο επιγραμματική, υπενθύμιση του κεκτημένου της Αναθεώρησης του 2001, της τελευταίας που ασχολήθηκε με θέματα του κεφαλαίου περί Δικαστικής Εξουσίας. Με την Αναθεώρηση του 2001 συντελέστηκαν πάρα πολλές αλλαγές στο κεφάλαιο της Δικαστικής Εξουσίας, τις οποίες φαίνεται ότι τις έχουμε λησμονήσει. Δεν δικαιολογείται διαφορετικά το γεγονός ότι έχουν μείνει αναξιοποίητα τεράστια αποθέματα κανονιστικής ύλης του Συντάγματος στα θέματα τα σχετικά με την οργάνωση και λειτουργία της Δικαιοσύνης.

Θυμίζω, λοιπόν, ότι το 2001, στον πυλώνα της οργάνωσης και λειτουργίας της Δικαιοσύνης και της ενίσχυσης της εσωτερικής ανεξαρτησίας της, τροποποιήθηκε η διάταξη για την επιλογή στις κορυφαίες θέσεις με την επιβολή μέγιστης, τετραετούς, θητείας στους επιλεγομένους για τις θέσεις των προέδρων των Ανωτάτων Δικαστηρίων, του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και των γενικών επιτρόπων. Διεξήχθη πολύ μεγάλη συζήτηση επί πολλά χρόνια, από το 1995 έως το 2001, για την αλλαγή του συστήματος επιλογής. Εξετάστηκαν διεξοδικά όλες οι πιθανές λύσεις.

Περισσότερα...

Ευ. Βενιζέλος, ΕΕΛ: "Η συνταγματική θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας ως αντικείμενο της διαδικασίας αναθεώρησης του Συντάγματος"

Αθήνα 18 Δεκεμβρίου 2018

Ευάγγελος Βενιζέλος

Η συνταγματική θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας ως αντικείμενο της διαδικασίας αναθεώρησης του Συντάγματος*

Η αναθεώρηση είναι μία διαδικασία εξαιρετικά επικίνδυνη, είναι μια στιγμή επιβεβαίωσης και διακινδύνευσης ταυτόχρονα του αυστηρού χαρακτήρα του Συντάγματος. Η περίοδος της αναθεωρητικής διαδικασίας είναι, όπως είπα και πρόσφατα στη ημερίδα της Ένωσης Ελλήνων Συνταγματολόγων, μία περίοδος «ηρτημένου» του αυστηρού συντάγματος, του γραπτού και τυπικού Συντάγματος της χώρας. Όταν ανοίγει κανείς αυτή την πόρτα, της επικοινωνίας του Συντάγματος με την Ιστορία, με τον μακρύ ιστορικό χρόνο, πρέπει να γνωρίζει ότι υπάρχουν ορισμένες προϋποθέσεις. Η θεμελιώδης προϋπόθεση, είναι η συναίνεση η αναθεωρητική, η οποία δεν είναι εθελοντική, είναι μια συναίνεση αναγκαστική λόγω των μεταπλειοψηφικών εγγυήσεων, που προβλέπει το άρθρο 110 του Συντάγματος. Αυτό έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία, γιατί χωρίς την αναγκαία αναθεωρητική συναίνεση, στενεύει το εύρος αποδοχής του Συντάγματος. Το Σύνταγμα γίνεται πεδίο σύγκρουσης, ενώ πρέπει να είναι πεδίο συνεύρεσης και σύνθεσης των απόψεων. Γιατί το Σύνταγμα πρέπει να είναι ευρύχωρο, δεν πρέπει να είναι ούτε αριστερό, ούτε δεξιό, ούτε προοδευτικό, ούτε συντηρητικό, πρέπει να είναι το πλαίσιο που μακροχρονίως διασφαλίζει τη λειτουργία του κράτους, της κοινωνίας, των πολιτικών δυνάμεων, των κοινωνικών δυνάμεων.

Περισσότερα...